نام پژوهشگر: صدیقه لطفی

نقش شهرهای کوچک در تعادل بخشی نظام شهری استان مازندران (نمونه موردی : شهر جویبار)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز 1389
  سمانه شکری   مسعود صفایی پور

اگر هدف از توسعه یک کشور، توسعه فضایی تمامی مناطق آن باشد به طوری که تمامی شهرها را در برگیرد، توجه به شهرهای کوچک (شهرهای مابین 25 تا 50 هزار نفر ) و تعیین نقش آنها در توسعه فضایی مناطق از مهمترین و موثرترین راهکارهاست . با این وجود، در حال حاضر اکثر مطالعات بر شناخت و اهمیت شهرهای بزرگ و مادرشهرها تکیه دارند. نظر به اهمیت شهرهای کوچک، این پژوهش به بررسی و جایگاه این شهرها در توسعه فضایی منطقه می پردازد. ضرورت های طرح موضوع این تحقیق عبارت از : توزیع متعادل جمعیت، سلسله مراتب شهری، عدم توزیع عادلانه امکانات و خدمات و جذب فرصت هاو نیروهای اقتصادی به نفع شهرهای بزرگ منطقه و به ضرر شهرهای کوچک. همچنین این پژوهش حاوی اهدافی است از جمله تعیین جایگاه شهر کوچک مورد مطالعه در شبکه شهری استان، تعیین نقش اجتماعی و اقتصادی این شهرها در توسعه فضایی استان و در نهایت تعیین توزیع سلسله مراتبی شهرهای استان مازندران در شبکه شهری می باشد. نتایج بررسی های به عمل آمده در خصوص سلسله مراتب نشان از توزیع متعادل جمعیت در استان مازندران و تاثیر مطلوب نقش شهرهای کوچک در توزیع متعادل و متوازن جمعیت در سطح استان می باشد.

نقش قضاوت اجتماعی و پردازش هیجانی درپیش بینی واکنش پذیری زنان دارای فوبی اجتماعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  صدیقه لطفی   عباس ابولقاسمی

هدف پژوهش حاضر تعیین سهم قضاوت اجتماعی و پردازش هیجانی در پیش بینی واکنش پذیری بین فردی زنان دارای فوبی اجتماعی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه زنان دارای فوبی اجتماعی و زنان بهنجار ساکن شهر گرگان در سال 1389 می باشد. روش این مطالعه از نوع همبستگی است. نمونه گیری لین پژوهش به روش خوشه ای چند مرحله ای می باشد. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه بالینی جامع بین المللی، مقیاس فوبی اجتماعی، پرسشنامه قضاوت اجتماعی، مقیاس پردازش هیجانی، شاخص واکنش پذیری بین فردی و پرسشنامه ترس از ارزیابی(مثبت و منفی) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری، ضریب همبستگی پیرسون، و تحلیل رگرسیون چند متغیره و گام به گام استفاده شده است. یافته ها نشان داد که بین قضاوت اجتماعی و واکنش پذیری در زنان دارای فوبی اجتماعی رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. بین مولفه سرکوبی در پردازش هیجانی و واکنش پذیری رابطه منفی معنی داری بدست آمد.همچنین پردازش هیجانی با نشانه-های فوبی اجتماعی در زنان دارای فوبی اجتماعی رابطه مثبت معنی دار داشت. همچنین مشخص شد که 19 درصد از واریانس واکنش پذیری فردی توسط متغیر پردازش هیجانی، قضاوت اجتماعی، ترس از ارزیابی منفی و مثبت تبیین می شود. همچنین 26 درصد از واریانس نشانه های فوبی اجتماعی توسط متغیر پردازش هیجانی، قضاوت اجتماعی، ترس از ارزیابی های منفی و مثبت تبیین می شود. این نتایج سهم قضاوت اجتماعی و پردازش هیجانی را در پیش بینی واکنش پذیری زنان دارای فوبی اجتماعی نشان می دهد.

سنجش کیفیت زندگی و مقایسه آن در بافت فرسوده و بافت جدید (یک مطالعه تطبیقی از شهر آمل)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1390
  شهربانو براری طرقچی   صدیقه لطفی

