چکیده دهانه اروندرود آبراه سوق الجیشیِ مهمی بود که خلیج فارس را به بین النهرین متصل می کرد. گذشته از حکومت های محلی باستانی خاراکس و خاراسن، در دورۀ اسلامی نیز حکومت های محلی و نهضت هایی از قبیل زنگیان، قرامطه و بریدیان در این منطقه به قدرت رسیدند. با آنکه به نظر نمی رسد که از نظر تعداد لشکریان قدرت نظامیِ چندانی داشته­اند، اما توانستند تأثیرات عمیقی بر اوضاعِ خلافت عباسی بنهند. این مقاله درپی آن ...

یکی از سلسله های کوچک ایرانی که در فاصله بین سالهای 316تا 433 ه ق در نواحی شمال ایران فرمانروایی کردند زیاریان را می توان نام برد. تاریخ اجتماعی زیاریان در برگیرنده نهادهای اجتماعی است که در این دوره وجود داشت که از جمله آنها: نهاد خانواده، نهاد آموزش، نهاد مذهب و گرایش های فکری، سبک و شیوه زندگی مردم و غیره که در روند حوادث می توان به آنها دست یافت. تاریخ اجتماعی دوره زیاریان به عنوان سلسله ای...

نسخه‌های خطّی، در مجموعۀ میراث مکتوب ایران، از جای‌گاهی ویژه برخوردارند. بخش اعظم تحوّل اندیشه‌ای پیشینیان ما از طریق این نسخه‌ها بدست ما رسیده است. اهمیّت شناسایی، احیا و انتشار نسخ خطی به‌عنوان منابع مهم تاریخی، ادبی، فرهنگی و نیاز به منابع جدید تحقیقاتی برکسی پوشیده نیست. هدف از نگارش این مقاله، معرفی نسخه نویافته و منبع جدید که نام اصلی آن دانسته نیست و ما آن را با نام منظومه حماسی تاریخی تاری...

به رغم افزایش مطالعات در زمینۀ تاریخ و تاریخ‌نگاری محلی در ایران در قرون وسطی، تواریخ نایافته همچنان مغفول مانده‌اند. مقالۀ حاضر به بررسی تواریخ محلی مفقود خوارزم و گونۀ آن­‌ها در سده‌های 4ـ5 هجری اختصاص دارد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که ظهور تواریخ محلی در خوارزم با تأخیر نسبی در سدۀ سوم هجری آغاز گردید و به‌زودی رشد کمی و کیفی را تجربه کرد. پیشگام نگارش تاریخ محلی برای خوارزم از اصحاب ...

تئاتر،­ سینما، تاریخ، سفرنامه و خاطره از «روایت» بهره می‌گیرند اما داستان به شمار نمی‌آیند. در این گونه های روایت ابزار ارتباط متفاوت است هر چند ممکن است در اصل روایت تفاوت چندانی با یکدیگر نداشته باشند. تاریخ داستانی است که واقعیت دارد. برای مثال اگر از روی یک داستان فیلمی ساخته شود، یا نمایش نامه ای بر روی پرده اجرا شود، فقط ابزار بیان روایت عوض می‌شود. یعنی در همۀ این آثار «داستان» عامل زیر ...

برای جلوگیری از خسارت بیماری زنگ سفید شاهی درمنطقه ورامین آزمایشی بمنظور بررسی اثر تاریخ های مختلف کاشت درکاهش میزان آلودگی ‘ بیماری زنگ سفید شاهی روی رقم شاهی محلی انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین تاریخهای مختلف کاشت از نظر میزان آلودگی برگ و بوته اختلاف معنی دار وجود دارد. میانگین مربوط به آلودگی در تیمارهای تاریخ کاشت 14 و 27 شهریور‘ 11و25 مهر و 26 اسفند از 31/1 درصد تجاوز ننمود که با مقایس...

نظم و نثر ادب کهن فارسی، انباشته از ابیات و واژه هایی در نکوهش و خوارداشت زنان است، که گویندگان آن ها با استناد به آیات و حدیث، تلاش کرده اند، با نسبت دادن بسیاری از آن ها به بزرگان دینی، ناخودآگاه، زنان را نادیده بگیرند و آنان را سراپا عیب و گناه نشان دهند.پژوهش پیش رو بر آن است که نشان دهد چرا آیات و احادیث، دست آویز این زن ستیزی شده و کج فهمی ها چه گونه می تواند گاهی تفسیر آیات و یا مضمون حد...

منابع و متون مقدس دینی از جمله مهمترین عوامل تعیین کنندۀ نگرش، انگیزش و کنش انسان درباره مسائل مختلف است و کتاب مقدس به عنوان متن دینی مقدس و مرجع دارای حجیت و در طول تاریخ مسیحیت، منشأ استخراج و استنباط تعالیم و احکام مختلف درباره زن بوده و جایگاه او را در عرصه های مختلف حیات، تعیین و تبیین کرده است. نامه های پولس به عنوان مهمترین شخصیت شکل دهندۀ مسیحیت رایج، بخش قابل ملاحظه ای از عهد جدید را ...