مراکز شهری در ایران نه‌تنها از تحولات مدرنیته به دور نبوده‌اند بلکه بیشترین میزان تحولات و مسائل شهری را به خود دیده‌اند. امروزه محدوده مرکزی شهر زنجان با مسائل و مشکلات عدیده‌ای از جمله تمرکز و اختلاط بی‌برنامه انواع کاربری‌ها، آلودگی صوتی و ازدحام جمعیت، کمبود فضاها و سرانه‌های خدمات عمومی و وجود ترافیک در ساختار فضایی _کالبدی خود مواجهه می‌باشد. وجود پیوندهای چند سویه بین قابلیت‌ها و محدودیت...

نظام شهری عبارت است از مجموعه ای از شهرک ها و شهرهای وابسته به یکدیگر که ساختار نظام سکونتگاه های شهری را در یک منطقه یا کشور به وجود می آورند. یکی از مهم ترین مباحث در نظام شهری، چگونگی توزیع فضایی جمعیت است. از آنجا که توزیع فضایی جمعیت در سطح نظام شهری، از یک طرف تحت تأثیر عوامل مختلف به وجود می آید و از طرف دیگر بر عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی تأثیر می گذارد، درخور بحث و بررسی دقی...

مطالعة نظام فضاهای مذهبی در متن شهرها، به‌عنوان یکی از لایه‌‌های نشانه‌شناسی، مؤلفة مؤثری در شناخت منظر شهری به‌مثابه یک ساختار اجتماعی ـ فضایی پایدار است. تبیین نحوة حضور فعالیت‌های مذهبی در محیط شهر که مترتب از مفاهیم معنوی و فرهنگی حاصل از جهان‌بینی حاکم بر جامعه است؛ ابزار مناسبی برای قرائت ساختار اجتماعی ـ فضایی شهر و نیز شکل‌گیری فضای جمعی است. این نوشتار در پی آن است که از طریق بررسی فضا...

در چند دهه اخیر روش های بررسی نابرابری ها در توزیع مراکز خدماتی بیشتر در قالب طرح های کاربری اراضی شهری، میزان سرانه کاربری ها و تحلیل با مدل های کمی رایج در قالب مناطق قراردادی شهرداری ( بدون توجه به شعاع حوزه نفوذ خدمات ) انجام گرفته است و به دسترسی به خدمات کمتر توجه شده است. در حالی که یکی از اساسی ترین عناصر ارتقاء دهنده کیفیت محیط شهری دسترسی مناسب به خدمات می باشد و یک عامل ضروری برای تو...

توسعه روزافزون جامعه شهری متأثر از رشد بی رویه جمعیت و مهاجرت، به ساخت و سازهای بدونبرنامه ریزی وگسترش مهار نشدنی آن منجرگردیده و تغییرات زیادی را در ساختار فضایی شهرها موجب شدهاست. ازاین رو لزوم هدایت آگاهانه و سازماندهی اساسی و طراحی فضایی زیستی مناسب را صد چندان نموده وهمچنین، تغییرات بنیادی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، دگرگونی های وسیعی را در ساختار فضایی مجتمع -هایزیستی طلب م ی نماید. شکی نی...

  توسعه‌یافتگی به عنوان یکی از شاخص‌های مهم در برنامه‌ریزی شهری، تغییرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیربنایی، رفاهی را در سطح محلات، نواحی و یا مناطق یک شهر نشان می‌دهد. گسترش شهر‌ها با ساختار‌ فضایی نامنسجم و از هم‌گسیخته موجب تمرکز نامعقول و نامناسب امکانات و خدمات در بخش‌های مختلف شهر و توسعه اقتصادی- اجتماعی نابرابر در آن‌ها شده‌است. این مقاله ارتباط میان ساختار فضایی و تغییر سطح توسعه یافتگ...

عدالت فضایی و عدالت جغرافیایی به معنی توزیع عادلانة خدمات و امکانات شهری برای رسیدن به جامعه ای متوازن، و یکی از رهیافت های عدالت اجتماعی است. هدف مقاله حاضر بررسی وضعیت توزیع خدمات در سطح محلات منطقة شش براساس جمعیت، مساحت و سرانة کاربری های خدماتی است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است. به منظور تحلیل نحوة توزیع خدمات در سطح محلات منطقة شش، مدل های l.q ، ضریب امتیاز استانداردشده  و مدل vikor به ک...

تخصص گرایی حاصل از مدرنیزم، باعث رشد چشمگیر رشته های علمی و زمینه های فکری مختلف گردید و این امر به حل بسیاری از مشکلات ناگشوده در این زمینه ها منجر شد. در کنار این پیشرفت مشکلاتی بروز کرد که در حوزه تخصصی این علوم نبود و این علوم به تنهایی قادر به حل این مشکلات نبودند، بلکه همکاری و ترکیب این علوم و زمینه های فکری که منجر به شکل گیری گرایشات علمی میان رشته ای گردید، توانست تا حدودی بر این مشکل...

  راهبرد بلند مرتبه‌سازی و توسعه فضایی در ارتفاع به عنوان محصول رشد جمعیت و همچنین کمبود زمین مناسب جهت ساخت و ساز دهه‌های اخیر در شهرهای جهان به ویژه شهرهای بزرگ رواج یافته است. در شهر ایلام مانند بیشتر شهرهای ایران هسته اصلی و مرکزی شهر در بافت قدیمی این شهر که عمده‌ترین مراکز سیاسی و تجاری را نیز شامل می‌شود قرار دارد. این بخش مرکزی شهر ایلام به علت ساختار شهری و پراکنش کار...

جهت دستیابی به توسعه پایدار درک تحولات نظام شهری در راستای شناخت روند تغییرات اندازه، شکل و ساختار شهرها در مقیاس زمانی و فضایی امری حیاتی است. توزیع رتبه-اندازه شهری روشی مناسب برای تشخیص و تحلیل توزیع های اندازه شهری در مقیاس فضایی و زمانی می باشند. مدل رشد خودهمبسته فضایی-زمانی توزیع رتبه-اندازه شهری توسط ژو و هریس برای شهرهای تگزاس معرفی شده است. این پژوهش در پی آن است تا متدولوژی ترکیب خود...