در منابع دینی به‌ویژه قرآن کریم، گاهی با سیاق‌ها و ساختارهایی مواجه می‌شویم که به نظر می‌رسد در صدد تعریف یک مفهوم یا پدیده است. پرسش این است که آیا در حقیقت می‌توان از این ساختارها به تعریف دقیق یک مفهوم دست یافت یا خیر؟ اگر پاسخ منفی باشد، اشکالات و چالش‌های این ساختارها برای تعریف چیست و چرا نمی‌توان برخلاف ظاهر آنها که گویای تعریف است، توقع تعریف به معنای واقعی کلمه از آن داشت؟ این سیاق‌ها ...

بر اساس آیات قرآن کریم، زن و مرد هر دو از یک هویت و حقیقت انسانی واحد و یکسان برخوردارند و هیچ یک بر دیگری برتری ندارد.در این پژوهش با بررسی تفسیری برخی آیات مرتبط با جایگاه و شئون زنان، برداشت‌های نادرست و تلقی‌های محدودیت ‌انگارانه درباره‌ی حضور اجتماعی و مشارکت سیاسی زنان در جامعه و انقلاب اسلامی با استناد به نظریات فریقین مردود دانسته شده است. در این پژوهش کتابخانه‌ای، پس از برشمردن مصادیق ...

زبان دین یکی از مباحث مهم در فلسفه دین می‌باشد. این دانش به دلیل اهمیت بحث معنا و نقش کلیدی گزاره‌های کلامی در توجیه و صدق گزاره‌های دینی، به بحث از توصیف و توجیه گزاره‌های کلامی می‌پردازد. پرداختن به صدق و کذب گزاره‌های کلامی و سپس معناداری یا بی معنایی و در دهه‌های اخیر، معرفت بخشی یا غیر معرفت بخشی آنها (شناختاری یا غیر شناختاری) از مسائل این علم بوده است. در این بین، رهیافت‌های زبان دینی، ب...

یکی از مسأله‎هایی که از قدیم الایام مطرح بوده است اینکه حقیقت معرفت چیست؟ چه عناصری در تعریف معرفت دخالت داشته نقش اساسی ایفا می‌کنند؟ هر گونه حکمی دربارۀ معرفت داده شود، مبتنی بر دانستن چیستی معرفت است. چیستی معرفت را حداقل از سه زاویه می‎توان بررسی کرد؛ یکی از منظر متفکران مسلمان، دیگری از دیدگاه معرفت‎شناسان معاصر و سوم با نگاه قرآن. محور مقالۀ حاضر بررسی سه نگاه مزبور و تطبیق و مقایسه...

خداوند در قرآن از زاویه های مختلف به مسئله حیات پس از مرگ، عالم برزخ و جهان آخرت پرداخته است؛ از این میان می توان حداقل بیست آیه را یافت که بر جهان برزخی دلالت دارد و از مجموع این آیات حقیقت وجود عالم برزخ تا حد زیادی روشن می شود. این پژوهش در صدد بررسی عالم برزخ در آیات مذکور است، که از یک طرف ذهن مخاطب را به حقیقت عالم برزخ متوجه م یکند، و از طرف دیگر در ساماندهی اعمال و رفتارش که تعیین کننده...

در این مقاله نخست از قصور در توصیف مقام والای حضرت علی (ع) و ابعاد گوناگون شخصیتش که عالم وجود را به حیرت درانداخته سخن رفته و اینکه شرافت واصالت ‘دانایی ودرایت ‘دلیری وشجاعت ‘ رهبری و کفایت و مهرو محبت به وجود شریفش عزت و مکانت واوج ومرام و جلوه ومقام یافته است دیگر اینکه همه این صفات در خلوص و اخلاص او غرقند. اگر سخنان والایش نبود بسیاری از اشعار تازی وپارسی نبود و سرانجام از خلوص و اخلاص و ...

این پژوهش با روش تحلیل محتوایی و با نظام مقوله بندی قیاسی به تحلیل و بررسی حقیقت مرگ در قرآن و علل ترس از آن در کلام امام علی(ع) در نهج البلاغه می‌پردازد. قرآن یاد مرگ را یکی از ویژگی‌های پیامبران می‌داند که فرار از آن امکان ندارد. حقایقی همچون انکارناپذیری مرگ و عدم رهایی از آن، پایان یافتن کار جسم، حتمی بودن آن و...؛ و دلایلی همچون دنیاپرستی و دنیازدگی، گنهکار بودن، انکار معاد و آماده نبودن ب...

مولوی و اکهارت هر دو به فراتر رفتن از معنای ظاهری و درک معنای باطنی کتب دینی خود یعنی قرآن و کتاب مقدس باور دارند. اکهارت گاه از وحدت معنای ظاهری سخن می گوید اما به کثرت آن معتقد است ومولوی ظاهرا به وحدت معنای ظاهری اعتقاد دارد. مولوی تفسیر کلام حق از حق را توصیه می کند و از نظر اکهارت معنی و حقیقت کتاب مقدس را باید با روحی که با آن گفته و نوشته شده جستجو کرد و البته با سخن مولوی درباره قرآن تف...

 موضوع نگارى تفصیلى مباحث انسان‌شناسى در قرآن است.  همه مدخلهاى مربوط به موضوع انسان‌شناسى تفسیر راهنما بدون مستند آیه و توضیحات در پانزده فصل اصلى زیر عناوین ماهیت و حقیقت انسان، خلقت انسان، طبیعت و فطرت انسانى، ابعاد وجودى انسان، ابعاد اجتماعى انسان، علم و آگاهى انسان، ویژگى‌ها و امتیازات انسان، فضایل انسانى، نیازها و گرایشهاى انسان، سعادت و کمال انسان، حالات و صفات انسان، انسان و سنتهاى اله...