در پی حمله و سلطه مغولان در ایران، ساختارهای سیاسی و بسیاری از مراکز اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی رو به نابودی گذاشت. مغولان بیابانگرد با روحیه و خصلت نظامی‏گری قدم در این سرزمین گذاشته و همچون پیشینیان ترک‏تبار حاکم بر ایران، پی به ضرورت بهره‏مندی از توان و تجربه دیوان سالاران ایرانی بردند. آنان برای تداوم حکومت‏شان با کمک این دیوان سالاران در صدد بازسازی کشور برآمدند. خاندان رشیدی از جمله مهم‏تر...

در این مقاله نویسنده درصدد آن است تا نوع کمک­های خیریه و انسان دوستانه عربستان سعودی به کشورهای شرق آفریقا را که بیشتر از مجرای سازمان رابطه العالم الاسلامیه و موسسات وابسته به آن صورت می­گیرد و نحوه ارائه کمک­های عظیم مالی و جنسی کشور عربستان به این کشورها را مورد بررسی قرار دهد. مسئله اصلی مقاله نیز بررسی نحوه تبلیغ فرقه ضاله وهابیت است که طی حدود 50 سال گذشته همواره در راس سیاست­های کمک­رسان...

از گذشته تا به امروز شعرا در اشعار خود از عناصر طبیعت و مظاهر آفاقی آن برای مقاصدی گوناگونی همچون توصیف، مدح، ذم، تغزل، مرثیه و... بهره برده‌اند. نمود طبیعت در اشعار مولانا اعم از مثنوی و غزلیات شمس در راستای رویکرد آفاقی او به جهان هستی بسیار زیاد است این حضور هم به لحاظ کثرت و تعداد ابیات است و هم به لحاظ تنوّع عناصر طبیعی به کار رفته.آنچه شاعران عارف تجربه کرده‌اند، مفاهیم فرا‌ دنیایی و سرشار...

حاج ملاهادی سبزواری (1212- 1289 ﻫ.ق.) فیلسوف، فقیه، عارف و شاعر قرن سیزدهم هجری از بزرگان فکر و فرهنگ (ایرانی - اسلامی) به حساب می آید که صاحب حدود 46 اثر است. آثار او علاوه بر آیات و روایات وارده از معصومین (ع) تحت تأثیر چهار مکتب است: مکتب کلامی شیعه، فلسفه مشائی و استدلالی ارسطویی، فلسفه اشراقی سهروردی و اصول فلسفی تصوف به ویژه محیی الدین عربی. در الهیات نیز متأثر از ملاصدراست. از جمله آثار ...

تحقیق جامع و دقیق در منابع مذهبی و غیر مذهبی اهل سنت وسایر منابع فرق اسلامی به لحاظ تاریخی،رجالی،روایی وتفسیری به روشنی نشان می دهد، حسین حلاج فرزند منصور بن محمد حلاج یک شخصیت فلسفی و در عین حال یک صوفی بزرگ است.حسین در یک خانواده ایرانی در تور از توابع بیضاء شیراز به دنیا آمد و در اوان به همراه پدر در واسط رحل اقامت افکند. همزمان با ظهور جوانه های دین باوری در ذهنش به تصوف گرایش یافت،در میان ...

جلوه های گوناگون قرآن در سراسر معارف بهاء ولد و آثار فرزندش مولانا دیده می شود. بهاء ولد بسیاری از آیات قرآن را در فصول گوناگون معارف مورد تفسیر و تأویل قرار داده است. همین مسئله در مثنوی و فیه ما فیه مولوی نیز دیده می شود. ضروری به نظر می رسید مقایسه ای بین تفسیر و تأویلات مولوی و تفسیر وتأویلات پدرش صورت بگیرد تا معین شود مولانا چه اندازه تحت تأثیرپدرش بوده و چه اندازه از تفسیر و تأویلات حاصل...

کشف المحجوب هجویری به عنوان یک کتاب عرفانی سرمشق متصوفه بوده و بسیاری از آنان در شناخت راه و رسم و عقاید تصوف از این کتاب بهره جسته اند. از آنجا که هجویری از آیات قرآن کریم در کتاب خود به عنوان دلیل، بینه و مصدق کلام خود بهره جسته و در بیان عقاید و اندیشه های خود به این آیات استناد نموده است، باید بررسی کرد که شیوه استناد و بهره گیری او از آیات چگونه بوده است.برای دریافت این موضوع ناچار باید ب...

از آیات، روایات و احکام اسلامی برمی­آید که قرآن، پیامبر و صحابه توجه بسیاری به حضور اجتماعی فرد مسلمان داشته­اند و انزوای راهبانه را امری ناپسند می­دانسته­اند و به ­همین علت عالمان و فقیهان منتقد تصوف نسبت به این جریان بدبین­اند و وجود رفتارهای انزواطلبانۀ پیروان بعضی از طرق و سلاسل، منتقدان تصوف آنان را بر آن داشته که عرفان و معنویت را در تضاد با حساسیت­های اجتماعی بدانند و غفلت عرفا از محیط ز...

حاج ملاهادی سبزواری (1212- 1289 ﻫ.ق.) فیلسوف، فقیه، عارف و شاعر قرن سیزدهم هجری از بزرگان فکر و فرهنگ (ایرانی - اسلامی) به حساب می‌آید که صاحب حدود 46 اثر است. آثار او علاوه بر آیات و روایات وارده از معصومین (ع) تحت تأثیر چهار مکتب است: مکتب کلامی شیعه، فلسفه مشائی و استدلالی ارسطویی، فلسفه اشراقی سهروردی و اصول فلسفی تصوف به ویژه محیی الدین عربی. در الهیات نیز متأثر از ملاصدراست. از جمله آثار ...

شکی نیست که بیش­تر میراث کهن ایرانیِ پس از اسلام چه به زبان فارسی و چه به زبان عربی، همچنان به شکل نسخه­های خطی است و راهی به بازار تصحیح و چاپ نیافته است؛ بگذریم از اینکه بسیاری از این میراثِ چاپ و تصحیح­شده به زبان عربی نیز، هنوز به فارسی برگردانده نشده و خوانندة ایرانیِ ناآشنا به زبان عربی، از آن­ها بی­بهره است. یکی از این نوشته­هایی که اتفاقاً بیش از نیم­سده از تصحیح (گردآوری) آن می­گذرد و اندی...