قرینه ‏پردازی، تکرار متوازن الگوی واحدهای زبانی در متن و از فنون مهم صورتگرایانه است که در شکل‌گیری فرم نثر و نظم پارسی، به‌ویژه نثر فنی و مصنوع روایی، داشته است. مشخص کردن وزن و جایگاه قرینه‏ پردازی، نه تنها در بازشناسی بوطیقای متن، بلکه در شناخت سازمان ذهنی مؤلف نیز اهمیت زیادی دارد؛ چراکه قرینه‏ پردازی، متن منثور را به متن منظوم شاعرانه مانند می‌کند. هدف از این پژوهش توصیفی- تحلیلی که مبتنی ...

گذر زمان تراژیک بوده، هست و خواهد بود. سمبلیسم، مکتبی که در نتیجه‌ی نهضتی ادبی و هنری در اروپا شکل گرفت، می‌کوشد با به‌کارگیری فنون مختلف از جنبره‌ی زمان بگریزد در واقع، شاعر و نویسنده سمبلیست سعی دارد با استفاده از نمادها و سمبل‌ها، خود را از بعد زمان برهاند و انقباض و انبساط زمانی ایجاد کند. آثار مختلف مکتوب و نمایشی به پیروی از این مکتب خلق شده است. آثار عرفانی مانند منطق الطیر عطار، مثنوی م...

هدف نگارنده از انتخاب موضوع ، معرفی رجالی است که به فرهنگ گسترده ایران تعلق داشتند و در پیشبرد دانش ، ادب ، هنر و اندیشه در مغرب زمین کوشش ثمر بخش و گرانمایه ای داشته اند . این رساله در ضمن اینکه ایرانیان مهاجر به اندلس را نام می برد و خوانندگان را به انجام کارهایی نظیر آن دعوت می نماید مردم ایران را به عنوان ملتی معرفی می نماید که از دیرباز به جهانگردی و سیاحت خو گرفته منشأ خدمات ارزنده ای به...

چکیده « ایهام » که به آن « توریه » ، « توهیم » و « تخییل » نیز گفته می شود ، با ارزشترین فنون و هنری ترین آرایة ادبی به حساب آمده است . در ایهام ، سخنور در ترفندی هنرمندانه  و از رهگذر  توسعة معنایی لفظ ، به آفرینش لایه های مختلفی از معنا دست می زند . در تعریف ایهام گفته اند : عبارت است از اینکه لفظی دارای دو معنی نزدیک و دور ( یا غریب ) باشد و گوینده معنای دور را اراده کند، اما شنونده گمان ب...

در مقالۀ حاضر، کوشیده‌ایم با تحلیل عناصر ساختاری و دستوری متن مقالات شمس و با رهیافت‌های معنی‌شناسانه (سمانتیک: Semantic) خواننده را به خوانشی نو و دگرگونه از این اثر سترگ فراخوانیم. همچنان‌که مطالعات ساختاری نشان می‌دهد که انواع ادبی از الگوهای نحوی و دستوری معینی پیروی می‌کنند. وجوه فعل و انواع اسم و ضمیر، تأثیرات معنی‌شناسانه خاصی در زبان دارند. بدین ترتیب، می‌بینیم که شمس چگونه با استفاده ا...

داستان یوسف وزلیخا یکی از زیباترین ودلنشین ترین داستانها وروایات دینی عاشقانه است ؛که در تاریخ دینی پیش از اسلام ریشه دارد ودر تورات وقرآن مجید نیز در سوره ی «یوسف» به تفصیل از آن سخن رفته است وخداوند متعال به سبب اهمیت ومنزلت آن ،«نام احسن القصص » را بــرآن نهاده است. علاوه برآن منبع قدسی ، در انواع ادبی رایج در کشورهای اسلامی نیز به تدریج بازتاب گسترده ای پیدا کرده است؛ به این معنا که داست...

دکتر بدوی طبانه از برجسته ترین نویسندگان معاصر زبان عربی است، وی در کتاب ارزشمند خود «السرقات الادبیه دراسه فی ابتکار الأعمال الادبیه و تقلیدها» نحوه پیدایش، چگونگی و تحول سرقت های ادبی را مورد بحث و بررسی قرار داده است. طبانه در این اثر با نگاهی مستقل به موضوع سرقت های ادبی، پژوهشی نوین را در عرصه ادب بیان داشته است؛ وی با بررسی علمی- تطبیقی، در تبیین دیدگاه های تاریخی خود سعی بر آن نموده تا ا...

علم معانی - به عنوان یکی از شاخه های بلاغت اسلامی- علاوه بر پیشینه مشترک، در بسیاری از زمینه ها و مباحث دیگر نیز با دانش زبان شناسی و به تبع آن نظریه های نقد ادبی معاصر مشابهت های فراوانی دارد. یاکوبسن  یکی از نظریه پردازان حوزه زبان و زبان شناسی است که دیدگاه های وی در بررسی نقش های شش گانه زبان بسیار شبیه به نکات مطرح شده در مبحث «مقتضای حال و مقام» و «خبر» و «انشاء» در علم معانی است. وی شش ج...

موضوع مثل و تعریف و تحلیل ارزش بلاغی و جایگاه ادبی آن،اغلب در ضمن موضوعات علم بیان و به ویژه در ضمن موضوع استعاره تمثیلیه مورد بحث واقع شده است و این در حالیست که در اثناء آراء و نظریات بلغای صاحب نام و نیز با تامل در زوایای ارزش بلاغی مثل،چنین به نظر می رسد که نه تنها نباید مثل را به حوزه علم بیان،محدود و منحصر نمود بلکه باید آن را عصاره علم بلاغت دانست که هم در علم معانی،مورد بحث واقع شود و ه...

هدف نگارنده از انتخاب موضوع ، معرفی رجالی است که به فرهنگ گسترده ایران تعلق داشتند و در پیشبرد دانش ، ادب ، هنر و اندیشه در مغرب زمین کوشش ثمر بخش و گرانمایه ای داشته اند . این رساله در ضمن اینکه ایرانیان مهاجر به اندلس را نام می برد و خوانندگان را به انجام کارهایی نظیر آن دعوت می نماید مردم ایران را به عنوان ملتی معرفی می نماید که از دیرباز به جهانگردی و سیاحت خو گرفته منشأ خدمات ارزنده ای به...