چکیده   نواحی کلانشهری ایران بر اثر مهاجرت های روستایی- شهری رشد سریعی را تجربه کرده است. روند رشد کلانشهر ها موجب جذب جمعیت روستاهای پیرامون مراکز شهری شده و به ظهور حوزه تازه ای انجامیده است که تعلق فضایی مشخصی ندارد؛ نه شهر به شمار می آی د و نه خصوصیات اصیل روستایی دارد . این پدیده به روستا نشینی شهری موسوم است. روستا نشینی شهری به گسترش بحران­های محیطی، اقتصادی و اجتماعی می­انجامد. هدف اص...

در چند دهه گذشته ایجاد و نیز تقویت و بهبود تعامل های روستایی- شهری به عنوان یکی از ابزارهای توسعه هماهنگ و متعادل سکونتگاه های روستایی و شهری همواره مورد تأکید پژوهشگران و برنامه ریزان و سیاست گذاران بوده است. ایجاد و تقویت تعامل های روستایی- شهری مستلزم وجود شبکه شهری سازمان یافته مناسب و کارآمد و با رده های مختلف سلسله مراتبی در سطح سرزمین است. از این رو ایجاد و تقویت و توسعه شهرهای کوچک در ع...

تحقیقات انجام شده درباره بافت های بدون برنامه و برنامه ریزی شده شهر سبزوار نشان می دهد که این بافتها در توسعه فیزیکی خود از یکسری مشکلات و اولویت هایی برخوردارند که سبب شده این بافتها از توسعه متفاوتی برخوردار باشند. در بافت های بدون برنامه شهر سبزوار می توان اذعان داشت که فاصله نزدیک به شهر سبزوار، ارزانی قیمت زمین، روابط بالای همسایگی از اولویت های زندگی در این محدوده ها و در بافت برنامه ریزی...

از زمان اجرای اولین برنامه عمرانی کشور 58 سال می گذرد. سیاست ها، و خط مشی های نادرست این برنامه ها، به دلیل متکی بودن به درآمدهای نفتی ودر نتیجه« ایجاد دولت رانتیری» همچنین تخصیص بیشتر بودجه های عمرانی و جاری ناشی از این درآمد به شهرها، به ویژه شهرهای بزرگ کشور باعث تشدید مهاجرت روستاییان به شهرها شد.درکنارآن توجه به صنعت مونتاژ، انجام اصلاحات ارضی، کم توجهی به روستاها به طور اعم و توسعه کشاورز...

علیرغم وجود حجم زیاد مباحث نظری در خصوص فرهنگ تصویری، کمابیش با کمبود در روش های تحقیق و تحلیل متون تصویری به ویژه از نوع شهری آن مواجه هستیم. در مقاله حاضر روش‌تحقیق ترکیبی برای تحلیل، خوانش و ‌تفسیر متون فرهنگ تصویری شهری معرفی‌شده است. برای‌ دقیق‌ترشدن این معرفی، یکی از نقاشی‌های دیواری برجسته در شهر تهران، در قالب یک مطالعه موردی انتخاب و تحلیل شده است. تحلیل در دو ‌سطح تحلیل نشانه‌شناختی و...

معماری زمانی می‏تواند معنا را در ذهن آدمی ایجاد کند که با شخصیت و خصوصیت فطری انسان همسو باشد. معماری مسکن روستایی به نظر می‏رسد یک معماری زندگی به معنای کامل باشد، زیرا طی قرن‏های متمادی به وجود آماده است. به همین دلیل با بعد انسانی ارتباط تنگاتنگی دارد. معماری روستا نیز به دلیل عجین شدن با انسان، با هویت او مرتبط است. گاهی حتی انسان‏ها نیستند که به یک روستا هویت می‏بخشند بلکه ممکن است یک روست...

هدف پژوهش حاضر آزمون این تصور غالب در جامعه‌شناسی بوده است که شهر و روستا به‌مثابه قلمرو‌های محیطی مدرنیسم و سنت‌گرایی تأثیرات متفاوتی بر دینداری اعضای‌شان می‌گذارند. براساس مباحث مربوط به ویژگی‌‌ها و تمایز‌های جامعه‌شناختی شهر و روستا و با طرح استدلال‌‌های اقامه‌شده در نظریه‌‌های عرفی شدن در جامعه‌شناسی دین، دو فرضیه استنتاج شد مبنی بر آنکه اولاً، میانگین دینداری در روستا بیش از شهر و ثانیاً، وا...

نواحی روستایی اطراف شهر تهران و از جمله ناحیه رودبار قصران به دلیل شرایط خاص اکولوژیکی عرصه ای تکمیلی برای کلانشهر تهران محسوب می شوند. به همین دلیل روابط شهر و روستا در این نواحی متحول شده وبا بروز پدیده شهر گریزی موقت و دائمی، تغییرات عملکردی گسترده ای در چند دهه گذشته در روستاها بوجود آمده است.هدف این مقاله بررسی تغییرات کارکردی ناحیه رودبار قصران در طی سالهای 1345-1382 است.در این راستا با ا...

مهاجرت پدیده‌ای است که با رسیدن مهاجران به مقصد خاتمه نمی‌یابد و سال‌ها پس از آن ادامه دارد. آنچه در تکمیل پژوهش‌های مهاجرت مهم است، تمرکز بر روایت‌های مهاجران، استخراج مراحل مهاجرت و راهبردهای بقاست. در پژوهش حاضر با تمرکز بر تجربة مهاجرت یکی از خانواده‌های آذری‌زبان مقیم تهران، شیوه‌های بقا و ارتقای زندگی در میان بخشی از مهاجران کم‌درآمد شهری از منظر انسان‌شناختی و با روش تحلیل روایت بررسی شد...

امروزه گردشگری به واقعیت مهم اقتصادی و اجتماعی تبدیل شده است، که در همة محیط‌ها و مکان‌ها مانند شهر، روستا، کوهستان، سواحل و جز اینها وجود دارد. در زمان حاضر، شهرها از پربیننده‌ترین نواحی جهان به‌شمار می‌آیند، که هر ساله پذیرای میلیون‌ها نفر گردشگرند. جهانگردی شهری امروزه به‌صورت یکی از فعالیت‌های مهم اقتصادی درآمده است که جریان کارها، اقدام‌های اجتماعی و تغییرات فضایی را شکل می‌دهد. درواقع افز...