نواحی شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی،اجتماعی و سیاسی در هر کشوری هستند که خود را به عنوان جذاب ترین نقاط برای ایجاد ثروت،کار، خلاقیت و نوآوری اثبات کرده اند.اما این نواحی با چالش های مهمی در زمینه های تخریب فیزیکی و محیطی، محرومیت اجتماعی، ناامنی، بیکاری، کمبود مسکن و ترافیک روبرو هستند که این مشکلات کیفیت زندگی شهری را به شدت کاهش می دهند. با این وجود سیاستگذاران و برنامه ریزان در سطوح بین المللی و ملی بر قابلیت شهرها برای بهبود کیفیت زندگی انسان ها تأکید دارند. از این روی برای حل مشکلات بشر شهرنشین و ارتقاء ابعاد کیفی زندگی او مفهومی تحت عنوان کیفیت زندگی مطرح و مورد تحقیق قرار گرفت. شهرهای ایران که متأثر از فرهنگ ایرانی و اسلامی بصورت یک کل منسجم مبتنی بر نظام محله ای عمل می کرده اند در اوایل قرن 13 شمسی با پیوستن ایران به نظام سرمایه داری جهانی و ورود فناوری ماشینی بافت قدیم آنها دچار رکود شده است، لذا در بافت قدیم و فرسوده شهرها نوعی روابط اجتماعی –اقتصادی متفاوت از گذشته ایجاد شده است که با آهنگ زندگی شهری و رونق اقتصادی-اجتماعی امروزی مطابقت ندارد. شهر آمل یکی از قدیمی ترین شهرهای استان مازندران می باشد که 404 هکتار از آن را بافت فرسوده شهری تشکیل می دهد که چهره ای متفاوت از بافت جدید را از جنبه های گوناگون کیفیت زندگی به نمایش می گذارد. از این رو هدف این پژوهش سنجش کیفیت زندگی در بافت فرسوده و جدید شهر آمل براساس مولفه های کالبدی، اقتصادی و اجتماعی است. روش به کار گرفته شده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد. ابتدا مطالعات اکتشافی به صورت کتابخانه ای (مروری بر ادبیات موضوع در جهان) و مطالعه میدانی با استفاده از روش پرسشنامه ای انجام شده است. برای تعیین حجم نمونه مورد مطالعه از تکنیک کوکران استفاده شده و در نهایت تحلیل آمار گردآوری شده بوسیله نرم افزار spssو روش های آماری توصیفی انجام گرفته است، همچنین برای جانمایی محدوده مورد مطالعه و تهیه نقشه های تکمیلی از نرم افزار های atuo cadو gisاستفاده شده است. نتایج حاصل از یافته ها نشان می دهد تفاوت معنی داری به لحاظ رضایت از کیفیت مولفه های مختلف کالبدی- اقتصادی و اجتماعی در بافت فرسوده وجدید شهر آمل از دیدگاه ساکنین وجود دارد.

بررسی پیاده سازی ممیزی املاک مبتنی بر ژئوانفورماتیک و تاثیر آن در مدیریت شهری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1390
  رقیه سالک قهفرخی   صدیقه لطفی

رشد و توسعه جوامع در تمام دنیا نیازمند اطلاعات در مورد زمین است که این مسئله برای برنامه ریزی، توسعه و کنترل منابع زمین از ضروریات است. به همین نحو، برنامه ریزی و توسعه نیز نیازمند یک سیستم مدیریتی موثر است. سیستم کاداستر رقومی چند منظوره یک راه حل جامع به منظور دستیابی به اطلاعات جغرافیایی در چارچوب gis است. این پژوهش تمامی ابزارهای فضایی- جغرافیایی مرتبط برای کاداستر چند منظوره را بنا بر امکانات و مقتضیات کشور ایران بررسی می نماید.بر این اساس: 1- معضلات ثبت زمین را شناسایی کرده 2- پایه های نظری کاداستر چند منظوره را بر اساس مفاهیم توسعه پایدار، از مجموع نظرات و روش های موجود مورد بررسی قرار می دهد. 3- چارچوب مفهومی توسعه سیستماتیک کاداستر چند منظوره بر اساس رهنمودهای مدل پایه کاداستر برای کل کشور پیشنهاد می کند 4- مطالعه موردی پژوهش را در منطقه 8 شهرداری تبریز )منطقه 6 طرح جامع) در جهت توسعه یک مدل اولیه کاداستر چند منظوره رقومی پیاده سازی می نماید و نهایتا در جهت بررسی نقاط قوت و ضعف همچنین فرصت ها و تهدیدات استقرار چنین سیستمی در محدوده مورد مطالعه از روش تحلیل استراتژیک swot در قالب انجام مصاحبه رودرور بهره می گیرد. در محدوده مورد مطالعه به طور کامل روش های مورد نظر در کاداستر چند منظوره که همانا تجمیع لایه های اطلاعاتی متنوع بر مختصات قطعات ملکی و اجتناب از تک بعدی نگری در بحث کاداستر چند منظوره است رعایت شده است. عدم پیگیری سیاست مشخص از سوی سازمان های اجرایی در زمینه کاداستر و نگرش امنیتی به این موضوع در دسترسی به اطلاعات املاک از سوی عموم شهروندان که همانا نظارت عمومی را در پی دارد، از مهمترین محدودیت ها برای توسعه کاداستر چند منظوره می باشد.از سوی دیگر در بحث مدیریت یکپارچه شهری لزوم دسترسی به اطلاعات چند منظوره و حدود املاک به منظور تعیین افق تصمیم گیری مدیران و انجام پروژه های اجرایی از مفاهیم اساسی موفقیت مدیریت شهری معنی می شود. هر چند این ضرورت از سوی مدیران کلان کشور احساس شده است ولی متاسفانه این امر همانند سایر اقدامات اجرایی در بعد بخشی و در حیطه وظایف قوه قضائیه و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور قرار گرفته است امری که نیاز بین بخشی و همت جمعی از سایر ارگان های دخیل در امر مدیریت شهری را می طلبد. زمانی که یک کاداستر چند منظوره به طور کامل پیاده سازی می شود، اطلاعات کاداستر بر اساس وب، در اختیار تمامی ارگان ها و سازمان های مربوطه قرار می گیرد به گونه ای که هر یک با دامنه دسترسی متفاوت و لایه های اطلاعاتی متنوع خود مفهوم کاداستر چند منظوره را تداعی می کنند به گونه ای که از صاحب ملک به عنوان شهروند تا مدیران شهری درکی واحد از وضع موجود دارند. و در نهایت برای پژوهش های آتی راهکارها، نیازها، ظرفیت ها، پتانسیل، و ... در قالب خط مشی هایی در مقیاس ملی و فرا ملی، شهری و فرا شهری توصیه شده اند.

