افزایش سریع جمعیت در چند دهه اخیر و به دنبال آن روند شتابان ساخت و سازهای بدون توجه به معیارهای زیباشناسانه مقیاس شهری، منظر شهرها را با چالش جدی مواجه کرده است. از طرفی دیگر در زمان تاریکی شب، در لایه منظر شبانه، این مناظر ناخوشایند که در نور روز قابل رویت بودند از نظرها پنهان گشته و منظرشبانه شهر با تاکید بر معیارهای زیبایی شناسی به کمک نور، چهره متفاوتی را از روز خود به عینیت می رساند. بدین ...

همزمان با رشد برون‎زای بافت‌های شهری به سوی روستاها و مراکز زیستی پیرامونی، علاوه‎بر بافت‎های مرکزی شهرها، روستاهای الحاقی نیز در جریان توسعه با جایگزینی جمعیت، نیل به حاشیه­نشینی دارند و بافت‌های جدید مسئله­دار شهری با ماهیت روستایی پدید می‎آیند. روستاها در جریان این الحاق مهلت سازگاری و تطابق و در یک کلمه، شهری­شدن ندارند و این آغازگر مسئله در دو بستر متفاوت، یعنی شهر و روستاهایِ الحاقی به شهر...

امروزه در پی تغییرات سریع شهرها، بخشی از بافت‌های شهری به علت فرسودگی و ناکارآمدی نتوانسته‌اند رابطه‌ای مناسب با محیط خود و خدمات‌دهی به بهره‌برداران برقرار کنند. وجود سطح گسترده بافت فرسوده یکی از مهمترین چالش‌های مدیران شهری، شهرسازان و معماران می‌باشد، زیرا عدم توجه به این بافت‌ها موجب زوال شهر و توسعه ناهمگون آن و ایجاد شهرهایی نوپا در حاشیه شهر قدیمی می‌گردد. به عنوان قلمرو مورد پژوهش منطق...

در دهه‌های اخیر، با تسریع فرایند جهانی‌شدن و افزایش گسترۀ اقتصاد مبتنی­بر دانش اطلاعات، مفهوم رقابت‌پذیری و سنجش آن در بین شهرها و مناطق، توجه زیادی از برنامه‌ریزان و تصمیم‌سازان شهری و منطقه‌ای را به خود جلب کرده است، اما علی‌رغم گستردگی اهمیت این مفهوم، ابهامات زیادی نیز برای تعریف و سنجش آن عنوان شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر با توجه به ادبیات نه‌چندان گسترده در کشور، با استفاده از آرای ص...

رشد سریع و نامتوازن جمعیت بخصوص در کشورهای در حال توسعه، مشکلات فراوانی را در زمینه­های زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی ایجاد کرده است. این مسئله اهمیت مدل­سازی تغییرات کاربری اراضی را برای مدیریت بهتر شهرها بیش از پیش مطرح می­نماید. مدل اتوماسیون سلولی به­طور گسترده در مدل­سازی تغییرات مکانی-زمانی گسترش شهرها مورد استفاده قرار گرفته است. مقاله­ حاضر به ارائه مدل اتوماسیون ترکیبی با منطق فازی پرد...

از ابتدای قرن بیست و یکم، نگاه توسعه پایدار صرفاً توجه به ابعاد زیست - ­محیطی و یا اقتصادی نیست، بلکه مباحث اجتماعی دریچه­ جدیدی را در رسیدن به توسعه پایدار برای ما گشوده است. پایداری اجتماعی به عنوان یک جزء اساسی از توسعه پایدار مورد توجه ویژه سیاستمداران و برنامه­ریزان قرار گرفته است. از آنجا که در فرایند برنامه‏ریزی ­شهری توجه به مباحث اجتماعی اجتناب­ناپذیر و جزء جدایی ­ناپذیر طرح­های شهری مح...

مقدمه: جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از حدود 600 پایگاه امداد و نجات ثابت، خدمات تخصصی امداد و نجات را در تمام طول سال به هموطنان سراسر کشور ارائه می کند. در این میان پایگاه های جاده ای به عنوان یکی از اصلی ترین فعالیت های این جمعیت قریب به نیمی از این پایگاه ها را به خود اختصاص می دهد که در طول بیش از 32000 کیلومتر از جاده های بین شهری یا برون شهری کشور پراکنده اند. با توجه ...

در جهان امروز برنامه ریزی فضایی شهرها یکی از مهمترین اهرم هایی است که آسیب پذیری مناطق شهری رادرمقابل بحران های طبیعی وانسانی در موقعیت های مکانی و زمانی مختلف نشان می دهد. فضاهای شهری بخشی از محیط دست ساز وانسان ساخت محسوب میشود لذا امنیت وایمنی این فضاها وزیرساخت های شهری می تواند امنیت شهروندان راتاحد زیادی تضمین نماید.در زمان حاضر می توان با بکارگیری اقدامات موثر وکاربردی و حتی الامکان کم ه...

شهرنشینی سریع از بزرگ‌ترین چالش‌های قرن حاضر محسوب شده و مشکلات پیچیده‌ای را خصوصاً برای کشورهای در حال توسعه به وجود آورده است. توسعه شهرها اثرات متنوعی را هم بر نواحی شهری و هم بر نواحی روستایی اطراف دارد. هر چه شهرها توسعه بیشتری می‌یابند، تأثیرات خود را به نواحی دورتری در اطراف خود منتقل می‌کنند. در کلان‌شهر مشهد نیز عواملی مانند رشد فزاینده جمعیت و مهاجرت از روستا به شهر، ادغام روستاهای حری...

کاربرد مفاهیم پایداری و اهداف توسعه پایدار در جهت کاهش اتلاف انرژی و آلودگی محیط زیست در معماری، منجر به پیدایش مبحثی به نام «معماری پایدار» گردیده و طی دهه‌های اخیر، توسعه پایدار به طور فزاینده‌ای به یک عنصر مهم در برنامه‌ریزی مناطق شهری تبدیل شده است. ظاهرا توجه توسعه پایدار بیشتر معطوف به شهرهاست و توسعه محله به دلایلی کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ با این حال اگر قطعات شهر‌ها (مؤلفه‌هایی ما...