بسیاری از نقوش متن قالی حاوی اطلاعاتی نمادین هستند. در بین این نقوش، آنهایی که با الهام از طبیعت در فرش طراحی شده‌اند، معنای اسطوره‌ای وسیعی می‌یابند. شیر یکی از نقش‌هایی است که با اسطوره‌ها ارتباط دارد و با گذشت زمان، نماد بسیاری از ویژگی‌های بارز انسانی شده است (آیین مهر، میترائیسم، نماد سلطنت، شجاعت، قدرت و...). نقش شیر از مهم‌ترین عناصر صحنه‌های شکار، گرفت‌وگیر و طرح‌های حیوانی بوده؛ در...

از عوامل مؤثر در شکوه و زیبایی معماری ایران، به ویژه در دوران اسلامی، به تزیین و آرایش بناها می توان اشاره کرد. در این میان، مسجدـ مدرسۀ آقابزرگ و مسجدـ مدرسۀ امام خمینی از شاهکارهای معماری دورۀ قاجار در شهر کاشان، از لحاظ تزیینات و به خصوص نقوش کاشی کاری حائز اهمیت هستند. بررسی و مطالعه در نقوش کاشی کاری این دو بنا می تواند باعث بازشناسی هویت فرهنگی این دو بنا شود. با توجه به خلأ نسبی علمی ـ ت...

این پژوهش تلاش دارد تا نحوه ی شکل گیری تصاویر لکه ای و خطی دوران پیش از تاریخ را بررسی کند. مبنای نظری این پژوهش، وجود نور و بازتاب های آن به صورت سایه و سایه نما، و مواجهه ی آدمی با طبیعت پیرامونی اش است. بررسی نقوش پیش از تاریخ نشان می دهد که این نقوش در عین سادگی، واجد مفاهیمی نمادین بوده و برداشتی از طبیعت هستند. بارزترین اَشکال این دوره، نقوش تخت و سیاه رنگی هستند که برخی به شکل تجریدی و دف...

نمادها در دوره اسلامی نسبت به دوره های پیش از اسلام کارکرد گسترده تری یافتند. دلیل این امر شاید تغییر مذهب و نگرش آیینی بود که در جهان اسلام اتفاق افتاد. در دوره  سلجوقیان، که یکی از گهربارترین دوره های رونق علم، هنر و اقتصاد در ایران بوده است، علم نجوم نیز بسیار پیشرفت کرد، به طوری که تأثیر آن را بر بسیاری از هنرهای این دوران می توان دید. این مقاله به بررسی یک سند سفالی منحصربه فرد مربوط به دو...

چکیده      ایران و هند دارای مشترکات فرهنگی ـ هنری بسیاری می­باشند؛ این اشتراکات را می­توان نتیجه ارتباط گسترده و همزیستی تاریخی این دو تمدن بزرگ دانست. در این پژوهش سعی برآن است با تکیه بر نقوش و نشان های نمادین و اساطیری موجود در سنگ نگاره­ها و گچ بری های دوره­ی ساسانی و مقایسه­ی آنها با نقوش نمادین موجود در هنر هند، نقوش و نشان های نمادین و اساطیری مشترک در این دو تمدن بررسی و ارزیابی شود. ن...

رشد و تکامل تمدن ها ناشی از تأثیرات متقابل بر یکدیگر می باشد چرا که هیچ تمدنی صرفاً خود، خالق تمامی دستاوردهای مادی و معنوی اش نبوده است و بدون شک هر تمدن یا حکومت بشری به نوعی از تجربه‏ی تمدن های دور و نزدیک یا پیشین و معاصر خود به شیوه‏ی مستقیم و غیر مستقیم بهره برده است که البته میزان تأثیر پذیری تمدن ها از یکدیگر متفاوت می باشد. هخامنشیان نیز مستثنی از این قاعده نبوده اند و گستردگی امپراتوری...

ایلام که در تاریخ کشور ما به عنوان پلی از دوره پیش از تاریخ به دوره تاریخی محسوب می گردد، مهمترین و پر بها ترین اوراق فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و ... کشور باستانی ما را پر نموده است، چرا که ضمن ابداع خط که خود به تنهایی گامی بزرگ در جهت آشنایی ما با ابعاد چند گانه حکومت 3000 ساله ایلام می باشد، اولین قومی است که حکومت مرکزی را در ایران پایه گذاری کرده است. اگر چه در سده اخیر، حفاری های کم و پراکند...

با نگاهی به خانه های ایرانی امروزی متوجه جای خالی صنایع دستی در فضای زندگی مردم عامه میشویم و از آنجایی که ادامه این خلاء منجر به فاصله گرفتن بیشتر مردم از هنرهای سنتی و رکود این گنجینه به ارث رسیده کشورمان می شود،توجه به عوامل رکود و اقدام جهت رفع آنها از جانب دانشجویان این رشته ضروری می نماید.مسجد جامع نائین یکی از مجموعه های شاخص معماری کشورمان است که در طی ادوار قبل از اسلام به عنوان نیایشگ...

کشف گورستان لما به عنوان یک محوطه تاریخی دوران ایلام میانه تا جدید،در استان کهگیلویه و بویر احمد در نوع خود بی نظیر است زیرا محوطه مزبور، اولین استقرار گاه اکتشافی از تمدن ایلام در این استان به شمار می آید و امید تازه ای برای کشف چنین محوطه هایی ایجاد نموده است. در بین اشیاء تدفینی کشف شده از این گورستان، ظروف سفالین منقوش دارای ارزش فراوانی می_باشد چرا که این نقوش بازگو کننده نوع زندگی و باوره...

شال ایران از پارچه های نفیس بوده که از آغاز بافت آن اطلاعی در دست نیست، اما در دوره صفویه اهمیت زیادی به تولید آن داده شد و این هنر به اوج شکوفایی خود رسید. شال های ایران که غالباً در کرمان تولید شده اند با شال هایی که در دوره حکومت مغولان هند در کشمیر بافته شده اند، شباهت های زیادی در نقوش و ترکیب بندی دارند و عناصر تزئینی هنر ایران در شال های کشمیری دیده می شود. این پژوهش به دنبال پاسخ گویی به...