برنامه ریزی راهبردی جهت بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری (نمونه موردی شهر قروه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  اصغر شکیبایی   صدیقه لطفی

سال هاست که پنداشت و تفاسیر تک بعدی و یکسو نگرانه بخشی، با امید به حل معضل بافت حل معضل بافت فرسوده با یکدیگر تقابل و سایش داشته و نهایتا جز گذر و استمرار زمان و افزایش شتابدار نرخ فرسودگی چیز دیگری به همراه نداشته و پاسخ متقاعد کننده ایی نیز فراسوی مسئولین قرار نگرفته است. حاصل آنکه نظریه ایی روشن، متقن و مبتنی بر اندیشه ایی صحیح و راهبردی به سمت نوسازی بافت فرسوده عاملی است که پرسشی را تبدیل به مساله ای لاینحل نموده است. مقاله حاضر سعی بر برنامه ریزی راهبردی جهت بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهر قروه باتوجه به فرصت ها، تهدیدها، قوت ها و ضعف های داخلی و خارجی دارد. روش تحقیق در مقاله حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بوده است. در این مقاله ابتدا سعی شده است با شناخت مناسب ویژگی های محیط بیرونی و درونی بافت فرسوده شهر به تدوین استراتژی برای بهسازی و نوسازی و اولویت بندی استراتژی ها اقدام شده است. مدل برنامه ریزی استراتژیک مورد استفاده در مقاله حاضر مدل swotمی باشد که با استفاده از تکنیک iea به تعیین موقعیت استراتژی های بهینه و با استفاده از تکنیـک ahp fuzzy به تعیین وزن هر استـــراتژی و با استـــفاده از تکنیـــک های topsis fuzzy ,electerبه اولویت بندی استراتژی ها اقدام شده است و نهایتا با استفاده از تکنیک کپ لند نتایج دو تکنیک اولویت بندی تلفیق شده و به یک نتیجه واحد می رسیم. نتیجه نهایی تکنیک ها بر اساس نظرات کارشناسان تایید کننده این موضوع است که استراتژی ارتقاء کیفیت فضایی بافت فرسوده شهر و افزایش تحرک در ساکنان بافت فرسوده کلیدی ترین استراتژی در میان سایر استراتژی ها است.

بررسی کیفیت زندگی در محلات شهر یاسوج
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1391
  سجاد صابری   غلامرضا ملکشاهی

امروزه با ظهور مسائل پیچیده شهری، مرزهای سابق جغرافیای شهری شکسته می شود و شناخت و ارزیابی و مطلوبیت بخشیدن به کیفیت زندگی شهری، ورای یک شاخه خاص علمی قرار می گیرد. با وجود این، شاید جغرافیادانان در مقایسه با دیگر متخصصان رشته های علمی، با به کار گیری مفاهیم برنامه ریزی فضایی رفتاری، بتوانند در ارزیابی کیفیت زندگی شهری و بهبود بخشیدن به آن سهم بیشتری بر عهده گیرند؛ زیرا فقط جغرافیای شهری، محیط رفتاری را با همه ابعادش تحلیل می کند. هدف از این تحقیق، بررسی و ارزیابی کیفیت زندگی شهروندان و نابرابری این سطح کیفیت در سطح محلات در شهر یاسوج است. روش پژوهش در این تحقیق توصیفی –تحلیلی است که از طریق اسناد و مدارک موجود با استفاده از روش کتابخانه ای و پرسشنامه ای اطلاعات حاصله را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. برای شناخت سطح کیفیت زندگی شهری 41 شاخص مورد بررسی از طریق مدل آنتروپی شانون وزن دهی شده و در این راستا، تاپسیس به عنوان روش تصمیم گیری چند شاخصه ای استفاده شده است. بر مبنای یافته های تحقیق محلات شهر در سه سطح برخوردار، نیمه برخوردار ( متوسط)، محروم ( فرو برخوردار) طبقه بندی شده اند. نتایج نشان می دهند که در میان محلات شهر یاسوج یک تفاوت معنی داری بین شاخص های مختلف وجود دارد. و در محلات شهر یاسوج محله20 با ضریب برخورداری 30/0 در پایین ترین سطح فرو برخوردار قرار گرفته، و هیچ یک از محلات در سطح برخورداری قرار ندارند. و بر اساس پرسشنامه و تجزیه و تحلیلهای انجام گرفته می توان دریافت که هر چه محلات از سطح کیفیت زندگی بهتری برخوردار باشند رضایت از مدیریت شهری نیز بهتر خواهد بود. نتایج یافته های این تحقیق می تواند به برنامه ریزان جهت بهبود کیفیت زندگی شهری کمک نماید.

