البدء و التاریخ در بزنگاه عصر تدوین تمدن اسلامی به قلم مقدسی تألیف شده و کشمکش‌های گفتمانی اندیشمندان در آن بازتاب یافته است. در عین حال، محققان معاصر آن را نمونه‌ای از نگرش عقلانی- فلسفی به تاریخ در سنت تاریخ‌نگاری اسلامی دانسته‌اند. بنابراین بازیابی «ایدۀ کلیدی» مقدسی در نگارش البدء و التاریخ و «معنای بنیادین» آن، به عنوان مسئلۀ مقالۀ حاضر، مهم و ضروری می‌نماید. در پاسخ بدین مهم، مقاله درصدد ...

نسبت خود و دیگری به‌مثابه یک امر هویتی، در جامعه‌شناسی طنین خاصی داشته و لذا به‌عنوان یک مفروض در ذیل تعریف از فردگرایی عارضه‌ای برای روح مدرنیته غربی تلقی شده است. در این باب ایده‌های مهم در جامعه‌شناسی غربی (مارکسی، دورکیمی، وبری و زیملی) هر کدام به‌نوعی خواسته‌اند طرحی برای مواجهه با آثار نامناسب «تقابل خود و دیگری»‌ در فرهنگ مدرنیته غربی ارائه دهند. از وجه مقایسه بیناتمدنی و بینادینی نیز با...

این مقاله دارای دو بخش اصلی است. در بخش نخست به معرفی اُلگوی «پارادایم‌های زناشویی» (ویلوگبی و همکاران، 2015) پرداخته شده است. در این مفهوم‌پردازی، تمام باورهای فرد (زن یا مرد) دربارۀ ازدواج و زندگی زناشویی را می‌توان در 2 حیطۀ متمایز دسته‌بندی نمود: «باورهای مربوط به متأهل شدن» و «باورهای مربوط به متأهل ماندن». «باورهای مربوط به متأهل شدن» نمایشگر باورهای فرد دربارۀ «ازدواج» و اهمیت و جایگاه آن...

بررسی نام شخصیت­ها، کاربردی بنیادین در تحلیل داستان­ها دارد. شخصیت­ها اغلب به واسطۀ نامشان، نقش خود را در درون‌مایه ایفا می­کنند و خوانندگان نیز در بیشتر موارد به مدد آن­ها با درون‌مایه ارتباط برقرار می­کنند؛ بنابراین نام­ها، همواره به نحوی در تعیین فضای مواجهۀ با متن و بافتار بیرونی آن تأثیرگذارند. از نظر روایت­شناسان، این پرسش که نویسندگان چگونه شخصیت­های داستان­هایشان را به مخاطبان نشان خواه...

دوزخ بنابر ادیان، جایی است در­­ جهان دیگر که گناهکاران را در آنجا به انواع عقوبت کیفر دهند. شرح این موضوع در قرآن کریم و روایات مربوط به معراج در اندیشه­­‌های اسلامی به تفصیل آمده است و بازنمود آن را نیز می‌توان در نقاشی اسلامی و به ویژه در نسخ خطی مصور ایرانی مشاهده کرد. یکی از نسخ مصوری که موضوع دوزخ به صورت گسترده در آن مورد تصویرسازی قرار گرفته ­است نسخه‌­ای از معراج‌نامه­، معروف به معراج‌ن...

این پژوهش متضمن ورود به دو گستره است. نخست؛ نقد آنچه که در این نوشتار «افسانه- یا اسطوره اجتناب ناپذیری» خوانده می شود و دیگری نسبت یابی میان «ناخرسندیهای اعلام  شده» و «ناخرسندیهای اعلام ناشده» از فرایندهای نوسازی و ارتباط آن با «توسعه هراسی». گستره اول نقد رویکرد جامعه شناسانه به توسعه و نوسازی است. در این نقادی اصلی ترین پیش فرض جامعه شناسی توسعه یعنی- ساختارگرائی متکی بر اسطوره اجتناب ناپذی...

هدف این پژوهش واکاوی امر کارناوالی در فرهنگ عامیانه وبررسی امکان مقاومت در برابر قدرت سیاسی مسلط و تک صدا و نقد آن در زندگی روزمره و در فرهنگِ مردمیِ خنده است. پارادایم غالب در ساحت اندیشه ورزی دوران جدید، زبان را ابزار جدید فهم جهان معرفی می کند و آن را موقعیت مند و برآیند بافتار اجتماعی اش می داند. واژه ها و به تبعِِ آن، متون چندصدا هستند، زیرا بافت گفتمانی جامعه چندصداست. صداها بیانگر منافع، علا...

در گذشته های نه چندان دور، فرش در نظام فرهنگی کرمان به عنوان یک ابژه واجد ارزش های مبادله ای و نمادین شناخته می شد، اما امروزه با شکل گیری تحولاتی قابل توجه در بافت های اجتماعی- فرهنگی، ارزشی گفتمانی ایجاد شده است که شکل دهنده ی هویت فرهنگی و تاریخی آن است. فرش یک نظام گفتمانی است که معنا درون آن همواره پویا، سیال، متحول، متکثر و زاینده است و در نتیجه تحلیل این نظام می تواند سازوکارها و ابعاد آ...

تحقیق نظری حاضر به این منظور انجام شد که نوعی طبقه بندی برای دوگانگی در ترجمه و همچنین مدل نظری علّی برای پدید? التقاطی شدن و التقاط زدایی در ترجمه ارائه گردد و از این رهگذر ارتباط دوگانگی و التقاطی شدن و التقاط زدایی درترجمه، روندهای دوگانگی و تجلی آنها در ترجمه و نیز عناصر و جلوههای پدید? التقاطی شدن (چه متنی و چه غیر متنی) و التقاط زدایی و نیز در ترجمه روشن گردد. فراتحلیلِ بخش اول تحقیق این ام...

هنگام مطالعه فرش ایرانی از پیدایش فرش پازیریک تاکنون، به گواه داده‌های تاریخی و تخصصی بی‌شمار، یک دوره زمانی مشخص در تاریخ ایران وجود دارد که تحول فرش ایرانی را در تمامی ابعاد ( شیوه تولید، میزان تولید، نقش مایه‌ها، طرح‌ها و غیره) در پی داشته است. اگر فرش ایرانی را به مثابه یک نشانه در نظر بگیریم با در نظر گرفتن ارتباط میان امر نمادین با امر اجتماعی، این سوال ایجاد می‌شود که اگر این نشانه (فرش...