چکیده نامه های عین القضات همدانی از آثار برجستة متون منثور فارسی است که با نثری متین و استوار نگاشته شده است. این نامه ها در 1348 به کوشش علینقی منزوی و عسیران تصحیح و چاپ شد. به نظر می رسد که در تصحیح و تنقیح این متن نکاتی چند از دید مصححان محترم پوشیده مانده و به صورت نامناسب وارد متن شده است. در این مقاله، سعی شده است این موارد شبهه ناک بررسی شود و وجوه مختلف عبارات و کلماتی چون: «پینه برنها...

بررسی متون ادبی از منظر روایتشناسی می‌تواند موجب شناخت بیشتری از ابعاد گوناگون متن گردد و لایه‌های پنهان آن را برای خواننده آشکار سازد. طوطی‌نامه یکی از مشهورترین کتاب‌های داستانی در ادبیات فارسی است که ضیاء نخشبی آن را در قرن هشتم بر اساس قصه‌هایی که ظاهراً اصلی سانسکریت داشته، به نثر سادة فارسی بازنویسی کرده‌است. در مقالة حاضر، بر اساس نظریة روایی ژنت این متن تحلیل و بررسی شده‌است. در این متن،...

شرح میر سید شریف جرجانی بر کافیة ابن حاجب معتبر‏ترین شرح فارسی این کتاب است. جرجانی با اسلوبی فصیح و روان و زبانی استوار و منطقی، اصول علم نحو را بیان کرده است. بحث منصرف و غیر منصرف از مباحث مفصل و پیچیدة نحو است و جرجانی ابعاد مختلف این بحث را توضیح داده و آراء نحویان را آورده است. او در سبک و محتوا از رضی استرآبادی بسیار تأثیر پذیرفته است، و از آنجا که از ذهن منطقی و داشته­های علمی کافی در ع...

طبقه بندی سنّتی و گاه غیرعلمی، بر پیکره نظام آموزشی و پژوهشی ادبیات فارسی سایه انداخته و عمدهً حوزه دانش و پژوهش ادبی به رشد و بالندگی چندانی دست نیافته است. شرح و تفسیر متن، با این هدف که پیچیدگی های متن زدوده و خواننده به درکی ژرف و پویا از متن هدایت شود، در این حوزه جای می گیرد. در این میان، نقش شارح و تاویل کننده متن بسیار اهمیّت دارد؛ چرا که او باید بتواند بین جهان متن و جهان خواننده گفتگویی ...

روش پژوهش در این پایان نامه روش فیش برداری کتابخانه ای و تحلیل، مقایسه و بررسی آماری آیات است. این پایان نامه مشتمل بر یک مقدّمه و شرح و تفسیر حدود 100 آیه در دو متن مورد نظر است و سه فصل دارد. در فصل اوّل به مختصری از احوال و آثار قشیری و هجویری پرداخته شده و در فصل دوّم مباحثی در تفسیر و تأویل قرآن و تفسیر باطنی و عرفانی صوفیّه از این کتاب آسمانی ذکر گردیده است. در فصل سوّم به طبقه بندی موضوعی آیا...

زبان فارسی از زمان پیدایش اولین نوشته های فارسی تا کنون همواره دچار تغییر و تحوّل شده است. این تحوّل در حوزه های صرفی، نحوی و آواشناسی به طور جداگانه و یا با هم روی داده است. دگرگونی هایی که در واژگان، افعال، جملات و... روی داده، موجب شده است تا برخی تفاوت های صرفی، نحوی و آوایی بین متون کهن تر و متون و زبان فارسی امروز به وجود آید. در پژوهش حاضر سعی شده است تا برخی از این تحوّلات و دگرگونی های ...

سردبیر محترم پی‌دی‌اف قالب متنی- تصویری پرکاربردی است که توسط شرکت ادوبی[1] در سال 1990 گسترش یافت. این قالب با هدف کاهش مشکلات جابه‌جایی شکلی و ساختاری فایل‌های الکترونیکی ایجاد شد که توأمان با گسترش وب، جایگاه خود را به‌عنوان قالب کتاب‌های الکترونیک تثبیت کرد (1). پی‌دی‌اف به‌دلیل ثابت بودن محتوای فایل و نمایش یکسان آن در تمام سیستم عامل‌ها بین مردم پرکاربرد و محبوب به‌شمار می‌آید. این فرمت ...

امروزه برکسی پوشیده نیست که ترجمه به صورت یک "فن " درآمده است، فنی که باید اصول و قوانین آن ابتدا تدوین سپس تعلیم و تدریس گردد. در این میان با توجه به رابطه کهن و عمیق میان دو زبان عربی و فارسی و نیز ارتباط میان جهان عرب و ایرانیان، نیاز به تدوین اصول ترجمه از عربی به فارسی و برعکس بیش از پیش احساس می شود. و از آنجایی که یکی از اساسی ترین و دشوارترین مراحل ترجمه، معادل یابی واژه هاست- امری که ه...

کاربرد نظریه زمان هارالد واینریش در دو متن داستانی فارسی بوف کور و سووشون نشان می دهد تقسیم بندی متون بر اساس زمان های فعلی به دو دسته نقل و بحث توسط واینریش در داستان فارسی نیز قابل تشخیص است. زمان های نقلی، حال و آینده بخش هایی از متن را می سازند که بیشتر جنبه بحث و گفت وگو دارند. از سوی دیگر زمان های گذشته ساده، گذشته استمراری و گذشته دور (بعید) بیشتر بخش نقلی و حکایتی متن ها را تشکیل می دهن...