ارزیابی عملکرد مدیریت شهری در عدالت فضایی میان نواحی شهری( مطالعه موردی: شهر قائمشهر)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1391
  فرزانه احمدی کرد آسیابی   ابوالفضل مشکینی

چکیده: رشد شتابان شهرنشینی و توسعه فیزیکی شهرهای در دهه های اخیر، موجب از هم گسیختگی نظام کالبدی و فضایی شهرها و درنتیجه، نظام توزیع مراکز خدماتی شده است. این از هم پاشیدگی ، نابرابری در شرایط سکونت و دسترسی به زیرساخت های فیزیکی و اجتماعی میان نواحی و گروه های شهری را سبب گردیده است. از این رو ، مهمترین رسالت برنامه ریزان و مدیران شهری کم کردن این نابرابری ها و از بین بردن تضاد در دسترسی به منابع و خدمات عمومی شهری میان نواحی می باشد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، ارزیابی عملکرد مدیریت شهری، بعنوان مهمترین نهاد اداره کننده شهر، در خلق عدالت فضایی میان نواحی شهری و شناسایی نابرابریهای موجود میان نواحی شهر قائمشهر می باشد. عدالت فضایی بعنوان رویکرد اصلی و دیدگاه های برابری مبنا( حداقل دستیابی افراد به فرصت ها) در توزیع خدمات عمومی شهری(آموزشی، فضای سبز، ورزشی، فرهنگی، تاسیسات شهر)، نیاز مبنا( دستیابی بر اساس نیاز افراد) در توزیع منابع عمومی شهر( تخصیص و تحقق هزینه های عمرانی و خدماتی)، مورد بررسی قرار گرفته است.روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش روش توصیفی- تحلیلی بوده که با شیوه تطبیقی بین نواحی، انجام پذیرفته است. میزان دستیابی به خدمات با استفاده از مدل تحلیل شبکه دسترسی و نحوه تخصیص منابع با روش مقایسه ای، تحلیل شده است. نتایج حاصل از یافته های پژوهش بیانگر نابرابری توزیع در میزان دستیابی ساکنین نواحی به خدمات و میزان تخصیص و تحقق هزینه ها می باشد. به طوری که نواحی مرکز شهر و غرب شهر دارای بالاترین سطح دستیابی به خدمات و تخصیص و تحقق هزینه ها می باشند و این درحالی است که نواحی شرقی شهر با پایین ترین سطح دستیابی به خدمات و از کمترین مقدار تخصیص و تحقق هزینه ها ، برخوداری کمتری از منابع و خدمات دارند. نتایج حاصل از هر دو تحلیل بیانگر انطباق نواحی محروم از خدمات با نواحی محروم از تخصیص هزینه های عمرانی و خدماتی می باشد که نشان دهنده ی تمرکز منابع و خدمات در نواخی خاصی از شهر و دوگانگی و بی عدالتی در شهر قائمشهر می باشد. کلید واژه ها: مدیریت شهری، برنامه ریزی شهری، عدالت فضایی، تحلیل دسترسی، توزیع خدمات و منابع عمومی شهری، شهر قائشمهر

مطالعه ویژگی های فضای محله ای در پیشگیری از جرایم شهری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1392
  جاوید ملازاده گنجی   صدیقه لطفی

در این مطالعه سعی شده ضمن شناخت وضعیت مولفه ها و ویژگی های اجتماعی و کالبدی فضای محله ای در دو منطقه 1 و 3 شهر ساری، رابطه این عوامل با پیشگیری از وقوع جرایم ( مواد مخدر و سرقت)، نیز مورد ارزیابی قرار گیرد. از آنجاییکه این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه اجرا کمی می باشد لذا تلاش شده است جهت دستیابی به نتایج دقیق تر از طریق پرسشنامه، دیدگاه ساکنان مناطق 1 و 3 شهر ساری مورد بررسی قرار گیرد. اطلاعات حاصل از پرسشنامه از طریق نرم افزار آماری spss مورد ارزیابی قرار گرفته است. جهت مشخص نمودن وضعیت هر یک از مولفه های اجتماعی و کالبدی در مناطق 1 و 3 از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شده است.

تاثیر سیاستهای فضایی بر ساختار فضایی شهر با تاکید بر تراکم (مطالعه موردی تهران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی 1392
  کوکب خالق نیا   مصطفی قدمی

شهر به عنوان بزرگ ترین اختراع بشر، موجودی زنده است که فراتر از یک مکانیزم کالبدی یا یک بنای مصنوع می باشد. با ظهور انقلاب صنعتی تغییرات بسیار زیادی در توزیع جمعیت و به دنبال آن ساختار فضایی شهرها صورت پذیرفت. ساختار فضایی شهرها یکی از مهمترین زیرسیستم¬های شهری بشمار می¬رود. بنابراین بر طبق نظریه سیستمی، بایستی شهرسازان و برنامه¬ریزان شهری در مطالعه و تحلیل عوامل موثر بر شکل¬گیری و روند تحولات ساختار فضایی شهرها از رویکردهای گوناگونی استفاده کنند. کشورهای با برنامه¬ریزی متمرکز مانند ایران مسائل و چالش¬های ناشی از تصمیمات انتزاعی در خصوص سیاست¬های فضایی همچون تراکم، ساخت¬های فضایی را دچار دگرگونی¬های اساسی کرده است. آثار و تبعات ناشی از تصمیم در خصوص سیاست¬های فضایی در مقیاس ملی و محلی قابل بررسی است. سیاست¬های فضایی نادرست به مشکلات زیادی از قبیل ترافیک، آلودگی، بحران اجتماعی - اقتصادی و بی نظمی در ساختار فضایی شهرها کرده است. محدوده مورد مطالعه در این تحقیق کلان شهر تهران و روش مورد استفاده روش توصیفی – تحلیلی است. شناخت ساختار فضایی و تاثیرگذاری سیاست¬های فضایی مربوط به تراکم بر این ساختار هدف این تحقیق می¬باشد. در این تحقیق از مدل-های آنتروپی شانون ، تراکم ، آزمون tو مدل hot- spot برای تحلیل عمیق و بیشتر هم چنین از نرم افزار¬های spss,excel,arc gis برای پردازش داده¬ها بهره¬گیری شد. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می¬دهد که شهر تهران دارای ساختار فضایی گسترده و پراکنده می باشد که خود ناشی از سیاست¬های اعمال شده در زمینه تراکم می باشد، اما در سال¬های اخیر این شهر کمی به سمت فشردگی تمایل دارد.

