دررساله پیش روبه بررسی شعر سیاسی معاصر فارسی پرداخته ایم. ابتدا واژه سیاست و شعر سیاسی را با توجه به دیدگاه های صاحب نظران مورد بررسی قرارداده ایم. برای شروع بحث- از نیما تا انقلاب-سخن از شعر دوره پیش از آن نیاز بوده است که اختصاراً بدان پرداخته ایم. در برخی ازقسمت ها به خاطرگستردگی موضوع و تعدد شاعران بیش تر درنگ کرده و به خاطر اهمیت این شاعران نمونه هایی از شعر آنان را آورده ایم. این رساله از...

تحولات اجتماعی که در دوره ی قاجار با سرعت ،همه ی جنبه های سیاسی،اجتماعی ،اقتصادی و فرهنگی جامعه ی ما را تحت تاثیر قرار داد باعث تغییراتی در حوزه شعر نیز شد و شعر فارسی از نظر ساختار ، قالب ،زبان ،مضمون و تصویر دچار دگرگونیهای کلی شد. طبیعی است که تبیین این تغییرات مستلزم مباحث نظری و نقدهای بسیاری است. هم زمان با تحول و دگرگونی شعر فارسی ،بحث در باب مباحث نظری شعر ،تعریف شعر ،ویژگی های شعر نو...

یکی از مباحثی که در شعر معاصر، بویژه در این چند دهة اخیر، مورد توجه اهل تحقیق قرار گرفته و آثاری ارزش‌مند بدنبال داشته است، مبحث «نقد ادبی» است. در انواعی که برای نقد ادبی برشمرده‌اند، نوعی از نقد به نام «نقد اجتماعی» مطرح است که در آن منتقد با روی‌کردی اجتماعی و مسؤولانه، بویژه از منظر «ادبیات ملتزم» یا «متعهد»، به آسیب‌شناسی جامعه می‌پردازد و بر آن است تا با بیان واقعیت‌های تلخ جامعه و دردهای...

هدف این پژوهش، بررسی ابعاد سیاسی و اجتماعی شعر پروین اعتصامی شاعر نامدار معاصر ایران است. پروین نه‌تنها در مقایسه با تمامی زنان شاعر معاصر ایران بلکه در مقایسه با بسیاری از شاعران مرد این دوران نیز، بیش از همه به طرح مسائل اجتماعی و سیاسی پرداخته است. یکی از ویژگی‌های عمده و غالب سیاسی ـ اجتماعی شعر پروین، برتری عدالت اجتماعی بر آزادی‌های سیاسی است. بااین‌همه، شعر پروین بازتاب دیدگاه‌های متضاد ...

انقلاب اسلامی ایران به‌ منزلة تحولی بنیادین در ارزش‌ها و اندیشه‌ یک ملت، بی‌تردید برآمده از سنت دیرینه‌ فرهنگی ما است، زیرا هرگونه دگرگونی در ذهنیت یک جامعه اساساً در جریان پیوسته‌ تاریخی رخ خواهد داد؛ بنابراین باید آن‏را در تأثیر و تأثری دوسویه دریافت. تغییر در محتوا و مضمون و صورت و قلمروها در انواع ...

در تاریخ ایران بعد از اسلام، از زمان‌های گذشته تاکنون، انجمن‌های ادبی در شکل-گیری و روند تکاملی شعر فارسی نقش درخوری داشته‌اند. انجمن‌های ادبی از آغاز حکومت طاهریان تا زمان مشروطه مهم‌ترین انجمن‌های ادبی به شمار می‌آیند. با آغاز نهضت مشروطیت ایران انجمن‌های ادبی نقش پررنگ‌تری در روند دگرگونی شعر معاصر عهده‌دار شدند. بسیاری از تغییرات و دگرگونی‌ها در شعر مشروطه از درون این انجمن‌ها شکل گرفت و اس...

آرمان ­شهر، جامعه­ای است که در آن جا مردم در رستگاری کامل زندگی می­کنند و هیچ اثری از رنج، اندوه، بیماری و امثال اینها نیست. در گستره ی شعر معاصر نیز شاعران هر یک با برداشت­های ویژه ی خود و برای ایستادگی در برابر سختی­ها و دلتنگی­های روزگار و رهایی از آن ها به ترسیم آرمان­شهر در شعر خود پرداخته­اند. مهمترین خاستگاه فکری آرمان­شهر در شعر شاعران معاصر را می­توان کهن ­الگو­ها، ایران باستان و اساطی...

خصوصیات مشترک فراوانی را می توان میان شعر مولانا جلال الدین و شعر امروز ایران پیدا کرد که تا امروز برای منتقدان و شعرشناسان پنهان مانده و فرصتی برای بررسی آنها برای جامعه ادبی دست نداده است. یکی از این خصوصیات نهفته نو اندیشی و نوگفتاری شعر معاصر با پاره ای از اشعار شاعران گذشته و به ویژه با شعر مولانا است. توجه به این مقوله نه تنها به شناخت بیشتر شعر کمک می کند بل که باعث ایجاد نشاط و تازگی رو...