علی شیح مهدی

استادیار گروه انیمیشن و سینما دانشکده هنر ومعماری دانشگاه تربیت مدرس

[ 1 ] - بازنمایى شخصیت‌های عربى در سریال‌ها و فیلم‌هاى انیمیشنى غربى

  عوامل موثر برای پیدایش دیدگاه غرب نسبت به شرق به طور کلی و به طور ویژه جهان عرب را باید از سده‌های دور در متون کتاب‌های مقدس، ماجراهای جنگ‌های صلیبی و در سده‌های متاخر در آثار سفرنامه‌نویسان وجهانگردان اروپایی در پی رویارویی با سرزمین‌های عربی و فرهنگ مردمان عرب دانست. این مقاله در چارچوب نظریات پژوهشگران مطالعات فرهنگی به نگارش در آمده است. براساس این دیدگاه، آثار و تصویر‌های که غرب درباره ...

[ 2 ] - جستاری بر هستی شناسی مفهوم نمادین خانه در فیلم های داریوش مهرجویی

خانه در اندیشه های هستی شناسانه، مکان احراز هویت و نماد خویشتن انسان است. این مفهوم به مثابه ی بنیانی وجودی بر زمینه ای از تقابل سنت و مدرنیته در فیلم های داریوش مهرجویی، حضوری پرمعنا و مرتبط با شخصیت های فیلم ها دارد؛ این ارتباط تا جایی است که از شیوه ی بازنمایی خانه می توان به شناخت و تحلیلی از شخصیت ها دست یافت. در این پژوهش کوشش شده است مفهوم خانه در برخی از فیلم های مهرجویی برای تبیین شخصی...

[ 3 ] - وضعیت واقعیت در گذر از سینمای آنالوگ به دیجیتال

موضوع نسبت تصویر سینمایی و واقعیت همواره مورد توجه نظریه پردازان فیلم بوده، و از نحوة مواجهه با تکنولوژی سینما نشئت گرفته است. مناقشه اصلی نظریه پردازان واق عگرا و فر مگرا در دوران آنالوگ، بر سر پذیرفتن یا رد کردن نسبت سینما و واقعیت بوده است. ورود تکنولوژی دیجیتال به سینما بر اهمیت این امر افزود. در این مقاله کوشش می شود تا با استفاده از روش توصیفی  تحلیلی و چارچوب نظری شک لگرفته بر اساس م...

[ 4 ] - بازنمایی سینمایی واقعیت در دو رویکرد پدیدارشناسی و متافیزیک

چکیده رابطة بازنمایی و نسبت آن با واقعیت همواره موضوع مورد توجه اندیشمندانی بوده است که فرایند ادراکی انسان را مدّ نظر داشته اند. به طور کلی پس از ظهور تفکر متافیزیکی در یونان و طرح نظریة مثل، حضور نداشتن واقعیت پدیده ها نزد انسان، به عنوان فاعل شناسایی، پذیرفته شد و به تدریج شناخ تشناسی بر هستی شناسی مقدم گشت و بازنمایی نوعی ضرورت به شمار آمد. همزمان با این تغ ییر در نوع ادراک واقعیت، معنا...

[ 5 ] - ویژگی‌های اجتماعی-فرهنگی مسکن بومی

مسکن انسان، صرف نظر از ابعاد فیزیکی و ضوابط طبیعی و اقلیمی، تحت تأثیر عوامل فرهنگیِ جامعه، باورها و الزامات فرامادی زندگی قرار دارد که سکونت انسان را معنا می‌بخشند. در معماری مسکونی، عوامل اجتماعی-فرهنگی مؤثر بر زندگی روزمره‌ مردم و شیوه‌های زیست آنان، ضوابطی مهم بر شاکله‌ مسکن اعمال می‌کنند که مطالعه‌ ویژگی‌های مسکن بومی بدون تعمق در آن کم‌فایده است. تدقیق در خصوصیات فرهنگی معماری مسکونی مردمی ...

[ 6 ] - تحلیل روان‌کاوانۀ شخصیت‏ های فیلم دربارۀ الی (۱۳۸۷) براساس دیالکتیک خدایگان و بنده از هگل

دیالکتیک خدایگان و بنده توسط ژک لکان با الهام از نظریات هگل وارد روان‌کاوی شده است. بر این اساس، مسئلۀ مورد پژوهش در این مقاله، تحلیل روابط میان زوج‏های چهارگانۀ زن و مرد در فیلم دربارة الی (1387) ساختۀ اصغر فرهادی، فیلم‌ساز ایرانی، است. روش جمع‏آوری اطلاعات براساس مشاهدۀ فیلم بوده که محتوای آن به روش تفسیری و با رویکرد روان‌کاوانه تجزیه و تحلیل شده و در آن از روش‏های مکتب فروید استفاده شده است...

