نظر به اهمّیّت رمزپردازی روایت‌های عرفانی و لزوم تفسیر آنها برای درک متن و حصول کارکردهای روایی آن، در مقالۀ حاضر، روایت‌های سه اثر اصیل و تأثیرگذار کشف‌المحجوب و ترجمۀ رسالۀ قشیریّه و تذکرةالاولیا نشانه‌شناسی شده است. یکی از شیوه‌های کارآمد نشانه‌شناسیِ متناسب با روایت‌های عرفانی، روش چارلز پیرس است. با توجّه به اهمّیّتی که پیرس برای تعبیر و تفسیر قائل است و بر کارکرد ارجاعی نشانه‌ها تأکید می‌کند، نش...

هدف: فکر و آگاهی برای انسان به‌عنوان یک موجود آگاه و مختار بسیار مهم است. برای جوامعی که دین الهی را به‌عنوان عنصر اصلی زندگی خود پذیرفته‌اند، این مسئله که چه فکری، فکر دینی و چه معرفتی، معرفت الهی محسوب می‌شود، بسیار اساسی است. هدف این نوشتار بررسی چیستی معرفت دینی اسلامی از دیدگاه استاد جوادی آملی خواهد بود. این مقاله مؤلفه‌های معرفت دینی و چگونگی حصول آن را از دیدگاه استاد معلوم می‌کند. روش ...

گونه شناسی، روشی برای تفسیر کتاب مقدّس است که بر اساس آن، برخی افراد، رخدادها، اعمال و مکان هایی که در عهد عتیق از آنها سخن رفته است، به مثابه اخباری پیشین از مسیح، یا رخدادها، اعمال و مکان های مرتبط با وی، آن چنان که در عهد جدید مندرج است، قلمداد می شوند. عناصر این نسبت های گونه شناختی، عبارت از «گونه ها » در عهد عتیق و «پادگونه ها » در عهد جدید دانسته می شوند. در این سیستم بر وحدت میان عهد ...

پیدایش فنّاوری جدید چاپ دسترسی عامۀ مردم به اطلاعات و گردش سریع تر آن را امکان پذیر کرد. معیار سازیِ زبان های بومی برخاسته از چاپ امری پذیرفته شده است که آگاهی هویتیِ جدیدی را میان گروه های اجتماعی سبب می شود. تا پیش از سال 1837 م/ 1253 ق، فارسی زبان رسمیِ حقوقی ـ دیوانی، بازرگانی، و فرهنگی شبه قاره بود و نخبگان هندو و مسلمان از آن استفاده می کردند و نیز زبان نوشتاریِ مسلمانان هندی برای مقاصد دینی ب...

دیدگاه‌های مختلفی در موافقت و مخالفت با علم دینی در کشور وجود دارد، و تا به حال تلاش چندانی برای هم‌گرایی این دیدگاه‌ها صورت نگرفته است. هدف پژوهش حاضر این است که بر مبنای آرای دکتر سروش، که در ایران به مخالف علم دینی مشهور است، راهکارهایی برای تولید علم دینی ارائه کند. در این مقاله دو راهکار برای تولید علم دینی به تناسب دو تلقی دکتر سروش از علم دینی، یعنی تلقی ضعیف (علم برگرفته از متون دینی) و...

در این مطالعه به بررسی ادوات تکریم عام و تابو پرداخته شده و هم چنین مختصات آوایی، طبقه بندی و سلسله مراتب ادوات تکریم در متون دینی زرتشتی مشخص شده است؛ این کار به صورت مقایسه ای با ادوات تکریم اسلامی صورت گرفته است. داده های زبانی این پژوهش از میان متون دینی مکتوب و شفاهی جمع آوری شده اند. این پژوهش از نوع پژوهش های کتابخانه ای، کیفی و مقایسه-ای می باشد. از طریق بررسی و تحلیل داده های این پژوهش...

متون مقدس در هر زبان و در هر زمان جایگاه والایی درگسترش اندیشه ها و باور های دینی دارند، یکی از مصادیق بارز متون مقدس دینی؛دعاهایی است که از امامان معصوم (ع) و بخصوص امام سجاد (ع) در کتاب ارزشمند صحیف? سجادیه به دست ما رسیده است. محققان ایرانی همیشه با ترجم? متون دینی، نقش بزرگی در گسترش این آموزه ها داشته اند و ترجمه های متعددی بر کتاب با ارزش صحیف? سجادیه ارائه نموده اند؛این ترجمه ها البته از...

در پایان نامه حاضر پس از مباحث مقدماتی که در باره کلیات تحقیق است فصل اول به مفهوم شناسی اختصاص دارد که در ضمن گفتارهای مختلف در مورد مفهوم واژه های خوف و رجاء و تربیت و دیگر واژه های مرتبط به تفصیل بحث شده است. در فصل دوم به ترتیب در باره ی موانع ، شرایط، مراتب و جایگاه خوف و رجاء در نظام تربیتی اسلام بحث گردیده استکه برخی از یافته های تحقیق در باره ی موانع و شرایط خوف و رجاء اشاره می شود. در ...

زبان دین از موضوعات مهم پژوهشی در فلسفه دین به شمار می آید که یکی از محورهای اساسی آن مسئله شناختاری بودن زبان دین است. مروری بر مهم ترین رویکردهای زبان دینی معاصر در غرب، بررسی زمینه های فکری ـ دینی پیدایش این دیدگاه ها، تأمل در این که آیا همین دیدگاه ها بر متون دینی اسلامی (قرآن و سنت معصوم) نیز قابل انطباق است یا نه؟ مورد اهتمام این مقاله است.