برنامه ریزی راهبردی در جهت توسعه گردشگری شهرستان محمودآباد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1392
  فهیمه موسوی   رحیم بردی آنامراد نژاد

tourism , today as one of the ways to make money, create jobs , and social and political interactions is considered. this paper aims to examine the strengths and weaknesses of tourism development in mahmoud abad ( mazandaran ). the research method in this study is " descriptive - analytical " and to collection of data used field methods such as questionnaires and documentation - library. the sample community used in this study , 314 households in the mahmoudabad and 314 tourists and the local staff . swot technique is used to analyze the data. the results show that tourism in the county have 11 internal strengths and 11 internal weaknesses points, and 8 external opportunities and 11 external threat points. the beautiful beach and easy access to the county are main strengths, and inappropriability physical infrastructure and lack of trained personels are the major weaknesses of tourism in this region. with the final score obtained from internal factors ( 2/66 ) and external factors ( 3/29 ) aggressive strategy , the best strategy was diagnosed.

مدلسازی رشد خودهمبسته در توزیع رتبه و سایز شهری (نمونه موردی: استان گلستان)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1392
  فاطمه صالحی جزی   صدیقه لطفی

جهت دستیابی به توسعه پایدار درک تحولات نظام شهری در راستای شناخت روند تغییرات اندازه، شکل و ساختار شهرها در مقیاس زمانی و فضایی امری حیاتی است. توزیع رتبه-اندازه شهری روشی مناسب برای تشخیص و تحلیل توزیع های اندازه شهری در مقیاس فضایی و زمانی می باشند. مدل رشد خودهمبسته فضایی-زمانی توزیع رتبه-اندازه شهری توسط ژو و هریس برای شهرهای تگزاس معرفی شده است. این پژوهش در پی آن است تا متدولوژی ترکیب خودهمبستگی زمانی و فضایی با تحلیل و شبیه سازی فرآیندهای رشد درازمدت شهری را در استان گلستان مورد آزمون قرار دهد. هدف از این پژوهش مدلسازی رشد خودهمبسته فضایی و زمانی شهرهای استان گلستان در توزیع رتبه-اندازه شهری می باشد تا برنامه ریزی جهت تعادل بخشی به نظام شهری استان به نحو بهتری صورت گیرد. در راستای مدلسازی از استراتژی پژوهشی پس کاوی استفاده می شود. به منظور گردآوری داده ها از رویه اسنادی استفاده شده است و راهبرد روش، مبتنی بر حل مسئله و بر پایه مدل های کمی می باشد که در راستای مدلسازی و تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده اند. در این پژوهش مدلسازی رشد خودهمبسته شهرها با معرفی سه مدل رشد خودهمبسته تصادفی، رشد خودهمبسته زمانی و رشد خودهمبسته زمانی-فضایی صورت می گیرد. نتایج بیانگر این واقعیت است که مدل رشد خودهمبسته زمانی-فضایی شهرها می تواند به نحو شایسته تر و بهتری نسبت به دو مدل دیگر، به تشخیص و شناخت فرآیندهای تکامل توزیع رتبه–اندازه شهرها در زمان های طولانی و متوالی کمک کند و این امر لزوم توجه به وابستگی درونی میان شهرها در شبیه سازی توزیع اندازه شهری را آشکار می سازد.

بکارگیری رهیافت تجدید حیات شهری با تاکید بر مشارکت در توسعه بافتهای فرسوده(ده ونک)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  معصومه یزدانیان   صدیقه لطفی

بافت های فرسوده، به طور عمده بخش هایی از شهر هستند که از چرخه تکاملی حیات آن جدا گشته و به شکل کانون مشکلات و نارسایی درآمده اند. از آنجا که نیروهای متحول ساز درون این بافت، قدرت و سرعت لازم برای همگام کردن خود با سایر بخش های شهر را دارا نبوده، لذا حرکتی واپس گرا را در پیش گرفته و روز به روز از گردونه توسعه پویای شهر دور می گردند. طی سال های گذشته در جهت مقابله با پدیده فرسودگی، نهادها و سازمان های مسئول کنترل و هدایت توسعه شهر، در قالب تهیه طرح ها و پروژه های موضعی و موضوعی اقدام به انجام فعالیت هایی در بخش بافت های فرسوده نموده اند، لیکن بخش عمده ای از اینگونه اقدامات، تاکنون موفق به حصول نتایج کامل و مطلوبی نگردیده است. امروزه به اثبات رسیده است که حضور مردم در تمامی طول پروژه، امری انکارناپذیر و موثر در پیشبرد اهداف و تحقق پذیری آن می باشد (اوست،1384: 97). لذا این پژوهش با تبیین اهمیت موضوع مشارکت در امر تجدید حیات شهری در بافت های فرسوده، سعی در عملیاتی نمودن آن و معرفی فرایندهای کار مشارکتی داشته و در این جهت به معرفی یک نمونه موردی در محله ده ونک تهران خواهد پرداخت.