[ 7 ] - بررسی مفهوم هویت زنانه در ویدئوآرت با رویکرد روانکاوی لاکان (مطالعه‌ای بر آثار پیپیلوتی ریست)

یکی از نمودهای هویت زنان در جامعه، هویت جنسی آنان است که همواره در مطالعات زنان بازنگری شده است. پژوهش حاضر در نظر دارد هویت زنانه را با رویکرد روانکاوی لاکان، در ویدئو‏آرت بررسی کند. ویدئو‏آرت رسانة هنری‏ای است که در کشاکش‏ نظریه‌های زیبایی‏شناسانه‏ای که پس از جنگ جهانی دوم آغاز شده بود، با ابداع دوربین ویدئویی قابل حمل در دهۀ شصت میلادی متولد شد. ویدئو در تقابل با زبان نحوی و شیوۀ بیانی متعار...

[ 8 ] - بازتاب دگرگونیِ گفتمانی طبقه ی متوسط ایران در فیلم های اصغر فرهادی

این مقاله با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی و براساس نظریات نورمن فرکلاف به تحلیل جایگاه طبقاتی شخصیت‌های فیلم‌های چهارشنبه سوری (1384)، درباره‌ی الی (1387) و جدایی نادر از سیمین (1389) می‌پردازد. بازنمایی جایگاه طبقاتی شخصیت‌ها بر مبنای الگوی کلان اقتصاد سیاسی و بر اساس نظریات اریک اولین رایت در زمان تولید و مصرف این فیلم‌ها صورت گرفته است. مناسبات قدرت در ساختار اجتماع و اقدامات مربوط به توسعه‌ی...

[ 9 ] - تحلیل انتقادی کتاب بازنویسی فیلم‌نامه

هدف کتاب بازنویسی فیلم‌نامه این است که خوانندگانش را یاری دهد تا مهارت‌های خود را برای بیان داستانی دراماتیک و گیرا پرورش دهند. در این ‌راستا، نویسنده با توضیح ساختار داستان مبتنی‌بر سه پردۀ درام، نقاط عطف و نقطۀ اوج، و پرداخت شخصیت خواننده را با مسائل اساسی بازنویسی فیلم‌نامه آشنا می‌کند؛ اما تمامی تلاش نویسنده به‌منظور منافع تجاری و کسب درآمد از فیلم‌نامه است. نظام ارزش‌گذاری او فروش...

[ 10 ] - خوانشی روانکاوانه از روابط سلطه بین زنان و مردان در فیلم گذشته (1392) ساخته اصغر فرهادی

گ‍ئ‍ورگ وی‍ل‍ه‍ل‍م ف‍ری‍دری‍ش هگل فیلسوف آلمانی(1831-1770 میلادی) در کتاب پدیدارشناسی روح، بخشی را به دیالکتیک خدایگان و بنده اختصاص داده و به روابط قدرت بین دو فرد در کوچک­ترین واحد تجمع انسانی در تاریخ تطور روح مطلق پرداخته بود که در قرن بیستم میلادی بر شکل‌گیری اندیشه‌های ژک لکان که از پیروان جدید زیگموند فروید در روان­کاوی در آن هنگام بود، تأثیر گذاشت؛ به نحوی که او مفهوم میل به مو...

[ 11 ] - تحلیل انتقادی کتاب راهنمای نگارش تحلیل فیلم

کتاب راهنمای نگارش تحلیل فیلم، شرحی از چگونگی تحلیل فیلم است و به زعم کتاب، ارتباط تنگاتنگ میان اندیشیدن درباره­ی فیلم و نحوه­ی نوشتن در مورد آن اساس آن را تشکیل می­دهد. برای رسیدن به این هدف، نویسنده به تعریف اصطلاحات و مفاهیم تخصصی سینما همچون میزانسن، روایت، زاویه­ی دید و همچنین رویکردهای تحلیل فیلم که آن­ها را بر اساس تاریخ سینما، سینمای ملی، سینمای ژانر، مؤلف­گرایی، فرمالیسم و اید...

[ 12 ] - بررسی و نقد کتاب آشنایی با مبانی سینما و نقد فیلم

کتاب آشنایی با مبانی سینما و نقد فیلم در صدد است خواننده­اش را به مفاهیم ضروری برای نقد فیلم مجهز کند؛ در این راستا نویسنده ابتدا به تعاریف مربوط به زیبایی­شناسی و ساختار فیلم، ژانرهای سینمایی و سینمای مستند می­پردازد و با ذکر نمونه­ها و بیان مفاهیم پایه­ای هرکدام به روشن شدن مبحث کمک می­کند. نویسنده ده رویکرد متفاوت به مطالعات سینمایی را ارائه می­دهد و پس از آن به بررسی عناصر تکنیکی س...