آیات فقهی قرآن به عنوان بخشی از آموزه های دینی و نیز سرچشمه اولیه دانش فقه افزون بر تعیین تکلیف مکلفان دارای پیامدها و کارکردهای اجتماعی هم است. این پیامدها به صورت مستقیم و غیرمستقیم نظام های مختلف تشکیل دهنده یک جامعه را از خود متأثر می سازد و اثرپذیری نظام ها از این مؤلفه ها به نوبه خود به اثرپذیری یک تمدن از آنها می انجامد. این نوشتار با مبنا قرار دادن تقسیم بندی مرحوم شهید صدر از مباحث فقه...

در پژوهش حاضر کارکردهای خانواده در سه بخش کارکردهای زیستی ـ روانی، کارکردهای تربیتی ـ اجتماعی و کارکردهای مراقبتی ـ حمایتی و کنترلی بررسی شده است. توجه عمیق به آموزه های اسلام در مورد هر یک از کارکردهای خانواده و عمل به دستورات خداوند و پیروی از سیره و سنت معصومین (ع)، زیست مؤمنانه ای را سبب می شود که نه تنها در باورها و اندیشه ها، بلکه در کردار و رفتار انسان ها در زندگی روزمرّه شان متبلور می شو...

کارکردهای آشکارو پنهان زیارتگاه­­­­­­­­­­­های ایلام قبل و بعد از انقلاب اسلامی(1320-1390)[1] علی محمد ولوی * فاطمه جمیلی **     لیلا محمد نیاکان *** چکیده درجوامع دینی، تاریخ روستاها، شهرها و مناطق با تاریخ مراکز زیارتی عجین است. زیارتگاه ها از عوامل حفظ سنت ها و هویت فرهنگی جوامع محل استقرارشان هستند. این اماکن کارکردهای آشکار و پنهانی دارند که بر ابعاد مختلف حیات اجتماعی اثر­گذار است. این کار...

مسجد به‌عنوان اصیل‌ترین نهاد فرهنگی برخاسته از اندیشه دینی، ظرفیت‌های تاریخی و تمدنی فراوانی در دستیابی به اهداف فرهنگی نظام اسلامی دارد. در صورت سیاست‌گذاری و توجه مناسب به این ظرفیت و محوریت یافتن آن در فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی، امکان پاسخ‌گوئی به بسیاری از مسائل و مشکلات فرهنگی از این طریق فراهم خواهد شد. ما در این تحقیق به دنبال واکاوی عوامل موثر بر موفقیت امام جماعت در نظام فرهنگی مسجدم...

اگرچه مستندسازیِ وقایع و رویدادهای جامعۀ انسانی، از اهداف عکاسی مستند اجتماعی است؛ اما عکاس مستند اجتماعی، صرفا به رونگاری از واقعیت و وقایع نگاری گزارش گونه نمی پردازند؛ بلکه به گزینش و ترکیب عناصر و وقایع جامعۀ انسانی می پردازد و با قاب گذاری بر قطعه ای از واقعیتی اجتماعی در لحظه ای معین از زمان، عکسی می آفریند که مخاطب را به تماشا، تفکر، تأمل و داوری فرامی خواند و حتی می تواند واکنش عملی او ر...

هدف از این تحقیق، بررسی تأثیرات هدف گرایی و هویت اخلاقی بر رفتار و قضاوت مثبت و اجتماعی ستیز در فوتبال بود. به همین منظور 268 فوتبالیست به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های درک موفقیت، خودستایی هویت اخلاقی، کارکرد اجتماعی مفید و جامعه ستیز و تمایل اجتماعی و در تحلیل داده ها نیز از همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که تأثیرات اصلی ...

مسکن انسان، صرف نظر از ابعاد فیزیکی و ضوابط طبیعی و اقلیمی، تحت تأثیر عوامل فرهنگیِ جامعه، باورها و الزامات فرامادی زندگی قرار دارد که سکونت انسان را معنا می‌بخشند. در معماری مسکونی، عوامل اجتماعی-فرهنگی مؤثر بر زندگی روزمره‌ مردم و شیوه‌های زیست آنان، ضوابطی مهم بر شاکله‌ مسکن اعمال می‌کنند که مطالعه‌ ویژگی‌های مسکن بومی بدون تعمق در آن کم‌فایده است. تدقیق در خصوصیات فرهنگی معماری مسکونی مردمی ...

امروزه تلفن همراه در تمامی جنبه‌های زندگی انسان حضوری مؤثر و غیرقابل انکار پیدا کرده است. حضوری که در مقایسه با اینترنت و اثرات آن، گسترده‌تر و پیشرونده‌تر است. تلفن همراه و به‌خصوص قابلیت ویژه‌ی آن در شکل سرویس پیام کوتاه، دیگر نه ابزاری فنی، بلکه به رسانه‌ای با کارکردهای مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تبدیل شده است و فرهنگ خاص خود را شکل داده است. پیام‌های کوتاه شکل‌دهنده‌ی نظم زندگی ...

بازار از گذشته‌های دور کارکردهای بسیاری در زندگی مردم جوامع اسلامی خاورمیانه داشته است، ولی با رواج مدرنیسم، به عنوان یک واحد اقتصادی -اجتماعی دچار اختلال کارکردی شده و نسبت به قبل از رونق اقتصادی کمتری برخوردار است و از نظر فرهنگی نیز شاهد رعایت نکردن ارزشهای اخلاقی در بازار و معامله هستیم. این پژوهش با هدف بررسی جامعه‌شناختی تغییرات ارزشهای اجتماعی و فرهنگی در میان بازاریان بازار تبریز انجام ...