زبور مانوی یکی از نوشته های مانی و از زیباترین سروده های آیین مانوی است. تا پیش از بررسی دست نوشته های منحصر به فرد این اثر به سه زبان فارسی میانه، پهلوی اشکانی و سغدی از ناحیه تورفان، زبور قبطی تنها منبع موجود به شمار می رفت. بن مایه این متن ها ستایش است، بویژه در بردارنده ستایشی هایی هستند که برای ایزدان اساطیرمانوی تقدیم می گردند. در این پژوهش پس از درآمدی بر ادبیات مانوی و تاریخچه زبور قبطی...

آیین مانوی آیینی است گنوسی که جزء فرقه های عرفانی به شمار می‌رود. اصل اساسی این آیین، هبوط روح از عالم اعلا که جایگاه حقیقی اوست و گرفتاری آن در عالم ماده است، وظیفه انسان دراین دنیا رها سازی روح علوی گرفتار در بند ماده است. مانویان همانند سایر گنوسیان راه نجات روح را دست یابی به گنوس یا همان معرفت میدانستند؛ که این معرفت توسط فرستادگان الهی و منجیان آسمانی برای انسان به ارمغان آورده می‌شود. می...

هدف از نگارش پایان نامه ی حاضر این بوده است که اسطوره های موجود در متنِ مصیبت نامه مورد بررسی و تحلیل قرار بگیرند تا وجهی از وجوهِ اهمّیت و ارزش کتاب روشن شده باشد. همچنین هدفِ اصلی، بررسیِ حضورِ اسطوره در متنی عرفانی بوده است و تأمّل در این امر که چگونه اسطوره می تواند سبب شکل گیریِ ساختار، و زیباییِ متنی عرفانی باشد. پیش فرضِ اصلیِ پژوهش، این بوده است که اسطوره در متنِ مصیبت نامه حضوری اساسی دارد و شکل گ...

این مقاله بر آن است نشان دهد که در اسطوره و بویژه اساطیر هندی (آفرینش و مهابهارات) حماسه را دو رویه است. یکی حماسه به معنای شناخته شدۀ آن که داستان دلاوری و تکاوری پهلوان یا مردانی بزرگ در نبرد با هر آن کس است که حرمت حریم سرزمین یا مردمان یا هستی کسی یا چیزی ارزشمند را درهم شکسته باشد؛ که در این رویه، حماسه بسامدی از رخ نمودن آداب جنگاوری و بی باکی است. دیگری آنکه حماسه چندان اوج و عمق می­ گیر...

در مقالۀ حاضر کوشیده‌ایم میان حکمت خیام و اسطوره‌اندیشی او رابطه‌ای برقرار کنیم. زیرا دریافته‌ایم که انتخاب شعر برای بیان اندیشه‌های او، با توجه به رابطه شعر و اسطوره، انتخابی آگاهانه بوده است. چرا که نشانه‌های بسیاری نظیر زمان اساطیری، دور و دایرۀ می‌خواری، از خاک بر آمدن گل و سبزه و خاک شدن آن‌ها، کوزه و کوزه‌گری، مشاهدۀ اعضای آدمیان رفته در ذرّات غبار معلّق در هوا و نظایر این‌ها بر اسطوره‌اندی...

نیلوفر از زمره گیاهانی است که در آیین و ادیان مختلف توجه بسیاری را به خود معطوف کرده است.نیلوفر در رویکردهای اسطوره ای و نمادین با مفاهیمی چون رویش و زایش وباروری مرتبط است.فرضیه اصلی این تحقیق:مفهوم نمادین نیلوفر ,تلقی آن به عنوان نماد آفرینش و باروری در ایران باستان و ارتباط آن با آب و همچنینحضور این نماد در نقوش فرش می باشد. با توجه به اینکه روش کار در این رساله توصیفی-تطبیقی و یافته اندوزی...

در این پایان نامه موضوع آفرینش و مرگ در اساطیر بین النهرین مورد بررسی قرار می گیرد. در اینجا منظور از آفرینش، آفرینش برای اولین بار است. فرایند قدسی که توسط خدایان صورت می گیرد و شامل سرآغاز هستی، سازمان یافتن جهان و آفرینش انسان می-شود. از ویژگی های اساطیر آفرینش بین النهرین به تصویر کشیدن فرایند آفرینش آغازین از خائوس و نظم یافتن جهان توسط خدایانی است که از این آشفتگی نخستین سر بر آورده اند. ...

هدف این پژوهش بررسی مفاهیم و نمادهای آخر الزمانی در اسطوره های هندویی و آموزه های اسلام می باشد. این قیاس برمبنای روش پدیدارشناسی با رویکرد تطبیقی انجام گرفته و نتایخ ذیل به دست آمده است: گرچه تشابه ظاهری بین مفاهیم و نمادهای آخرالزمانی در آئین هندوئیزم و دین اسلام وجود دارد با این حال این تشابه تنها در سطح ظواهر باقی مانده، زیرا این دو آموزه دارای دو آبشخوار تفکری جداگانه هستند. آموزه های اسلا...

گیاهان یکی از بنیادی ترین ، عناصر شکل بخشی کهن الگو ها در ایران هستند . در هنر پارسی تجلی عناصر مختلف انسانی ، حیوانی و گیاهی را می توان به وفور نظاره گر شد، به همین منظور ، تلاش شده است در این رساله ، به بررسی گیاه به عنوان یکی از مقدس ترین ، عناصر موجود در هنر کهن پارسی بپردازیم. برای یافتن پاسخ مناسب به چرایی حضور نقوش بی بدیل گیاهی در جای جای هنر ایران به بررسی جایگاه گیاه در متون کهن ایران...