بررسی احساس امنیت کاربران فضاهای عمومی در سطوح مناطق مختلف شهری (مطالعه موردی کلانشهر شیراز)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1393
  محمد ساسانی پور   صدیقه لطفی

احساس امنیت یکی از اصلی ترین عوامل پایداری فضاهای شهری به شمار می رود و بدون احساس امنیت هیچ فضای شهری، عرصه حضور و تعاملات اجتماعی شهروندان نخواهد بود. وجود محیطی امن برای زندگی از ضروریات و نیازهای اصلی انسان می باشد. احساس ناامنی در محیط و نگرانیهای ناشی از مکانهای ناامن، سایر فعالیتهای انسانی را تحت شعاع قرار داده است. شیراز از جمله کلانشهرهای ایران است که طی دهه های اخیر شاهد افزایش جمعیت و متعاقبا با آن سیر تنوعات اجتماعی و اقتصادی در مناطق مختلف شهری بوده است. همچنین به دلیل مهاجرت از اقصی نقاط کشور و نزدیکی به استانهای شرقی و جنوبی، عوامل کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، امنیت را در مناطق مختلف با تغییراتی مواجه کرده است. اهداف این پژوهش تحلیل معیارهای کالبدی فضاهای عمومی شهر شیراز همچنین بررسی میانگین احساس امنیت مناطق مختلف شهری می باشد. این پژوهش از نظر روش شناسی از نوع همبستگی- توصیفی و روش نمونه گیری پیمایشی، که حجم نمونه برابر ??? نفربوده است. داده ها با استفاده از بسته نرم افزار آماری برای علوم اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. همچنین برای تحلیل تفاوت بین متغیرهای مستقل و وابسته از آزمون f-test استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان احساس امنیت در فضاهای عمومی مناطق کم¬درآمد با میانگین 74/12 بیش از میانگین میزان احساس امنیت کاربران فضاهای عمومی در مناطق متوسط¬نشین (56/11) و مرفه¬نشین (42/12) است. با توجه به اینکه تفاوت مشاهده شده نتایج میزان احساس امنیت فضاهای عمومی ناشی از عناصر محیطی، در مناطق کم¬درآمد با میانگین 44/6 بیش از میانگین میزان احساس امنیت کاربران فضاهای عمومی در مناطق متوسط¬نشین (38/6) و مرفه¬نشین (19/6) است. با توجه به میانگین داده های موجود در مناطق مختلف شهر شیراز ، تفاوت مشاهده شده بین میانگین-های مناطق مختلف شهر از نظر میزان احساس امنیت فضاهای عمومی، هرچند با اندک تفاوت مورد تایید قرار می گیرد.

بررسی فرصت ها و چالشهای توسعه اکوتوریسم در استان گلستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی 1393
  علی اکبر مازندرانی   رحیم بردی آنامرادنژاد

اکوتوریسم پدیده ای مدرن است که انگیزه اصلی آن گردشگری، مشاهده و لذت از طبیعت و پدیده هاو چشم اندازهای طبیعی و فرهنگی بوده و از آن میتوان به عنوان یکی از منابع جدید درآمد در راستا توسعه پایدار نامبرد. استان گلستان با توجه به جاذبه های طبیعی فراوان، توانایی زیادی برای جذب گردشگر و توسعه صنعت توریسم دارا می باشد. اما نتوانسته است از این موقعیت و منابع سرشار از طبیعت، استفاده مناسب در زمینه جذب گردشگر را داشته باشد. تحقیق حاضر با هدف شناسایی مهم ترین نقاط قوت، ضعف، تهدید ها و فرصت های توسعه اکوتوریسم در استان گلستان انجام شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر را مردم و مسئولین گردشگری در استان گلستان تشکیل می دهند. تجزیه و تحلیل داده ها ابتدا با استفاده از آزمون نسبت موفقیت (دو جمله ای) جهت شناسایی نقاط قوت ضعف و فرصت ها و تهدیدات معنادار و تاثیر گذار انجام گردید . نتیجه این آزمون 7 نقطه قوت، 6 نقطه ضعف،7 فرصت، 7 تهدید را در توسعه اکوتوریسم استان گلستان نشان داد. جهت بررسی اولویت هر کدام از این عوامل از آزمون رتبه بندی فریدمن استفاده گردید. نتایج آزمون اولویت بندی فریدمن نشان می دهد مهم ترین نقطه ضعف اکوتوریسم استان گلستان عدم رعایت مسائل زیست محیطی، و مهم ترین تهدید توسعه اکوتوریسم استان گلستان عدم رعایت مسائل زیست محیطی می باشدهمچنینمهم ترین نقطه قوت اکوتوریسم استان گلستان تنوع جاذبه های طبیعی، و مهم ترین فرصت توسعه اکوتوریسم استان گلستان جذب سرمایه های فرامحلی می باشد.در ادامه پژوهش جهت تشکیل ماتریس سوات، ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و ماتریس ارزیابی عوامل خارجی تشکیل گردید. نتایج ماتریس ارزیابی عوامل داخلی نشان می دهد امتیاز وزنی عوامل داخلی (2.75) می باشد که نشان دهنده غلبه نقاط قوت بر نقاط ضعف می باشد. همچنین نتایج ماتریس ارزیابی عوامل خارجی امتیاز وزنی عوامل داخلی (2.647) می باشد که نشان دهنده غلبه فرصت ها بر تهدیدها می باشد. سپس با توجه به نمرات این دو ماتریس وضعیت اکوتوریسم استان گلستان در ناحیه تهاجمی (با استفاده از نقاط قوت از فرصت ها بهره برداری گردد) قرار دارد. بنابراین راهبردهای تهاجمی (با میانگین = 58.01) بالاترین اولویت را در توسعه اکوتوریسم استان گلستان دارد

