چکیده : خاوران نامه یکی از کتاب های شعر حماسی است به سبک شاهنامه فردوسی، که قرن نهم ه.ق و بر اساس زندگی و جنگ های حضرت علی(ع) توسط ابن حسام خوسفی بیرجندی سروده شده است. این کتاب در مدت کوتاهی پس از سروده شدن به دست نگارگری به نام فرهاد تصویر نگاری گردیده که از بررسی نگاره ها و تصاویر آن سادگی و خلوص ویژگی های سبک نگارگری شیراز مشهود می باشد. این پژوهش که اساس آن بررسی دوازده نگاره از خاوران ن...

بیانمسئله: داستان عشق لیلی و مجنون حدیث دو دلداده است که علاوه بر شعر، در نگارگری ایرانی نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و همواره حوادث گوناگون آن، در مکاتب مختلف نگارگری ایرانی نقاشی شده است. بر اساس مطالعات انجا‌م‌شده، صحنۀ لیلی و مجنون در مکتب‌خانه، برای نخستین‌بار در بشقاب سفالی سلجوقی ترسیم شده و پس از آن، در مکاتب مختلفی همچون هرات و شیراز و... بارها ت...

اسکندر سلطان فرزند عمر شیخ عمر شیخ بن تیمور، از شاهزادگان هنرپرور تیموری است که نزدیک به ده سال حکومت فارس و اصفهان را در اختیار داشت. در این مقاله کارنامه هنرپروری وی و کیفیت آن مورد ارزیابی قرارگرفته است. نخست فعالیت‌های سیاسی وی از برای حکومت تیموری تفحص می‌شود. پس از مرگ تیمور شماری از فرزندان او برای جانشینی به نزاع پرداختند و درنهایت شاهرخ توانست بر امپراتوری دست یابد و در هرات مستقر شود...

در تاریخ ایران پس از اسلام، عصر صفوی به لحاظ تحولات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و هنری نقط? عطفی محسوب می شود. ارتباط و تعامل خوشنویسی با نگارگری در طول دور? صفوی تحولات فراوانی پیدا می کند. خوشنویسی و نگارگری در اوایل دور? صفوی، در خدمت کتاب آرایی همگام با یکدیگر رشد می یابند. اما به تدریج ارتباط آن ها کاهش یافته و در نهایت، هر یک به طور مستقل مسیر خود را طی می نمایند. این تحقیق سعی بر آن دا...

شاه اسماعیل که شاعر، هنردوست، بانی و حامی هنر بود هم آوا با دیگر شاعران، در اشعار خویش به صراحت خود را به نام شاهان فرهمند ایرانی همچون کیکاووس، جمشید، فریدون و حتی شاهان غیر ایرانی (اسکندر) می خواند و خود را اسکندر زمانه می نامد و این مضامین را در نگاره های مکتب تبریز صفوی نیز اجرایی می کند. این حرکت او نیز توسط شاه طهماسب ادامه پیدا می کند. به طوری که ما شاهد تکرار تمثال شاه طهماسب در هیئت هو...

دوران حکومت اکبرشاه (963-1014ق/1556-1605م) دوره‌ای پرآرامش بود و این امنیت  و آرامش فضای مناسبی جهت شکوفایی فرهنگ و هنر فراهم آورد. اکبرشاه فردی هنردوست و دارای تسامح و تساهل مذهبی بود که از هنرمندان حمایت می‌کرد. یکی از بزرگترین خدمات اکبرشاه به هنرمندان، تاسیس نقاشخانه در دربار بود. سرپرستی این نقاشخانه بر عهده هنرمندان ایرانی مهاجر به هندوستان بود و هنرمندان بومی و غیر بومی بسیاری در آنجا مش...

مطالعات تطبیقی ادبیات در مقام یک تخصص روشمند، از سازوکارهای پژوهشی متعددی برای تحلیل متون بهره گرفته است. تعمق در متون ادبی از رهگذر کشف پیوند آنها با هنرها یکی از سازوکارهای تعریف شده در این حوزه شناختی است. پژوهش حاضر با تکیه بر این انگاره کوشیده است داستان کوتاه «مینیاتورها» از مجموعه داستان دیوان سومنات از ابوتراب خسروی را واکاوی و تحلیل نماید. براساس پژوهش حاضر، عنوان‌پردازی متن ادبی، کارب...

به گواهی تاریخ و اسناد، عصر تیموری از دوره های فعال هنرپروری ایران به شمار م یرود. همت ب یسابقه شاهزاد ههای تیموری در حمایت از هنرمندان و تأسیس کتابخانه ها مثا لزدنی است. در پی این حمایت آثاری زیبا، شکل گرفت که نمونه آن را م یتوان در تزیینات مسجد گوهرشاد، مسجد جامع ازغد، مدرسه غیاثیه و یا بنای ابوبکر تایبادی به عیان دید. طراحی های انجام شده در کتابخانه حکومتی هرات احتمالاً برای همه هنرها انجام م...

کانون هنری تبریز در سال­های ۸۹۶-۸۸۳ ﻫ یعنی سال­های سلطنت سلطان یعقوب آق قویونلو، بدیل کانون هنری هرات در زمان سلطان حسین بایقرا (۹۱۱-۸۷۵ ﻫ) بود. پیش از همه، کانون هنری سلطان یعقوب، مجالس و محافل ادبی و هنری و علمی او و هنرپروران و هنرمندان زمان وی پژوهیده شد. تتبع آثار بازمانده از این دوره، نسخه نگاره­ها، عمارات، مرقعات و غیره، از ملزومات بود. ویژگی­های این آثار و کیفیت تولید آنها که جملگی در ر...