طنزنویسان معمولاً از زبان ادبی که با ظرافتها و نوآوریهای زبانی درآمیخته می شود، سود می­جویند. از این رو، طنز هر چه هنجارشکن تر و از عنصرآشنایی زدایی بهره ورتر باشد، قدرت جذب مخاطبانش افزایش می­یابد. در این میان، به نظر می­رسد ویژگیهایی، چون کوتاهی جملات وایجاز، سادگی بیان، چینش خاص واژگان، استفاده از زبان محاوره، بیان اغراق آمیز، بازیهای زبانی- بیانی و انواع شیوه­های هنجارگریزی زبان و شگردهایی، ...

طنز یکی از جلوه های ادبی اطت که با بیانی کنایی و به تعری به رونمایی تضادها ناطازگاری ها و ناهنجاری ها در امور حاکم بر جامعه و رواب انسانی می پردازد . عبید زاکانی یکی از طنزپردازان ادبیات فارطی طده ی هشتم هجری اطت که آگاهانه و به ورت ج دی و حرفه ای به طرح کاطتی ها و ناراطتی های مشهود در لایه های مختلف اجتماع روزگار خود در آثاری منحصراً طنزآمیز پرداخته اطت . طنز او طنزی بیدار و تکان دهنده اطت ...

لطیفه و مطایبه، گونه‌ها‌یی ادبی هستند که اگرچه در گفت‌و‌گوهای روزمره به کار می‌روند، توجّه چندانی به آن‌ها به ویژه از منظر ساختار نشده است. لطیفه‌ها و مطایبه‌ها از گذشته تا کنون به عنوان وسیله­ای برای شوخی، سرگرمی و خنداندن و همچنین بازگو کردن انتقادات اجتماعی در میان افراد کاربرد داشته است. لطیفه­ها با الهام از زندگی آدمیان و جهان پیرامونی ایشان شکل می‌گیرند، گاه این رفتارها به گروه­ها، اقوام م...

طنز و طنزپردازی یکی از شیوه­های خاصّ برای بیان مسائل انتقادی جامعه است. از این رو،طنزآور پاسدار ارزش­­های انسانی است و با حربه بیان از تزلزل و تباهی معنویات در روزگار خود دفاع می­کند. طنز بیش از هر چیز انسان را به ما می شناساند و هم آنان را که مورد طنز قرار گرفته-­ اند.     از نظر اهل ادب، طنز شیوه خاص بیان مفاهیم تند اجتماعی و انتقادی و سیاسی و طرز افشای حقایق تلخ و تنفّرآمیز ناشی از فساد و بی­ر...

طنز در حیطۀ کودک و نوجوان هنوز تعریف دقیقی ندارد. بااین حال، به صراحت می توان گفت آنچه در نظر بزرگسالان طنز محسوب می شود، غالباً برای کودکان طنزآمیز نیست. طنز کودکانه، نه تنها با طنز بزرگسال تفاوت دارد بلکه با وجود مشابهت ساختاری و به واسطۀ زاویۀ دید و نوع نگاه نویسنده از طنز نوجوان متمایز می شود. داستان های طنز کودک و نوجوان می توانند در فضای واقعی و متناسب با زندگی و نیازهای آنان یا در فضای خی...

نظریة انگارة معنایی طنز، اولین نظریة کامل زبان شناسی در باب طنز است. این نظریه که در واقع حرکتی اساسی در مقابل رویکرد طبقه بندی سنتی جناس ها و طنز بود، در سال 1985 توسط ویکتور راسکین ارائه شد. راسکین اولین زبان شناسی بود که ساختار طنز را از لحاظ معنی شناسی تحلیل کرد و توانست ساختار دو قطبی لطیفه را شناسایی کند. به عقیدة راسکین، یک نظریة معنایی باید شامل دو مقولة انتزاعی باشد؛ مجموع های از همة ا...

پس از آنکه بدیع الزمان همدانی کتاب مقامات خود را نگاشت بسیاری از نویسندگان پس از وی به پیروی از او به نگارش مقامه پرداختند که در همه آنها سبک و سیاق مقامات بدیع الزمان به چشم می خورد. در این میان زمخشری دانشمند برجسته ایرانی از توجه مردم به نثر فنی و مسجع مقامه استفاده می کند و به نگارش کتاب "المقامات" می پردازد و در آن ضمن کاربرد آرایه های گوناگون ادبی در نثری مسجع، گنجینه لغوی و مهارت نویسندگ...

مقاله حاضر چنانکه از عنوان آن برمی آید، تطبیقی است بین طنز و طنزپردازی در ادبیات ایران و عرب. در این تطبیق، طنز عبیدزاکانی به عنوان نمونه ای از طنز ادبیات ایران و طنز شاعران عصر انحطاط به عنوان نمونه ای از طنز ادبیات عرب با هم مقایسه شده است. در این مقاله کوشیده ام تصویر کاملی از عبید ارائه دهم، اما به منظور پرهیز از برخی سوءتفاهمات اجتماعی لازم دیدم از ذکر پاره ای از طنزهای درخشان او صرف نظر ک...

  مقایسۀ اندیشه‌های عبید زاکانی، شاعر و نویسندۀ عصر مغول و احمد مطر، از شاعران معاصر عراق، در حوزۀ ادبیّات تطبیقی مکتب آمریکا قرار می‌گیرد. یکی از وجوه مشترک در آثار این دو هنرمند که بر اثر شرایط خفقان‌آور جامعه به وجود آمده، طنز سیاسی - اجتماعی است که هدف اصلی آن انتقاد از شرایط نابسامان جامعه و اصلاح آن است. از این روی، در حکایت‌های زاکانی و اشعار مطر، در کنار مضمون­های متفاوت، مضامین طنزآمیز...