مدیریت کالبدی-فضایی بافت فرسوده شهری (نمونه مورد مطالعه: بافت فرسوده شهربانو محله آمل (بلوک 2 بافت فرسوده)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور استان مازندران - دانشکده علوم انسانی 1390
  کلثوم علایی   اسداله دیوسالار

شهرها مجموعه از عوامل زنده و پویا هستند و مخلوق روح خلاق ساکنان آنند. شهر در طول زمان قد می کشد و در واکنش متقابل با شهروندان قرار می گیرد. از این روست که ریشه کهنگی و فرسودگی و کاهلی را باید در اندیشه ها و انکاره های سکونتی آن جستجو کرد. بافت های فرسوده شامل محدوده هایی است که به واسطه کیفیت فضایی و اچتماعی شان تحت مخاطره قرار دارند مداخله در بافت های فرسوده شهری در سطح کشورهای مختلف جهان از سابقه چندین ساله برخوردار است. کشور ایران با داشتن تاریخی طولانی دارای شهرهای قدیمی بسیاری است که نیازمند نوسازی و بهسازی می باشد. اما بهسازی شهری بر مبنای استانداردهای جدید برنامه ریزی، امری نو است. هر چند برنامه ریزی شهری ایران از روش های گونگون مدیریتی استفاده نموده اند، اما تجربه نشان دهنده عدم موفقیت آنان می باشداین پژوهش در پی آن است تا ضمن مروری بر ابعاد و زمینه های بروز فرسودگی در بافت فرسوده و بیان روش های بهسازی و ساماندهی این گونه بافت ها، بهترین شیوه برخورد بافت فرسوده شهربانو محله را معرفی نماید. نگرش حاکم بر این پژوهش، مبتنی بر روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است در این تحقیق اطلاعات و داده های مورد نیاز از طریق بازدید از منطقه مطالعاتی و تکمیل پرسشنامه جمع آوری شده، داده های مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصله نشان دهنده spss اجتماعی -اقتصادی و کالبدی با کاربر وجود مشکلات اقتصادی و اجتماعی بسیاری در بافت مورد مطالعه است که نیازمند برنامه ریزی دقیق با مردم، دولت و استفاده از توان های بخش خصوصی است مشارکت.

بررسی اثرات تراکم شهری بر پایداری محیط زیست شهری در شمال ایران (مطالعه موردی: شهر ساری)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1393
  سارا درخشنده لزرجانی   صدیقه لطفی

موضوع پایداری زیست محیطی طی سه دهه پایانی قرن بیستم توجه بسیاری از افراد بخصوص محققین و دولت ها را جلب نموده است. با توجه به تغییرات همه جانبه و سریعی که در شهرهای ایران از چند دهه گذشته شروع و در حال انجام است، ارزیابی پایداری زیست محیطی شهرها برای دستیابی به یک برنامه ریزی شهری مناسب و درعین حال همگام با متغیرهای محیط طبیعی ضروری به نظر می رسد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثرات تراکم شهری بر پایداری محیط زیست شهر ساری است، جهت سنجش میزان تأثیرگذاری دو جامعه آماری شهروندان و مسئولین و کارشناسان مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از شناسایی و انتخاب شاخص های مورد نظر در رابطه با محیط زیست شهر و جمع آوری داده ها، جهت تحلیل اطلاعات شهروندان از آزمون های بیومینال و کروسکال والیس و نرم افزارspss استفاده شده است. و برای تحلیل اطلاعات کارشناسان و مسئولین با استفاده از رویکرد ترکیبی از تکنیک های fahp و fvikor شاخص های تحقیق ارزیابی و اولویت بندی شده و شاخص ها در مناطق با تراکم های مشخص امتیازدهی شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد مناطقی که تراکم جمعیتی متوسط تا بالایی دارند ازنظر پایداری محیط زیست در وضعیت مطلوب تری نسبت به مناطق دارای تراکم پایین و نواحی حاشیه ای شهر قرارگرفته اند. بنابراین آگاهی از وضعیت پایداری زیست محیطی نواحی مختلف شهری و شناخت وضع موجود می تواند نقش مهمی در ارتقای مدیریت و برنامه ریزی و تخصیص بهینه منابع جهت بهبود رفاه ساکنین و حل مشکلات آن ها داشته باشد.

