امروزه، با نگاهی به سابقة نیم‌‌ قرنی مطالعات و تحقیقات نظری در تاریخ ایران میبینیم که اجزای نظریه‌های موسوم به «ماتریالیسم تکاملی تاریخ» و «نظام آسیایی»، گفتمانهای نظری مسلط در تحلیل جامعه‌شناختی ویژگیهای تاریخ ایران بودهاند. نظریاتی که دارای اصل و منشأ اروپایی، یا اروپایی ـ روسی و ترویج‌کنندة ایدئولوژی مارکسیسم ـ لنینیسم و ارزشهای سرمایهداری و لیبرالیسم غربی هستند. مهمترین معضلات معرفتی حاکم د...

فیلم‌ها در هر دوره تاریخی تا حدود زیادی تحت تاثیر شرایط اجتماعی حاکم، به بازنمایی ایدئولوژی طبقه مسلط پرداخته و هریک به نحوی به استیضاح مخاطبان و برساخت سوژه می‌پردازند. فیلم هامون که در پایان دهه 1360 شمسی ساخته شد و با استقبال بسیاری نیز مواجه گردید، از جمله این فیلم هاست که متاثر از بافت تاریخی و اجتماعیِ عصری که در آن قرار گرفته با بازنمایی چالش‌های روشنفکر طبقه متوسط شهری‌ با مناسبات حاکم ب...

     این مقاله در پی آن است که نشان دهد برای کشف گفتمان مسلط  و ایدئولوژی حاکم دریک اثر ادبی، چگونه می‌توان از رهگذر سبک شناسی انتقادی به این مهم دست یافت‌.در این مقاله، نخست بر روی مفهوم سبک تأمل کرده  و سپس نقبی بر سبک شناسی انتقادی زده‌ایم و از رهگذر آن‌، لایه‌های رمان «ماه کامل می‌شود» اثر فریبا وفی  را مورد بررسی قرار داده ایم‌.این پژوهش به روش لایه‌ای انجام شده است‌. ابتدا لایه‌ی بیرونی و...

چکیده نمایشنامه اولئانا نوشته دیوید ممت، به رغم که این در دهه 1990 میلادی مباحثات بسیار فراوانی را پیرامون مسئله آزار جنسی و آموزش دانشگاهی برانگیخت، از نظر ساختارِ دراماتیک کمتر مورد بحث منتقدین قرار گرفت. بعد از فرو کش کردن موج اول نقدها و تفاسیر نظری، توجه به لایه های عمیق تر نمایشنامه رفته رفته جای خود را در مباحث نقد نمایشی باز کرد. به عقیده بسیاری از منتقدین، اولئانا چه از حیث ساختار و...

در این مقاله برای رتبه‌بندی ضریب تمرکز هرفیندال هیرشمن در صنایع ایران، از رویکرد تسلط تصادفی مرتبه اول، دوم و سوم استفاده شده است. ویژگی این رویکرد در رتبه‌بندی صنایع انحصاری آن است که می‌توان از ویژگی توابع احتمال و شاخص‌های استنباطی در راستای آنالیز ساختار بازارها استفاده نمود. تسلط تصادفی به عنوان فرمی‌ از رتبه‌بندی تصادفی شناخته می‌شود که در آن از توابع چگالی احتمال و توابع ...

نقد فمینستی تاریخ تئاتر جهان، نشان گر این نکته است که هنر نمایش، در طول دوران حیات خویش، موفق به بازنمایی تصویر حقیقی از زنان نبوده است. سلطه مذکر بر تمامی ابزارهای قدرت و ارتباط جمعی، شیوه مرسوم اداره تمامی جوامع در طول تاریخ و پدرسالاری، فرهنگ مسلط جهان بوده است. از این رو در بیشترین زمان از تاریخ تئاتر، یا با غیبت زنان مواجهیم و یا با تصاویر کلیشه ای و غیرواقعی از آنها. کلیشه های خیالی زنان،...

هدف از بازنمایی ایدئولوژی جنسیت در گفتمان مشروطه، ارایه روایتی جنسیتی از تاریخ مشروطه، به عنوان دوره ای سرنوشت ساز در حیات اجتماعی ایرانیان، از طریق بازنمایی و سپس واسازی ایدئولوژی جنسیت غالب -که بر باور و عمل کنشگران و برسازندگان گفتمان مشروطه تأثیر داشته- و از طریق این روایت، شناخت ریشه های شکاف جنسیتی موجود در ایران معاصر میان زنان و مردان است. با این هدف و با استفاده از نظریات فرهنگی و جنسی...

فلسفه در قرن بیستم )و ب هتبع آن فلسفه سیاسی(، به طرز شگفت آوری درگیر مسئله زبان بوده است. ظهورفلسف ههای تحلیلی، مکاتب هرمنوتیک، زبان شناسی ساختاری )فردینان دو سوسور( و تأکیدی که برخی از فیلسوفان وجودی چون هایدگر بر «زبانیت» هستی داشته اند از یکسو و نقدهای پساساختار گرایانه دریدا و لیوتارد با تمرکز بر مفاهیم زبانی، جهان فلسفه در قرن بیستم را ی کسر زبان آلوده ساخته اند. با این وجود، در «رهای یبخش...

رمان شوهر آهوخانم به عنوان یکی از نخستین آثار فمینیستی در گفتمان ادبیات داستانی معاصر مقبولیت یافته­است. در مقاله حاضر با توجه به مفهوم «ایدئولوژی» نزدیک به خوانش­های مارکسیستی، رمان پیش‌گفته مورد واکاوی قرار گرفته­است. نتایج حاصل از دریافت و تشریح این اثر بیانگر این مسأله است که داستان صرفنظر از لایه بیرونی که سعی در نمایش و القای نوعی فمینیسم پیشرو دارد، در لایه‌های زیرین متأثر از مردسالاری ب...

بررسی امتناع در برقراری روابط میان ایران و آمریکا، مهم‌ترین بحث حوزه مطالعات ایران و آمریکاست. در زمینه اینکه چرا این روابط عادی نمی‌شود، معمولاً بیشتر انتقادات متوجه سیاست خارجی ایران بوده و سیاست خارجی آمریکا بسیار کم‌انتقاد مفروض گرفته می‌شود. این مقاله در نظر دارد با بررسی انتقادی سیاست خارجی ایالات متحده در دوران کلینتون و بوش (سال‌های مقارن با ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی، 84-1376)، چنان فرض...