پیشینه تفکر تکفیری و سلفی گری معاصر را میتوان در تفکرات و عقاید و نیز نوع سلوک روحی و اخلاقی خوارج در عصر علوی یافت. این مقاله ضمن نگاه مقایسه‌ای به سلفی‌های معاصر وخوارج با رویکرد اخلاقی به ارزیابی دیدگاه‌های آنها با معیارهای اخلاقی به ویژه بارویکرد اخلاق فضیلت گرا پرداخت تا مسیر قضاوت‌های صحیح جوامع مختلف نسبت به اسلام ناب فراهم شده بین فرقه‌های انحرافی و اسلام اصیل تمایز قائل شوند. به جهت تا...

پس از رحلت پیامبر اسلام (ص) امت او به فرقه‌های متعدد کلامی و فقهی تقسیم شدند. در این میان، سلفیانِ تکفیری راهی متفاوت‌تر با امت اسلامی و سایر فرق در پیش ‌گرفتند؛ جریانی که مدعی پیروی از سیره سلف صالح و داشتن صحیح‌ترین قرائت‌ها و فهم‌ها از دین است. یکی از راه‌های ارزیابی صحت ‌و سقم عقاید و باورهای جریان سلفی‌تکفیری این است که اندیشه‌های آنان را با دیگر فرق اسلامی مقایسه کنیم. بدین‌منظور صفت «استو...

 پس از رحلت پیامبر اسلام (ص) امت او به فرقه‌های متعدد کلامی و فقهی تقسیم شدند. در این میان، سلفیانِ تکفیری راهی متفاوت‌تر با امت اسلامی و سایر فرق در پیش ‌گرفتند؛ جریانی که مدعی پیروی از سیره سلف صالح و داشتن صحیح‌ترین قرائت‌ها و فهم‌ها از دین است. یکی از راه‌های ارزیابی صحت ‌و سقم عقاید و باورهای جریان سلفی‌تکفیری این است که اندیشه‌های آنان را با دیگر فرق اسلامی مقایسه کنیم. بدین‌منظور صفت «است...

رشد روزافزون جریان وهابیت در سرزمین‎های اسلامی، به‎ویژه در مصر، از گذشته تا کنون یکی از مهم‎ترین دغدغه‎های عالمان الازهر بوده است. مشایخ الازهر برای تقابل با وهابیت براساس شرایط زمانی رویکردهای مختلفی را پی گرفته‎اند. در این میان نقش عبدالحلیم محمود، بسیار قابل تأمل است. رویکرد وی در تقابل با وهابیت، ایجابی و معطوف به تقویت جریان رقیب سلفیت، یعنی تصوف بوده است. عبدالحلیم محمود کوشیده است باتروی...

جرم با انگیزه دینی هرگونه رفتار مجرمانه­ای است که انگیزه اصلی از ارتکاب آن، عمل به فرامین دینی و یا پاسداری از حریم آن است که نه تنها مورد رضایت شارع نیست بلکه از آنجا که ناشی از کج فهمی پیروان آن است، در نهایت مجرمانه خواهد بود. بعلاوه برخی افراد، برای توجیه جرم خود، به بیان انگیزه­ای صالح متوسل می شوند تا در ورای آن، سوء نیت خود را مخفی دارند. پژوهش های انجام یافته در رابطه متقابل میان دین و ...

مسئله «جهاد» به‌عنوان مبارزه در راه دین، در اسلام، یکی از مقدس‌ترین عبادات دینی و واجبات شرعی است اما ازسویی در مذاهب مختلف اسلامی، تفاسیری گوناگون از آن ارائه‌شده و ازسوی‌دیگر از طرف دشمنان اسلام به حربه‌ای ضد اسلام تبدیل‌شده‌است. امروزه در جهان اسلام و در قالب اسلام سیاسی، دو نگرش اصلی وجوددارند که هردو در عین تأکید بر جهاد دینی، دو برداشت متفاوت از آن دارند: «امامیه و تکفیری‌ها»؛ برهمین‌مبنا...

فعالیت گروه تروریستی-تکفیری داعش در عراق، محیط راهبردی ایران را تحت تاثیر قرار داد و به دلیل قرار گرفتن ایران و عراق در یک مجموعه امنیتی، حضور مجدد  این جریان تروریستی بر ابعاد امنیتی جمهوری اسلامی ایران تاثیرات منفی خواهد داشت. مقاله حاضر با در نظر گرفتن این موضوع و با بهره‌گیری از چارچوب نظری «مجموعه امنیت منطقه­ای» سعی در پاسخ به این سوال داریم؛ تهدیدات امنیتی ظهور مجدد داعش در کشور عراق برا...

شکل­گیری بحران سوریه همزمان با پیدایش بهار عربی و بیداری اسلامی بود، برخی تحلیلگران سیاسی فکر کردند بحران سوریه نیز از جنس جنبش­های انقلابی کشورهای منطقه است، امّا شکل­گیری گروه­های تروریستی و بنیادگرایان تکفیری- سلفی که در فعالیتی همسو با یکدیگر علیه منافع ملّت سوریه، این کشور را عرصه تاخت و تاز خود قرارداده­اند، جمهوری اسلامی ایران را در موقعیتی قرارداد که دقیقترتحولات این کشور و منطقه را رصد ن...

چهار کشور جمهوری اسلامی ایران، عراق، سوریه و لبنان در منطقه غرب آسیا دارای دغدغه های امنیتی مشترکی هستند. برخی از این نگرانی ها معطوف به تمهیدات لازم جهت بازدارندگی در مقابل تهدیدات مشترک در این منطقه می باشد. جمهوری اسلامی ایران منطقه غرب آسیا را منطقه امنیتی خود می داند و نمی تواند نسبت به تنش های سیاسی، قومی، نژادی، مذهبی و تحولات سیاسی آن بی تفاوت باشد. لذا اتحاد ژئوپولیتیک ایران، عراق، سور...

یکی از جریان‌های تکفیری که در سال‎های اخیر موجبات خشونت و افراطی‌گری را در غرب آسیا فراهم آورده است، جریانی موسوم به داعش است. این جریان بنا به دلایلی نظیر فقدان دموکراسی و حقوق شهروندی، تحجر و واپس‌گرایی بروز یافت و با حمایت‌های مالی- لجستیکی برخی قدرت‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای توانست قریب به نیم دهه به حیات خود تداوم بخشد و چالشی اساسی را فرا روی دولت‌های این منطقه قرار دهد. این جریان همچنی...