زنان در تاریخ سیاسی ایران اغلب دارای جایگاه درخوری نبوده و نتوانستند نقش مؤثری نیز در فضای سیاسی نداشتند. اما، دوران مغولان و تیموریان از این لحاظ یک استثنا به شمار می آید. زنان در این دوران، نقش مؤثری در حوادث سیاسی ایفا نمودند و اشخاص قدرتمند و مشهور و ماندگاری از میانشان برآمدند. این زنان گاه در عرصه سیاست و نظامی گری وارد می شدند؛ گاه برای بر تخت نشاندن فرزند خود، دسیسه چینی و زمانی دیگر بر...

چکیده گنبد مصلی عتیق یزد از جمله بناهای شهر یزد است که دارای تزیینات ارزشمند نقاشی می باشد. این بنا از نظر شیوه ی معماری شباهت زیادی با اکثر بناهای تیموری در آسیای مرکزی و نیز برخی بناهای قرن نهم در خراسان دارد. بررسی و مقایسه ی ویژگی های خاص معماری و تزیینات این بنا با دیگر بناهای تیموری باعث قرار گرفتن بنای گنبد مصلی عتیق در بین آثار این دوره در یزد شده است. این بنای منسوب به عصر تیموری اگرچ...

خط کوفی درطلیعه ظهور اسلام ، در تمام قلمرو جهان اسلام گسترش و رواج پیدا کرد ، بواسطه اهمیت کتابت و ارزش قلم در اسلام ، همچنین ضرورت نشر قرآن ، شرایطی بوجود آمد که هنر خوشنویسی ، به سرعت به یکی از نشانه ها و شاخصه های هنری اسلام تبدیل شد ودیری نپایید این هنر، با قابلیت انعطاف پذیری وشکل پذیری اش، در تمام ابعاد زندگی مسلمانان به ویژه درمعماری ،ظروف سفالی ،اشیاءفلزی ، پارچه ها وغیره به نحوی ازانحا...

آموزش از روزگار قدیم تا به امروز که به صورت نظامی پیچیده در آمده متناسب با درجه تمدن، نوع حکومت و مقتضیات سیاسی اجتماعی و مذهبی در هر دوره ای تغییر و تحول یافته است. یکی از این ادوار دوران زمامداری جانشینان تیمور (912-807 ه.ق) است. در این دوره نهاد آموزش جایگاه ویژه ای یافت و سلاطین، شاهزادگان، امرا، خواتین و عالمان هر کدام به سهم خود در رشد این نهاد اهتمام نمودند. با وجود آرامش نسبی، ثبات سیاس...

دوره تیموری از جمله ادوار تأثیرگذار در تاریخ هنر و نگارگری ایران است که آثار ارزشمندی از آن بجای مانده است. تحقیقاتی که در این حوزه انجام گرفته تنها به شاهنامه بایسنقری محدود شده است و دیگر مجموعه های این دوره کمتر مورد بررسی قرار گرفته اند. شاهنامه بایسنقری متعلق به مکتب هرات است که در سال 833ه.ق/1430م در هرات و در 22 مجلس با اندازه صفحات 384× 265 م م نگارگری شده است. این شاهنامه به سفارش با...

غلام احمد احمدی مدراسی از جمله شاعران ناشناخته­ی پارسی­گوی هنـد است که در اواخر دوره­ی تیمـوریان مـی­زیستـه؛ تنـها اثـر باقی­مانـده از  این سراینده، منتخبی از غـزلیّـات او است کـه نسخه­ای خطّی از آن در کتابخانه­ی مجلس نگهـداری می­شـود. احمـدی مدراسی را می­توان در ردیف شـاعران درجه­ی دوم این دوره به شمار آورد؛ شاعرانی که شاید در قالب­ها و مضامین شعر فارسی تحوّلی پدید نیاورده­اند؛ امّا شعرشان نمودی ا...

کاتبی ترشیزی (م.839) شاعر بلند آوازه دوره تیموری (782-907) از تواناترین استادان شعر قرن نهم است. او در کنار دیگر هم عصران بنام خود چون : لطف ا لله نیشابوری، عصمت بخارایی، امیر شاهی سبزواری و قاسم انوار پیرو سنٌت موسوم به نظیره گویی که بر ادبیات دوره تیموری حاکم بود در سرایش قصاید به شیوه گذشتگانی چون : انوری ، خاقانی، کمال الدین اسماعیل ؛ در غزلیات به شیوه سعدی ، حافظ و امیر خسرو دهلوی و در مثنو...

در گذشته، اغلب شهرها و روستاهای ایران دارای فضاهای گردهمایی نظیر شربت‌خانه‌ها بودند که مردم برای گفتگو و استراحت موقت در این اماکن گرد هم می‌آمدند، شربتی می‌آشامیدند و در باب موضوعات محلی روز مذاکره می‌کردند. در همین اماکن بود که ایرانیان با ذوق و اشتیاق وافر به اشعار و داستان‌های شاهنامه گوش فرا‌می‌دادند. در خصوص قدمت و اینکه از چه زمانی شربت‌خانه‌ها در ایران آغاز به کار کردند اطلاعات درستی د...

درمیان جلوه­های گوناگون هنر معماری ایران، باغ ایرانی با ظاهری آکنده از سادگی و طراوت بر پایه اصولی مشخص و بنیادین، نمایش نمادینی از بهشت موعود است. هنرمند معمار با تکیه بر اصول اولیه معماری ایرانی و آگاهی از شرایط اقلیمی و توانمندی­های طبیعی مناطق مختلف و با الهام از توصیفات متون مقدسی چون قرآن کریم پیرامون باغ های بهشت، باغ ایرانی را خلق می کند. در این میان، با افزایش روابط فرهنگی ایران و هند ...