این مقاله به بازنمایی گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران می­پردازد. در این راستا، دو تن از چهره­های شاخص ادبیات معاصر ایران، صادق هدایت و فروغ فرخزاد، انتخاب شدند تا با ردیابی مؤلفه‌های بازنمایی در گزیدۀ آثار و اندیشۀ آنان و تطبیق آن با جریان توسعۀ مدرنیته، وضعیت تفکر در ایران معاصر تبیین شود. پژوهش حاضر به روش مطالعۀ کتابخانه‌ای و تحلیل محتوایی و پارادایم متکی بر رویکرد جامعه‌شناسی تفسیری انجا...

فرقة اسماعیلیه در نیمه دوم قرن دوم هجری، براساس اعتقاد به امامت اسماعیل، فرزند امام جعفر صادق(ع)، شکل گرفت. اسماعیلیان در خصوص مهدویت عقاید خاصی مطرح کردند؛ اسماعیل، نخستین کسی بود که آنان به عنوان مهدی موعود و امام هفتم معرفی کردند؛ هر چند اکثریت اسماعیلیان به مهدویت محمد بن اسماعیل معتقد شدند و او را امام هفتم و پایان دهنده دور ششم دانستند. به طرف داران این اعتقاد «قرمطی» اطلاق شد. قرمطیان در...

چکیده: پژوهش حاضربه فرایند گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران می پردازد. در این راستا دو تن از نویسندگان تاریخ ادبیات معاصر ایران: صادق هدایت و فروغ فرخزاد انتخاب شدند تا با ردیابی مولفه ­های روش شناختی بکار رفته در آثار و اندیشه شان و تطبیق آن با جریان توسعه مدرنیته، وضعیت تفکر در ایران معاصر را نشان دهد. پرسش اصلی پژوهش که به روش مطالعه کتابخانه­ای و تحلیل محتوایی و پارادایم متکی بر  رویکرد ج...

بوف کور صادق هدایت در نگاه اول بیش تر به سبک و سیاق غربی می ماند تا اسلوب های ادبی شرقی و ایرانی. نقدهایی هم که بر این اثر نوشته شده بیش تر ناظر بر چنین تأثر ها و شباهت هایی است؛ اما در زمان های اخیر، به اثرپذیری آن از فرهنگ ایران بیش تر توجه شده است. هنگام صحبت از تأثیر ادبیات قدیم در این اثر، بیش از هر چیز نام خیام برده می شود و بعد ویس و رامین، و غالباً در همین جا متوقف می مانند؛ شاید به این ...

با نگاهی گذرا به تاریخ گذشته به نحوه زندگی برخی از شخصیت‌های بزرگ و نام‌آشنایی برمی‌خوریم که نوع زیستن آن‌ها متفاوت بوده است؛ و این تفاوت ریشه در افکار آن‌ها داشته است. از جمله این موارد دو شخصیت ابوالعلاء معرّی و صادق هدایت هستند؛ ایشان دارای اسلوبی ابتکاری و منحصر به فرد در فلسفه بدبینانه، سبک زندگی پوچ‌گرایانه و اخلاق ریاضت طلبانه است و شاید بتوان نابینایی‌اش را آغازی بر زند...

در میان نویسندگان مرگ‏اندیش صادق هدایت، نویسنده‏ معاصر ایران، و ادگار آلن‏پو،شاعر و نویسنده‏ی آمریکایی، از جمله کسانی‌اند که توجه بسیاری به این مفهوم داشته‏اند و مرگ‏اندیشی مضمون عمده آثارشان است. اما آنچه محتوای این آثار را به هم مشابه می‏سازد؛ حالت دوگانگی و تضاد در مفهوم مرگ است که این امر می‌تواند برگرفته از شخصیت واقعی‌ای باشد که با آن زیسته‏اند؛ از این رو چنین نگرشی به آ...

   داستانهای کوتاه رئالیستی صادق هدایت از زوایای مختلف قابل نقد و بررسی است. چون این داستانها با مبانی نظریّات روانکاوانۀ فروید و یونگ، بیشتر قابل انطباق بوده‎ ، تحلیل آنها از این زوایا، هم بیشتر مورد توجّه پژوهشگران واقع‎‎ شده‎است؛ امّا این داستان‎ها در حوزۀ روانشناسی انسان‎گرا ( humanistic psychology ) و به­ویژه با تکیه بر نظریۀ آبراهام مزلو هم قابل بررسی‎است. پژوهندگان در این جستار با مبنا قرار...

زبان نوشته های صادق هدایت، زبانی است ساده، گیرا، دلنشین و عاری از هرگونه تصنع و مغلق گویی. اما توجه فراوان او به امثال و اصطلاحات عامیانه و نیز گستردگی حوزه مطالعه وی، موجب شده است تا آثارش گنجینه ای باشد از لغات، تعبیرات، امثال و کنایات زنده فارسی. با گذر زمان و بروز برخی تحولات فکری، اجتماعی و سیاسی در کشورمان، برخی از این مطالب در حال فراموشی است و فهم بعضی دیگر، دشوار شده است؛ به گونه ای ک...