انسان، علت غایی عالم آفرینش است. هر چند به صورت ظاهر در مرحله آخر آفرینش قرار گرفته است ولی به حسب معنی، نخستین خلقت است، زیرا مقصود از آفرینش، ظهور صفات و افعال الهی است و انسان مظهر این ظهور است. به اعتقاد مولانا، اگرچه در ظاهر میوه از درخت پدید می‌آید، امّا مقصود اصلی از درخت، میوه است. نیز در مورد انسان اوست که علّت نهایی و ثمره آفرینش است. این انسان که علّت غایی آفرینش است، محلّ تجلّی صفات و اس...

ملکوت بهرام صادقی (1315-1363) تاکنون فقط یک داستان بلند در حوزۀ داستان‌های اسطوره‌ای و جریان سیال ذهن به شمار می‌رفت. این نظر در جای خود درست و تأییدشده است؛ اما از منظر «رئالیسم جادویی» هیچ‌گاه به طور جدی به این اثر پرداخته نشده است. حال آن‌که رگه‌های قوی این جریان چنان در آن بازتاب یافته است که می‌توان آن را سرآغاز و نقطۀ عطف رئالیسم جادویی در ایران دانست. این مقاله ویژگی‌های مهم سبک رئالیسم ...

حجاب از جمله مفاهیم معنا دار عرفانی است و عبارت از نقش پذیری صورت های کونی و وجودی در قلب، که مانع از قبول تجلی حق تعالی و یا حقایق می باشند. حجاب های مورد در نظر در این تحقیق انواع مختلفی دارند اما در یک تقسیم بندی کلی حجاب ها بر دو نوع هستند: حجاب های نورانی و حجاب های ظلمانی واژه حجاب نورانی که در تعبیرات عرفانی مشاهده می شود، عبارت است از هر مرحله از مراحل سیر و سلوک روحانی که توقف سالک در...

پروفسور هانری کربن و پروفسور توشیهیکو ایزوتسو، دو متفکر اسلام شناس و ایران شناس شهیر معاصرند، که علاوه بر تمام تلاش هایِ ارزشمندی که در راستای شناساندن اسلام و ایران به دنیای معاصر انجام داده اند، می توان در اندیشه آنان با دو طرح بسیار مهم آشنا شد که آدمی را قادر خواهند ساخت تا به گفت وگویی حقیقی میان صاحبان ادیان، سنت ها و تمدن ها نائل گردد. در حقیقت، این دو طرح، دو وجه امکانی هستند که پیش از ه...

رساله حاضر به بررسی تطبیقی وحی و کلام الهی از دیدگاه قیصری و ملاصدرا می¬پردازد. در این تحقیق مفاهیم شهود، کشف، وحی و کلام الهی مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا تاریخچه¬ی وحی و کلام الهی از نظر حکما و عرفا و متکلمان مورد توجه قرار می¬گیرد و در گام دوم به مسأله¬ی وحی و کلام الهی در آثار قیصری پرداخته شده است. قیصری وحی و کلام الهی را ذیل مباحث کشف و شهود بیان کرده است. او کشف را دو گونه می¬داند: ...

تخیل، این نیروی پایان ناپذیر بشر که او را از هر موجود دیگری متمایز کرده؛ شاید بزرگترین عامل خلاقیت و آفرینش در تمامی دوره های زندگی انسان بوده است. و تجسم، ابزار ذهن، که به خلق این خیال کمک می کند و جنبه ای واقعی بدان می بخشد. تجسم و تخیل هر دو مکمل یکدیگر برای ایجاد یک اثر هنری می باشند. هیچ موضوعی نیست که به انسان مربوط شود و تخیل در آن نقش و کاربرد نداشته باشد. با این همه، شاید بتوان شایان ...

مسأله مرگ و چیستی آن همواره مورد سؤال انسان بوده است.فیلسوفان و متفکران زیادی در این باب به نظریه پردازی پرداخته اند، فیلسوفان اسلامی هم بصورت پراکنده به حقیقت مرگ اشاره داشته اند. بطور کلی در فلسفه اسلامی سه دیدگاه عمده در باب مرگ ارائه شده که می توان آنها را دیدگاه سینوی، اشراقی و صدرایی نامید. هدف اصلی در این پژوهش بررسی حقیقت مرگ وعوامل ترس از آن از نظر ملاصدرا است. در این پژوهش ، حقییقت ...

عشق وجودی است حقیقی که یک نظام عرفانی را تشکیل می دهد، وجودی پرتحرک و تأثیرگذار که قادر است جهان را به جنبش درآورد و وجود جهان را به اثبات برساند. عشق از منظر غزالی یک وجود کاملاً حقیقی و شاید بالاتر از یک حقیقت است. عشق در سوانح یک نظام عرفانی است که در آن همه وجود معشوق متصل به عاشق واقعی و معبود واقعی یعنی خداوند است. در اندیشه حافظ هم رگه هایی از عشق مجازی و هم رشحاتی از عشق حقیقی دیده می ش...

چکیده در این نوشتار "بدن برزخی و اخروی از منظر ملاصدرا، مجلسی و فخر رازی" مورد بررسی قرار گرفته است. از نظر ملاصدرا تشخص هر انسانی به نفس اوست و بدن معتبر در شخص، امر مبهمی است که جز به واسطه ی نفس تحصلی ندارد. لذا جهت وحدت ابدان دنیوی و اخروی، به نفس و گونه ای از ماده ی مبهم است. محصول تطورات نفس و استقلالش از بدن، مرگ است که باعث موت بدن و حیات نفس می شود. نفس در عالم برزخ، وجود جوهری مثالی ...