همواره شناخت انسان و فعالیت های انسانی در مطالعات باستان شناسی و مردم شناسی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. برای این منظور و برای درک بهتر این مفهوم، باید از فرهنگ، نحوه زندگی و همچنین چگونگی سازگاری انسان با محیط اطرافش چه در گذشته و چه امروز آگاهی داشت. تاکنون پژوهش های میدانی اندکی بر روی نقوش بافته های منطقه سیستان و بلوچستان صورت پذیرفته است، لزوم انجام این گونه از پژوهش ها، نگارنده ...

کاشی‏های موزه قم از نظر قدمت، نفاست، ا‏بعاد، کثرت و نقوش و تزئینا‏ت و تنوع کتیبه‏های موجود روی آنها بسیار حائز اهمیت و جالب توجه می‏باشند. در این تحقیق به بررسی کا‏شی‏های زرین فام موزه قم پرداخته می‏شود و آن گاه مفاهیم نمادین آنها بررسی می‏شود و در پی تأویل صورت ویژه آنها پاسخی در فرهنگ ایران برای این سوال جستجو می‏شود که چرا چنین هنر یکتا و شهره ای، در دوره‏ای پدید آمد که تاریکترین روزهای تاری...

چکیده محدودیت های تصویری در جهان اسلام باعث شکل گیری نقوش گیاهی گردید. به عبارت دیگر این نکته که نوع جدیدی از حکومت و تاریخ باعث بوجود آمدن نوع جدیدی از هنر در ایران شد، همواره مطرح است. اگرچه در تاریخ قبل از این زمان نیز نقوش گیاهی در گوشه و کنار تاریخ هنر و آثار هنری نقشی داشتند، اما تداوم آن و کاربردهای مختلفی که هنرمندان اسلامی از آن در هنرهای مختلفی چون کتاب آرایی، کاشی کاری، حجاری، هنر...

هنر گچبری، از هنرهای تزئینی معماری بناهای ایران است که از دیرباز زینت بخش بسیاری از کاخ ها و بناهای قبل از اسلام بوده است. از نقوش ناب در گچبری ایرانی می توان به نقوش گیاهی اشاره کرد. که در کاخ های ساسانی نمونه های متنوعی از آن به چشم می خورد. این نقوش در گچبری ها، نقوش چکیده نگاری شده ای از طبیعت اند و اشکال متنوعی را در بر می گیرند که عبارتند از نقوش: نخل، انگور، انار، گل نیلوفر آبی و گل چند ...

آثار منقوشِ دوران باستان می­توانند سندی برای بررسی افکار و ارتباطات هنری و فرهنگیِ تمدن­های گذشته باشند. مناطق حسنلو، زیویه، قلایچی و ربط 2، متعلق به دوران ماننایی هستند. تعداد زیادی آثار منقوش از  این مناطق به دست آمده که در آنها، « نقش» به عنوان عنصری جهت تزیین  یا  برای نمایش مفاهیمی خاص به کار رفته است. این مناطق با قرارگرفتن در یک ناحیه­ی هم­جوار، دارای نقوشی با مضامین مشترک و مشابه هستند که...

چکیده: انسان پیش از تاریخ تا پایان دوره تاریخی با ناشناخته هایی روبرو بوده که به مدد اسطوره سازی و ایجاد نمادهایی پر رمز و راز سعی در درک و شناخت آنها داشته و در پاره ای موارد آنها را بیاری خود خوانده است. این ناشناخته ها در مواردی در نمادهای مادی تجلی پیدا کرده اند. نمادهایی که بیان اعتقاد و باور افراد جامعه نسبت به اتفاقات پیرامون وی بوده است. نقوش دوره ساسانی در طرح های هندسی، ا...

سنگ نگاره یکی از آثار فرهنگی و هنری اقوام مختلف انسانی است که تاکنون مجموعه های متنوعی از آن در بسیاری از نقاط دنیا به دست آمده است. بلوچستان از جمله مناطق بسیار غنی این هنر بدوی در ایران است که در بخش هایی مانند سراوان، سرباز و خاش مجموعه های فراوانی از آنها شناسایی شده است. مطالعه هر یک از این مجموعه ها می تواند در شناخت تاریخ هنر، تاریخ اجتماعی و فرهنگی، مذهبی، جانورشناسی و بوم شناسی منطقه م...

کاشی کاری هنریست، که همراه و همگام با معماری نام و آوازه دارد. با توجه به اهمیت معماری و احداث روز افزون بناهای مذهبی و غیر مذهبی در دوره صفویه، معماران بر آن شدند که در تزئین بناهای گوناگون از شیوه تزئینی کاشی هفت رنگ بهره گیرند. کاشی هفت رنگ این قابلیت را داراست که میدان هنر نمایی برای استادان و نقاشان را به نحوی فراهم کند و هنرمندان توانستند از محدودیت اشکال هندسی رهایی یافته و مناظر مختلف ر...

دست بافته های عشایر بختیاری و نقوش به کار رفته در آنها به عنوان یکی از اصیل ترین و جذاب ترین دستاوردها و صنایع دستی این مرز و بوم شناخته شده و همواره مورد توجه دوستداران و علاقه مندان به این شاخه از هنر بوده و هست. دست بافته های بختیاری مجموعه ای از معدود صنایع دستی اصیل و دست نخورده عشایر این منطقه است که با وجود تغییر و تحولات گوناگونی که طی سال های متمادی بر آنها گذشته همچنان اصالت فرهنگی و ...

کاربرد نقوش جاندار مانند انسان در منسوجات دوره اسلامی موضوعی درخور توجه است. پارچه های بویهی و سلجوقی رواج این نقوش را در این دوره آشکار می سازند. این نوع نگاره ها منبع مناسبی برای دست یابی به ویژگی های منسوجات آن زمان هستند. برای بررسی، تعدادی از پارچه هایی که در آنها تصویر آدمیان موضوع اصلی طراحی پارچه قرار گرفته است، از منابع مختلف جمع آوری گردید. سپس با مقایسه نگاره ها سعی شد تا برخی از ویژ...