یکی از مهمّ ترین هدف های پژوهش در زمینۀ متون ادبی، دستیابی به معنای ثانوی یا ضمنی متن است؛ زیرا این معنا برابر با ادبیّت متن است. معنای ثانوی، از راه زبان و عناصر گوناگونِ مرتبط با نوع ادبی بیان می شود که به طور کلّی و در اصطلاح، زبان آن متن نامیده می شود. در این جستار، در راستای بررسی زبان داستان کوتاه، معانی ثانوی به دو نوعِ اصلی و فرعی دسته بندی می شود؛ معنا یا معانی ثانوی اصلی که همان درون مایۀ ...

چکیده عنصر مکان به عنوان یکی از عناصر هنری داستان، نقشی بسیار تأثیرگذار در پیشبرد حوادث داستان و پرده­برداری از ویژگی­های شخصیت­ها و تفهیم آنها دارد. رمان نویسان توانمند هیچگاه نتوانسته­اند از کنار این عنصر به طور سطحی عبور کنند، بلکه با مهارت هنری خود آن را برای اهداف خاصی به خدمت گرفته­اند. الطیب صالح-رمان نویس نابغه جهان عرب- نیز در مشهورترین رمان خود «موسم الهجرة إلی الشمال»  توجه ویژه­ای ب...

در مقاله حاضر با ترکیب روشهای تخمین توابع متوالی (sfsm) و روش تقابل دوگانه اجزاء مرزی (drbem) یک روش جدید برای حل مسائل معکوس هدایت حرارتی با خواص ترمو فیزیکی ثابت ارائه گردیده است. در روش حاضر تخمین شرط مرزی مجهول با استفاده از دو ماتریس تبدیل صورت می گیرد. این ماتریس ها با انجام عملیات ریاضی بر اساس روش تخمین توابع متوالی بر روی ماتریسهائی که در روش دوگانه اجزاء مرزی برای حل مستقیم به کار می ...

معمولاً حدیقةالحقیقه را به دلیل در بر داشتن اصطلاحات، حکایات و مضامین عرفانی، نخستین منظومة عرفانی می‌خوانند. با وجود این به نظر می‌رسد عرفان نقشی مرکزی در این منظومه ندارد. مقالة حاضر بر آن است تا ضمن شناسایی مضمون و اندیشة اصلی و غالب در حدیقةالحقیقه، تأثیر آن را بر تلقی سنایی از اصطلاحات و مفاهیم عرفانی نشان دهد. برای دست‌یابی به این اهداف، با استفاده از روشی ساختاری، به تحلیل روابط معنایی وا...

افعال فارسی در موارد سه گانة زیر با یکدیگر در تقابل قرار دارند: الف) متعدی بودن[1] : که به تقابل میان افعال لازم و متعدی می‌پردازد. فعلی که نیاز به مفعول دارد فعل متعدی و در غیر این صورت لازم است. همة افعال ناگذرا[2] و مجهول لازم هستند و همة افعال سببی نیز متعدی هستند. ب) جهت[3] : که به تقابل میان معلوم و مجهول در فارسی اشاره دارد. تفاوت این دو ساخت در ظرفیت نحوی آنهاست و از حیث ظرفیت معنایی تف...

در دسته بندی رمانهای دهه هشتاد و نود، چهارنوع رمان عامه پسند، رمان جنگ، رمان شهری و رمان زن- محور را ملاحظه می کنیم که تفاوت ها و تقابل های نسلی بسته به نوع رمان و اندیشۀ حاکم بر آن در این تقسیم بندی چهارگانه متفاوت است. مساله اصلی این پژوهش، تحلیل چگونگی بازآفرینی مناسبات نسلی در رمان های این دو دهه است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای تقسیم بندی چهارگانه ای است که از رمان ها انجام شده است...

کارل بارت در دوره‌ی میانیِ حیات الاهیاتی خود، تحت تأثیر دیدگاه‌های کیرکگارد، به تقابل میان خداوند و انسان اعتقاد داشت و این تقابل را بر اساس مواجهه‌ی وجودی میان خداوند و انسانِ سرگشته و حیران در بحران ایمان تفسیر می‌کرد، لیکن در نگارش دوباره‌ی کتاب اصول عقاید کلیسا تغییر عقیده داد و با الهام از کتاب مقدس، دیگر نه از تقابل میان خداوند و انسان، بلکه از وحدت میان خداوند و انسان سخن گفت، چراکه بنابر ...

یکی از عناصر اصلی در ساختار هر اثر ادبی، فضای آن است که توسط نظریه پردازان بسیاری مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس تعاریف ارائه شده، در متون ادبی، فضای نامحدود خارج از متن، به نمونه ای محدود تبدیل شده که درون اثر گنجانده می شود و تمامی ماجراها در آن اتفاق می افتد. عنصر فضا به عنوان یکی از جزءهای اصلی داستان، تعابیر فرهنگی خاصی را به ارمغان می آورد و خواننده را در رسیدن به بطن هر اثر ادبی کمک ...

مهاجرت یکی از چالش برانگیزترین مباحث عصر حاضر به شمار میرود، که همواره توجه منتقدان و نویسندگان بسیاری را به خود جلب کرده است. طاهر بن جلون، نویسند? معاصر آفریقایی تبار فرانسوی در زمر? این نویسندگان است که رویکرد او به مقول? مهاجرت، با توجه به شمار فراوان آثار وی با این مضمون، رویکردی خاص به نظر میرسد. با چشمان شرمگین، یکی از آثار برجست? داستانی اوست که مشکلات زندگی یک دختر آفریقایی را در دو بخ...

ناسازگاری حکومت اسلامی با حکومت سکولار با توجه به معنای این دو نوع حکومت بسیار روشن است و عقل در داوری بین دو حکومت با برهانی دانستن وجود خدا حکومت دینی و اسلامی را اجتناب ناپذیر می داند و در صورت شک، حکومت اسلامی به دلیل محتمل بودن وجود خدا حکومت الهی بر حکومت سکولار رجحان دارد و به همین دلیل حکومت سکولار نامحتمل است و فقط در یک صورت می توان حکومت سکولار را محتمل دانست که اثبات شود که مردم بال...