در گویش کُردی جنوبی که از گویش¬های اصلی زبان کُردی و زبان معیار ادبی کُردها در طول تاریخ به شمار می¬آید، برخی داستان¬های غنایی منظوم و متأثر از خسرو و شیرین نظامی وجود دارد که تاکنون دربارة آن¬ها، پژوهش درخور توجهی انجام نگرفته است. پژوهشی تطبیقی میان خسرو و شیرین نظامی و این منظومه¬ها، به گسترش آفاق ادبیات غنایی ایران¬زمین و دریافت برخی شباهت¬ها و یگانگی اقوام ایرانی کمک شایانی خواهد کرد.در این ت...

این پژوهش به طبقه­بندی موضوعی و تحلیل پربسامدترین موضوعات حکمی مطرح شده در مثنوی غنایی «خسرو و شیرین» نظامی و مقایسه­ی آن با «شیرین و خسرو» امیرخسرو دهلوی و هاتفی پرداخته است. این مقایسه یکی از امتیازات متعدد اثر حکیم نظامی گنجوی را نسبت به آثار مقلدانش روشن    می­سازد زیرا توجه خاص این حکیم گرانقدر به حکمت و پند و اندرز در بطن یک داستان عاشقانه، چه از نظر تعداد ابیات اختصاص یافته به این مطلب و...

در ادب فارسی در کنار قالب غزل، برای بیان مضامین غنایی و عاشقانه، استفاده از منظومه‌های عاشقانه نیز رواج دارد. داستان سرایی از انواعی است که بسیار زود در شعر فارسی مورد توجّه قرار گرفته است. در پایان قرن ششم نظم داستان‌های عاشقانه به وسیله نظامی گنجوی به حدّ اعلای کمال خود رسید. وی چند داستان معروف زمان خود را به نظم درآورد و هنرنمایی‌های این شاعر تا بدانجاست که اکثر سرایندگان  منظومه‌های عاشقانه،...

چکیده: زن و ویژگی‌های او از دیر باز یکی از موضوعاتی است که مورد توجّه ادبا و شعرا بوده است و گویندگان و نویسندگان بسیاری با در نظر گرفتن جنبه‌های متفاوت وجودی زن در این باره مطالب مختلفی بیان کرده‌اند. آثاری چون سمک عیار، بختیارنامه و سندبادنامه از متون منثور ادب غنایی است که می‌توان زن را به عنوان یکی از شخصیت‌های داستان مورد تحلیل و بررسی قرار داد. در این مقاله که به روش توصیفی– تحلیلی انجام...

منظومه های عاشقانه یکی از زیر مجموعه های ادبیات غنایی محسوب می شوند.همان طور که از نام این منظومه ها مشخص است، درون مایه ی اصلی این نوع ادبی عشق و مضامین عاشقانه می باشد.مثنوی سیف-الملوک و بدیع الجمال اثری از میرصوبدارخان از دودمان تالپوران سند است. اثر مذکور در قرن سیزدهم از روی نسخه ی منثور یکی از داستان های کتاب هزار و یک شب طسوجی در بحر خفیف مسدس مخبون محذوف سروده شده است. این داستان را می ...

   در داستان­های غنایی شاهنامه بر ویژگی­های مثبت و منفی عشق پریان به پهلوانان تأکید شده است و معمولاً در جامعه شکارگر و در مرز دشمن در کنار بیشه­زار­ها نمودار می­شوند که سعی در اغوای پهلوانان دارند. هدف آنان ربودن تخمه پهلوان همراه با عشق­ورزی، زیبایی و بعضاً خواب و جادو است. در داستان بیژن و منیژه، رستم و سهراب، سیاوش و زال و رودابه، به ترتیب منیژه، تهمینه، مادر سیاوش و کنیزکان رودابه با خویشکار...

روایت‎شناسی‎ از موضوعات جدید در عرصۀ ادبیات است و فرمالیست‏های روسی نخستین گروهی بودند که در زمینۀ روایت مطالعات اساسی و گسترده‎ای انجام دادند. در این میان آلژیرداس ژولین گرماس از نظریّه‎‎پردازان مطرح است که الگوی کنشی، زنجیره‎های روایی و مربّع معناشناسی از دستاوردهای وی در ساختارگرایی و مطالعات ادبی است؛ بنابراین، در مقاله پیش رو تلاش شده است تا دو منظومۀ غنایی «لیلی و مجنون» و «خسرو و شیرین» نظ...

نگارنده در این جستار سعی کرده است که پس از بازگفت درباره زندگانی، آثار، سبک شعری فردوسی و نظامی و سبک زمان آنها، به اشتراکات و افتراقات آنان نیز اشاره کند. سپس میزان اعتبار تاریخی داستان "خسرو و شیرین" در اثر فردوسی و نظامی و در پاره ای از کتب تاریخی بررسی شده و پس از نمودن بازتابی از حیات و عقاید دو شاعر، با نوعی مطابقه روایت دو شاعر، تحت عنوانهای متفاوت ، به نثر برگردانده شده است . در بخش بعد...

منظومۀ عاشقانۀ حُسن و دل سیبک نیشابوری یکی از داستان‌های تمثیلی ادب فارسی است که با وجود برخورداری از ظرایف ادبی و شیوۀ منحصر‌به‌فرد نگارنده، در استفاده از داستانی عاشقانه برای تبیین سلوک نفسانی و سیر الی‌الله، کم‌تر مورد توجه محققان و ادیبان قرار گرفته است. این مقاله تلاشی است در معرفی و شناساندن برخی از جنبه‌های درخور تأمل ادبی و عرفانی این اثر به علاقه‌مندان ادبیات فارسی و عرفان و تصوف اسلامی...