این مقاله به بررسی نقش نخبگان سیاسی در توسعة سیاسی ایران و ترکیه می‌پردازد و در این راستا نقش رضاشاه و آتاتورک در توسعة سیاسی موردمطالعه قرار می‌دهد و درصدد صورت‌بندی اشتراکات و تفاوت‌های آنهاست. چارچوب مفهومی مقاله بر نظریات نخبه‌گرایی متکی است و فرض آن بر این حدس استوار است که ویژگی‌ها، باورها و ارزش‌های شخصی رضاشاه و آتاتورک، نقشی تعیین کننده در نحوه و نتیجة نوسازی کشورهای ایران و ترکیه داشت...

ناسیونالیسم یا ملی گرایی به عنوان ایدئولوژی، جنبش یا نظریه بیشترین توجهش را به ایجاد دولتی می کند که اعضای آن کانون وفاداریشان را ملت می دانند. آموزه ناسیونالیسم هیچ سیاستی را نه به صورت ایجابی تایید و نه سیاستی را به صورت سلبی نفی نمی کند، ولی مهمترین اهداف ناسیونالیسم ایجاد وحدت ملی با توسل به هویت ملی و نهایتاً استقلال ملی است. تنوع عناصر سازنده هویت ملی چون زبان، تاریخ مشترک، سرزمین، نژاد، ق...

نویسندگان مقالۀ حاضر درصدد هستند تا موضوع خواسته‌های اجتماعی و فرهنگی زنان (مانند آموزش ‌و پرورش، ارتقای سطح بهداشت عمومی، جلب رضایت دختران به هنگام ازدواج، شروط ضمن عقد، و سپردن مدیریت امور بانوان به خود آن‌ها) را از دوران مشروطه تا مقطع سلطنت رضاشاه بررسی کنند. در این مقاله استدلال شده است که، برخلاف تصور رایج، زنان ایرانی حتی در مقطع بعد از کودتای سوم اسفند و حکومت رضاشاه هم تلاش داشتند مطال...

چکیده تعلیم و تربیت یکی از اساسی ترین مسائل برای گسترش معارف و ترقی فرهنگی جامعه است. در عصر تجددخواهی ایران ما شاهد دو مرکز آموزشی، با محوریت تعلیم علوم دینی هستیم، مدرسه عالی سپهسالار که در دوره ی قاجار در اواخر عصر ناصری تأسیس شد، دیگری دانشکده ی علوم معقول و منقول که در اوایل حکومت پهلوی به دستور رضا شاه احداث گردید. میرزا حسین خان سپهسالار موسس مدرسه فوق، در دورانی که منصب حکومتی داشت د...

ایجاد و گسترش موًسسه های خیریه نوین در دوره مشروطه پایه‌گذاری شد . از همین دوران، شمار زیادی از زنان با برپایی انجمن‌ها و جمعیت‌های مخصوص بانوان، موجودیت خود را اعلام کردند. این انجمن‌ها با صبغه سیاسی و درعین‌حال فعالیتی مخفیانه، در دوران رضاشاه و هم سو با شعارهای دولت مدرن پهلوی اول عرصه تازه‌ای یافتند که فعالیت زنان در موًسسات و انجمن‌های اجتماعی و فرهنگی را میسّر می‌نمود. با تحوّل این تشکّل‌ها و ...

نویسندگان مقالۀ حاضر درصدد هستند تا موضوع خواسته های اجتماعی و فرهنگی زنان (مانند آموزش و پرورش، ارتقای سطح بهداشت عمومی، جلب رضایت دختران به هنگام ازدواج، شروط ضمن عقد، و سپردن مدیریت امور بانوان به خود آن ها) را از دوران مشروطه تا مقطع سلطنت رضاشاه بررسی کنند. در این مقاله استدلال شده است که، برخلاف تصور رایج، زنان ایرانی حتی در مقطع بعد از کودتای سوم اسفند و حکومت رضاشاه هم تلاش داشتند مطالب...

چکیده: عکاسی تا قبل از دوره ی پهلوی، به صورت عمده در اختیار دربار بود، با ورود کالاهای جدید مصرفی و تمایل به غرب گرایی در دوره ی پهلوی، تغییرات مهم در مسیر زندگی اجتماعی-فرهنگی ایرانیان شکل می گیرد. در این دوره عکاسی، به شیوه ی عکاسخانه ای به منظور عکس دار کردن سجل احوال بین مردم فراگیر شد. تا اواخر دوران سلطنت رضاشاه اعمال سانسور و محدودیت در عکاسی و فیلمبرداری ادامه داشت، اما با ورود محمدرضا...

طی دورة بیست ساله حکومت رضا شاه در ایران، اقداماتی برای نوسازی جامعه تحقق یافته بود که بر جامعه عشایر، به ویژه عشایر استان لرستان ، تغیرات بسیاری را تحمیل کرد. رضا شاه بدون در نظر گرفتن بنیان های اقتصادی، فرهنگی و نظامی حاکم بر جامعه سنتی عشایر، تصمیم به مقابله با این سنت ها گرفت. او ابتدا شورش های عشایری را سرکوب کرد؛ سپس با اعمال زور و خلع سلاح، عشایر را  به یکجانشینی واداشت و فرهنگ و سنن جام...