زمینه و هدف: انقلاب یکی از پدیده­‌های نادرو پیچیده اجتماعی هست که تبیین آن متضمن در نظر گرفتن وجوه متعدد و مبانی نظری دخیل در ظهور آن است. در وقوع و پیش‏آمدن وضعیت انقلابی، بسیج سیاسی توده­‏ها، تحرک اجتماعی، مشروعیت‏­زدایی از نظم سیاسی پیشین و طراحی نظم مشروع و مطلوب و استقرار نظام جدید انقلابی، ایدئولوژی­‌های انقلابی به ‌عنوان موتور حرکت انقلاب عمل کرده است. خیزش مردم در کشوره...

سؤال اصلی این مقاله آن است که آیا نظریة اسکاچپول توانایی تبیین انقلاب ایران را دارد. برای پاسخ به این سؤال متغیرهای اصلی نظریة او در مورد جامعة ایران به‏کار رفته‏ و در ادامه، جرح و تعدیلهایی که خود اسکاچپول در نظریه‏اش انجام داده شرح و در پایان آرا و عقاید  اسکاچپول دربارة انقلاب ایران نقد و ارزیابی شده است.

در این پژوهش، دیدگاه روحانیون کاروان‌ها، متخصصین بعثه و مبلغین (زباندانان) که ارتباط مستقیم با موضوع «حج و صدور انقلاب اسلامی» دارند را در قالب پرسشنامه جویا شدیم. در تحلیل پاسخ‌های ارائه شده به سؤالات از برنامه SPSS استفاده شد. ابتدا یافته‌های تحقیق به طور دقیق و مبسوط توصیف گردید، لذا گویه‌های پرسشنامه که هر کدام حاکی از وجود یک فرصت است به طور دقیق مورد بررسی قرار گرفته و در صورت نیاز توضیح...

ظهور امام خمینی (ره) و اقداماتی که ایشان در تحولات سیاسی ایران و جهان با شکل گیری انقلاب اسلامی به نتیجه رسید یکی از موضوعات مهم و قابل اعتنا در نزد نویسندگان و پژوهشگران تاریخ معاصر به شمار می آید . دیدگاه های امام خمینی (ره) در مورد رژیم پهلوی که آن حکومت را به عنوان حکومتی طاغوتی قلمداد می نمود فصل نوینی را در مورد حکومتداری در ادبیات سیاسی واجتماعی وارد نمود . روش پژوهش در این پایان نامه ب...

هویت‌یابی اسلامی به عنوان واقعیت جدید سیاست بین الملل محسوب می‌شود. هویت زمانی شکل می‌گیرد که نشانه‌هایی از فرهنگ، گفتمان و ادبیات سیاسی تولید شود. زبان سیاسی مقاومت اسلامی را می‌توان انعکاس ظهور ادبیات اسلامی در روابط و سیاست بین الملل دانست. نکته‌ی قابل توجه آن است که شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران که به تعبیر میشل فوکو به عنوان اولین انقلاب پست مدرن محسوب می‌شود، کارآمدی روش‌شناسی پوزیتویستی د...

به رغم حضور جریان های متعدد احیایی، اصلاحی و انقلابی در جهان اسلام، امروزه ایدئولوژی سلفی تکفیری به ویژه با اقدامات خشونت آمیز خود، جلب توجه نموده است. گسترش این جریان در سال های اخیر، تصویر اسلام را به طور عام و چهره ی انقلاب اسلامی ایران را به طور خاص تحت تأثیر قرار داده است. از آنجا که یکی از راهبردهای محوری انقلاب اسلامی ایران صدور صلح طلبانه انقلاب به جهان بوده است، در این مقاله با بهره گی...

چکیده امام خمینی (ره) در دهه 1350 مصداق روشنی از مفهوم بیداری اسلامی از ایده تا عمل را در ایران محقق ساخت و آن را به عنوان الگویی به جهانیان عرضه داشت. پس از سه دهه از این رویداد, در ژانویه سال 2011 خیزش عمومی مردم مصر به بار نشست و حکومت سی ساله حسنی مبارک سرنگون گشت.  متعاقبا طی روندی دموکراتیک, محمد مرسی به عنوان رئیس جمهور برگزیده گردید؛ اما عدم کفایت وی در پایبندی به اهداف انقلاب و تمکین ...

رخداد انقلاب اسلامی ایران، به‌عنوان رویدادی کم‌نظیر در سال‌های پایانی قرن بیستم، توجه بسیاری از اندیشمندان و پژوهشگران حوزۀ علوم اجتماعی و سیاسی را به خود جلب کرده است. ازاین‌رو، برای مطالعۀ این پدیده از نظریه‌ها و رویکردهای گوناگون بهره گرفته شده است. اکثر این نظریه‌ها به بررسی چگونگی شکل‌گیری رخداد انقلاب معطوف شده و کمتر به تحلیل چرایی هژمونیک‌شدن گفتمان اسلام‌گرا به‌طور نظام‌مند توجه کرده‌ا...

رخداد انقلاب اسلامی ایران، به‌منزلة رویدادی کم‌نظیر در سال‌های پایانی قرن بیستم، توجه بسیاری از اندیشمندان و پژوهشگران حوزة علوم اجتماعی و سیاسی را به خود جلب کرد. ازاین‌رو، برای مطالعة این پدیده، از نظریات و رویکردهای گوناگون بهره گرفته شد. اکثر این نظریات به بررسی چگونگی شکل‌گیری رخداد انقلاب معطوف شده‌اند و تحلیل چرایی سلطة گفتمان اسلام‌گرا، به‌طور نظام‌مند، کمتر در کانون توجه قرار گرفته‌است...

روندپژوهی توسعۀ سیاسی در تاریخ معاصر ایران نشان می‌دهد که به‌رغم همۀ تلاش‌ها و فرازونشیب‌ها درجهت دستیابی به توسعۀ سیاسی در ادوار مختلف، تا قبل از انقلاب اسلامی شاخصه‌های توسعه سیاسی در ایران چندان رشد نکرده و گسترش نیافته است. درعوض، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شاخصه‌های کمّی و کیفی توسعۀ سیاسی از رشد چشمگیری برخوردار شده‌اند؛ اما چگونه؟ بنابراین، پرسش اساسی پژوهش حاضر این است که عمده‌ترین پیش‌...