ﺗﺮﺟﻤﻪهای ادبی همگام با درنظر گرفتن ماهیت تعاملات پیش رفته است و فرایندهایی مثل «شفاﻑسازی» و «اقتباس» به دلیل مورد توجه قرار دادن مخاطب و فصاحت کلام در ترجمه، جایگاه ویژﻩای پیدا کردﻩاند. با وجود این، جایگاه اقتباس و تأثیر آن در ترﺟﻤﻪهای ادبی مبهم مانده است. ممکن است این سؤال مطرح شود که آیا ویژﮔﻰهای متنی و فرامتنی که در فرایند اقتباس وجود دارد در ترجمۀ آثار ادبی نیز مشاهده ﻣﻲشود و اگر پاسخ مثبت ...

در مقاله پیش رو ــ چنان که از عنوانش پیداست ــ می خواهیم به معرفی، نقد، و بررسی فرهنگ فلسفه دکارت، نوشته جان کاتینگم و با ترجمه علی افضلی بپردازیم. جان کاتینگم، دکارت شناس و مترجم آثار دکارت، این کتاب را با عنوان a descartes dictionary به سال 1993 نوشته و انتشارات blackwell آن را منتشر کرده است. این کتاب را دکتر علی افضلی، مترجم اعتراضات و پاسخ ها، به سال 1390 به فارسی برگردانده و انتشارات مؤسس...

همانطور که ونوتی در کتاب خود تحت عنوان rethinking translation (1992) می نویسد، منتقدین حین نقد و بررسی متنی که به روش بومی سازی ترجمه شده باشد، از ذکر نام مترجم غافل می مانند، گویی این متن یک متن اصلی است که از ابتدا به زبان مقصد نوشته شده است. و این بیشتر به این خاطر است که متن به صورتی روان و سلیس ترجمه شده است. اینگونه است که بومی سازی منجر به ناچیزشماری مترجم از جانب خود او و در نتیجه ناپید...

 معرفى و نقد و بررسى محتوایى و صورى ترجمه قرآن بهاءالدین خرمشاهى است. نویسنده، پس از گزارش کامل اطلاعات کتابشناختى؛ ترجمه روان، خوشخوان و جذاب، وجود برابر و معادل براى همه واژه‌ها و ترکیبات قرآنى، توضیحات در پانوشت‌ها، واژه‌نامه قرآنى، مقالات و فهرست توضیحات را از امتیازهاى این ترجمه برشمرده و موارد متعددى از ناهماهنگى گفتار مترجم با روش عملى ترجمه را به نقد کشیده است. و در پایان، نقاط قوت و ضع...

یکی از ترجمه‌های مشهور گلستان سعدی به زبان عربی، روضه الورد اثر محمد عطاءالله فراتی، دانشمند و ادیب سوری است. مترجم در این اثر با مهارت تمام در گزینش واژگان و برگردان دقایق و ظرایف متن گلستان کوشش نموده است؛ ولی گاه در فهم برخی عبارات دچار اشتباه شده و نتوانسته مضمون را بدرستی در ترجمه منتقل کند. در این نوشتار، نمونه‌هایی از عبارات بحث‌انگیز گلستان با توجه به دیدگاه‌های صاحب‌نظران در باره آن‌ها...

شاه ولی الله محدث دهلوی، صاحب کتاب حجه الله البالغه، متولد دهلی، در هندوستان،  قریب 300 سال پیش، ترجمه ای از قرآن کریم بدست داده که حتی امروز کمتر ترجمه ای با شیوایی و دقت آن می توان در میان مترجمان متاخر قرآن کریم یافت. متاسفانه این اثر گرانسنگ بنا به دلایلی در ایران ناشناخته باقی مانده است. در این مقال پس از معرفی شاه ولی الله دهلوی، به ویژگی هایی که ترجمه وی از قرآن داراست پرداخته شده و سپس ...

بر طبق فرضیه نگارنده، در سده یازدهم هجری دو محمدزمان در ایران زندگی می‌کردند: یکی محمدزمان فرنگی‌خوان یا مترجم و دیگری محمدزمان فرنگی‌ساز یا نقاش. هنرپژوهان، این دو محمدزمان را یکی پنداشته‌اند و واقعیت‌های موجود در منابع را درباره این دو محمدزمان ترکیب کرده‌اند. از این­رو، آنچه در مورد محمدزمان فرنگی‌خوان مطابقت دارد درباره محمدزمان فرنگی‌ساز یا نقاش بکار برده‌اند. نگارنده در این مقاله تلاش کرد...

انتشار نهج البلاغه مترجم که نسخه خطی آن اهدایی شاه عباس صفوی به آستان قدس رضوی بوده است از افتخارات دانشگاه تهران محسوب میشود اما نظر مصحح محترم این نسخه در انتساب این ترجمه به قرن 5 و 6 نارواست و دلایل و شواهد علمی این تاریخ گذاری را تائید نمی کند به عقیده نگارنده این ترجمه پس از تحریر نهج البلاغه یاد شده در سال 973 ق به صورت حاشیه نویسی بر متن انجام پذیرفته است

قصر یکی از مهم ترین مباحث صنعت علم معانی به شمار می آید و نقش مهمی در ترجمه ایفا می کند. به همین روی، پژوهش حاضر در صدد آمد که به بررسی اسلوب قصر در ترجمه های سید محمدرضا صفوی و مسعود انصاری از قرآن بپردازد. در این پژوهش با روش «توصیفی-تحلیلی» قصرهای قرآنی و ترجمه های آن ها توسط این دو مترجم مورد بررسی قرار گرفت. به این صورت که ابتدا قصر در بلاغت عربی و فارسی از منظر تعریف، انواع، ادوات، روش ها...