بررسی توزیع خدمات عمومی بر اساس عدالت اجتماعی (مطالعه موردی: شهر سقز)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1390
  صاحبه وکیلی   غلامرضا ملکشاهی

با توجه به مفهوم عدالت اجتماعی که به لحاظ جغرافیایی و فضایی، توزیع خدمات و منابع عمومی را پیگیری می¬کند و اهمیت تحقق آن در شهرهای ایران و هم¬چنین شهری مانند سقز که در مسیر گسترش شکاف¬های اجتماعی حرکت می¬نماید، لزوم توجه به عدالت جتماعی، از سوی برنامه¬ریزان، تصمیم-گیرندگان و مجریان بیش از پیش احساس می¬شد. امروزه موضوع عدالت اجتماعی و فضایی در مباحث شهری و به تبع آن عدالت توزیعی در پراکنش خدمات در فضای شهری اهمیت بسزایی یافته است. چرا که عدم توزیع عادلانه خدمات و امکانات به بحران¬های اجتماعی و مشکلات پیچیده فضایی خواهد انجامید. لذا، توجه به اهمیت توزیع کاربری¬ها خدمات در نواحی شهری بر اساس نیاز به خدمات عامل مهمی در پایداری زندگی شهری است. این پژوهش به بررسی وضعیت و چگونگی توزیع خدمات در سطح محلات شهر سقز از دیدگاه عدالت اجتماعی و فضایی پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است در این تحقیق علاوه بر کاربرد گسترده انواع توانمندی¬های سیستم اطلاعات جغرافیایی از جمله تحلیل شبکه دسترسی، ترکیب نقشه، از تکنیک خودهمبستگی فضایی و شاخص موران و آماره عمومی g و از تحلیل خود همبستگی دو متغیره موران در محیط نرم افزار geo data، برای تحلیل روابط بین تراکم جمعیت و توزیع فضایی و دسترسی به به کاربری¬های عمومی استفاده شده است. همچنین از مدل¬های ضریب امتیاز استاندارد به منظور سنجش وضعیت عدالت توزیع خدمات با توجه به مساحت کاربری¬ها، از مدل ضریب مکانی l.q به منظور سنجش عدالت با توجه به میزان جمعیت هر محله، از مدل ویکور برای سنجش عدالت فضایی در توزیع خدمات با توجه به سرانه¬های موجود خدمات در سطح محله پرداخته شده است. در نهایت به منظور تدقیق کامل و رسیدن به اجماع کلی درباره نحوه توزیع و سنجش عدالت فضایی در سطح محلات شهر سقز به تلفیق سه مدل (امتیاز استاندارد شده، ضریب مکانی l.q، و مدل ویکور) پرداخته شده است. نتایج بدست آمده از مدل استاندارد نشان می¬دهد که تفاوت بارزی در سطح محلات وجود دارد، به طوریکه بیش از 50درصد محلات دارای میانگین استاندارد شده¬ی منفی می¬باشند. بر اساس مدلl.q نتایج حاکی از این است که توزیع خدمات بر اساس توزیع جمعیت صورت نگرفته و بر اساس مدل ویکور محله 1 بیشترین سطح برخورداری از امکانات و خدمات شهری را داراست. تحلیل دسترسی یکپارچه 10 نوع خدمات شهری سقز به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی و گزینه¬های « تکنیک خودهمبستگی فضایی» بیانگر این واقعیت است که توزیع فضایی تسهیلات عمومی در سطح شهر سقز بر اساس شاخص موران به صورت پراکنده می¬باشد. ولی بر اساس شاخص عمومی g الگوی فضایی تمرکز تسهیلات شهری از نوع خوشه¬ای با نقاط « تمرکز پایین» است. یعنی فضاهایی با ضریب دسترسی پایین مجاور یکدیگر متمرکز شده و بر عکس. که این مسأله عدم تعادل فضایی را بیان می¬نماید. همچنین در محاسبه¬ی ضریب دو متغیره موران بین تراکم جمعیت و تعداد خدمات عمومی بیانگر رابطه مثبت و نه چندان قوی بین آنها و نمایانگر این واقعیت است که توزیع فضایی خدمات عمومی در سقز بر اساس مدل دسترسی یکچارچه عادلانه نیست. نتیجه نهایی از این مدل¬ها بیانگر این واقعیت است که تعدادی از محلات در سطح دسترسی استاندارد هستند ولی از لحاظ سرانه و مساحت خدمات عمومی در سطح مطلوبی نیستند و پاسخگوی نیازهای جمعیت شهر نیستند. بنابراین صرف دسترسی به تنهایی نمی¬تواند معیار قضاوت برای توزیع خدمات عمومی باشند. و باید در مکانیابی خدمات عمومی به همه موارد ازجمله سرانه مساحت و جمعیت تحت پوشش توجه شود.

بررسی عوامل موثر بر رشد صنعت گردشگری ورزشی استان گلستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران 1387
  علی اصغر محمدنژاد   صدیقه لطفی

چکیده ندارد.

ارزیابی مهمترین عوامل موثر در گسترش فیزیکی شهر آمل (1385-1375)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان 1387
  محمدعلی ناییج   محسن کلانتری

چکیده ندارد.

بررسی توزیع فضای سبز شهری و کیفیت دسترسی شهروندان به پارک ها در شهرهای شمال ایران در راستای توسعه پایدار (مطالعه موردی شهر آمل)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  مریم کمری   صدیقه لطفی

چکیده ندارد.

بررسی روند رشد سکونتگاه های خودرو و تأثیر آن بر قیمت زمین (مطالعه موردی شهر بابل)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  حسن احمدنژاد چناری   صدیقه لطفی

چکیده ندارد.

برنامه ریزی توسعه پایدار شهرهای ساحلی: شهر بابلسر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد 1387
  سمیه ابراهیمی   صدیقه لطفی

چکیده ندارد.