انواع ادبی دانشی است که آثار گوناگون ادبی را از نظر شکل ظاهری و مختصات درونی و محتوایی آنها تقسیم‏بندی می‏کند. این دسته‏بندی امکان واکاوی و تحقیق در ساختار ویژگی‏های هر نوع را به مخاطب می‏دهد. هر نوع ادبی می‏تواند به جهـات اقلیـمی، سیاسی، فرهنگی و ... با انواع دیگـر ترکیب شود و نوع جدیدی را به‏وجود آورد. تذکـره‏های عرفانی یکی از گونه‏هـای ادب عرفـانی هستند که به شـرح زندگی عارفـان می‏پردازند....

فصل اول این رساله، تذکره ای است درباره پیامبر، صلّی الله علیه و آله و سلّم. در فصل دوم به ظاهر پیامبر، صلّی الله علیه و آله و سلّم، از منظر این چهار شاعر پرداخته شده است. فصل سوم به سیرت آن حضرت اختصاص دارد و در فصل چهارم نیز، که مهم ترین فصل این رساله است، به مبحث تقدّم آفرینش آن حضرت و شأن و مقام ایشان در مقایسه با سایر انبیا و ملائکه، همچنین معراج و معجزات ایشان پرداخته شده است.

موضوع این پایاننامه بررسی و نقد تحلیلی داستانها، سخنان و احوال صوفیه در کشف الاسرار میبدی (تا پاین سوره توبه) و مقایسه آنها با تذکره الاولیای عطار نیشابوری است. با توجه به بهرهگیری از داستانها و سخنان صوفیه در نوبت سوم کشفالاسرار میبدی، هدف اصلی در این پژوهش بازنمایی داستانها و سخنان صوفیه در کشفالاسرار میباشد تا نگرش میبدی نسبت به صوفیهتبیین گردد. هدف دیگر مقایسه این داستانها و سخنان با تذکرها...

سفر حج، عظیم ترین و ارزشمندترین سفر مسلمانان است. این سفر علاوه بر آن که سفری ظاهری است که مسافر به قصد انجام اعمال عبادی دیار خود را ترک می کند تا راهی سرزمین حج شود؛ سفری درونی، آیینی و معنوی است که مسافر با ترک تعلقات خود درخود سفر می کند، به رشد روحی و معنوی دست می یابد. در تذکره الاولیاء، که زندگی تعدادی از اولیای خدا در آن جمع آمده است، به سفر حج این بزرگان نیز اشاره شده است. بررسی و تحلی...

در این تحقیق ابتدا بحث یقظه و انتباه با توجّه به منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری طرح و با مهمترین متون تعلیمی - عرفانی تا عصر عطّار یعنی اللّمع، شرح تعرّف ، رساله قشیریه، کشف المحجوب و کیمیای سعادت مقایسه می شود. پس از تبیین جایگاه یقظه و انتباه و اهمیت آن در سلوک عرفانی، چگونگی تحوّل روحی عارفان تذکرهالاولیاء، با توجه به این مباحث، تحلیل و بررسی می گردد. در فصل اول که مقدمه و کلیّات تحقیق است، ...

تذکرهالاولیاها از با ارزش ترین و مهم ترین آثار تاریخی و معنوی یک ملت است. این تذکره ها در فرهنگ و ادب اسلامی ابتدا به زبان عربی و به صورت بسیار روشمند و منسجم تألیف یافت و سپس در ادب فارسی نیز متداول شد و طبقات الصوفیه خواجه عبدالله انصاری، تذکرهالاولیای عطار نیشابوری و نفحات الانس جامی نمونه های عالی آن در ادب فارسی است. سنّت تألیف مجموعه های حاوی سخنان اولیاء ریشه در کار سترگی دارد که از قرن د...

چکیده تربیت به معنای رشد و تکامل است و در واقع فراهم کردن شرایط و زمینه های مناسب برای شکوفایی استعدادها و قابلیت های نهفته در فرد است. موضوع تربیت با توجه به تربیت پذیر بودن انسان دارای اهمیت فراوانی است. در واقع تربیت بر جسم و روح آدمی تأثیر می گذارد و باعث سازندگی و برازندگی انسان می شود. تربیت براساس اصول و مبانی صورت می گیرد. مبانی موارد کلی هستند که اصول بر اساس آنها پی ریزی می شود و ...

نقد ادبی به معنای امروزی آن عمدتاً برآمده از فکر و فرهنگ مغرب زمین است امّا این به آن معنا نیست که در فرهنگ و تاریخِ ادب فارسی، ما نقد ادبی نداشته­ ایم. دورۀ صفوی به لحاظ نقد ادبی و بررسی و دقّت­ های موشکافانه آثار شعری، یکی از درخشان‌ترین دوره­ های نقد ادبی تاریخ ادب فارسی است. معناگرایی و تلاش برای یافتن مضمون تازه، مهم­ ترین شاخصه نقد ادبی این عصر و دقّت نظر در مباحث تأثیر و تأثر شاعران از هم دیگ...

مقالۀ حاضر از منظر شخصیت‌پردازی و تکوین شخصیت قهرمان، به بررسی تذکرۀالاولیای عطار نیشابوری می‌پردازد و به‌عنوان نمونه، چهار روایت از این متن (ابراهیم ادهم، حسن بصری، بایزید بسطامی و حلاج) را برای بررسی برگزیده‌ است. در این بررسی که براساس نظریۀ نورتروپ فرای انجام شده است، ذکر می‌شود که الگوی قهرمان در تذکرۀالاولیاء به الگوی قهرمان در گونۀ ادبی رمانس نزدیک است و همان‌گونه که در رمانس، قهرمان صور...

از روش‌های تربیت دینی و دعوت به خدا، موعظه و نصیحت است. در کلام الهی از خدای تعالی به‌عنوان ناصح و واعظ و از قرآن به‌عنوان موعظه و تذکره یاد شده است. موعظه دعوت به نیکیِ توأم با خیرخواهی و رقت قلب است. هر گونه اندرزى که مخاطب را از بدی‌ها ترسانده و قلب او را متوجه نیکی‌ها کند، موعظه و نصیحت نامیده مى‏شود. خدای تعالی در قرآن، واعظ را، پیامبران، کتب آسمانی و داستان‌ها و حوادت تاریخی معرفی کرده است...