چکیده پس از استقرار سلسله‏ی قاجار و با آغاز سلطنت فتحعلی‏شاه و ولایت‏عهدی عبّاس‏میرزا، رقابت‏های بین‏المللی و دخالت مستقیم قدرت‏های بزرگ وقت در ایران شدّت گرفت، و این به منزله‏ی آغاز روابط جدید ایران و کشورهای جهان بود. یکی از تبعات این روابط، دو دوره جنگ میان ایران و روس و شکست ایران بود. در واکنش به این شکست‏ها و از دست رفتن بخش‏هایی از سرزمین ایران، فرآیند مدرن‏سازی با عبّاس‏میرزا نایب‏السلطنه...

نسخه خطی مصور شاهنامه داوری، متعلق به سده سیزدهم هجری قمری در دوره قاجار به شماره 599 در موزه رضا عباسی نگه داری می شود که از آثار آقا لطفعلی خان صورتگر شیرازی و برادران داوری است. این نسخه آخرین نمونه ممتاز در هنر کتاب آرایی ایران به شمار می رود. تصاویر این نسخه شاهدی بر واپسین تلاش ها در جهت زنده نگاه داشتن اصول نگارگری ایرانی است. نقاشی قهوه خانه نیز حاصل و ثمره حدود یازده قرن تکوین تدریجی آ...

تجدد به عنوان یکی از کلیدی ترین و چالش برانگیز ترین واژه های قرن بیستم معانی و تعاریف گوناگونی به خود گرفت.ظهور این پدیده در ادبیات به معنای تحول در مضامین،زبان وبلاغت شعر بود.نوجویی ادبی در زبان و ادب فارسی توام با ورود مضامین جدیدی چون زنان، وطن خواهی و... وتحولات زبانی ای چون ساده نویسی و استعمال واژگان فرنگی و در عرصه بلاغت آفرینش تصاویر بدیع بود.سرآغاز تجدد ادبی را دوره ی مشروطه و به اصطلا...

در طی دوره های تاریخی و تحت تأثیر حکومت ها، هنر تذهیب مراحل رشد و ترقی را پیمود و در دوره ی تیموری به حد اعتلای خود رسید و تا دوره صفوی ادامه یافت؛ اما در اواخر همین دوره تحت تأثیر تحولات فرهنگی، تاریخی و ... رو به افول گذاشت. بعد از سپری شدن عصر رکود قرن هیجده میلادی، در دوره ی قاجار مجدداً رشد نمود، به طوری که ظرافت در نقوش را در آثار این دوره شاهد هستیم. تذهیب های موزه کتابت تبریز که در نوع خ...

چکیده اثر هنری اغلب محصول شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، دینی و فرهنگی جامعة عصر خویش است، بر این اساس ارتباط اثر هنری با جامعه و بستر شکل‌گیری خویش از مباحث مطالعة آثار هنری به‌ویژه در روش‌ها و رویکردهای جامعه‌شناختی چون رویکرد بازتاب ‌است. بنابر این رویکرد، اثر هنری همواره چیزی دربارة جامعه می‌گوید. مطالعة آثار هنری دورة قاجار نیز بنا به تحولات گسترده در حوزه‌های مختلف و ارتباط مؤثر با آفرینش...

چکیده پندنامه یحیویه اثر حسنعلی خان امیرنظام گروسی از رجال دوره ناصری یکی از آثار اندرزنامه ای عصر قاجاریه به شمار می آید. بررسی، بازخوانی و تحلیل آن به منظور تعیین جایگاه این اثر در سنت اندرزنامه نویسی ایران و آشنایی با افکار و اندیشه های مولف آن، اهداف این پژوهش را تشکیل می دهد. اهمیت آن در ضرورت شناخت سیر تحولات فکری، سیاسی دوره قاجاریه است. در دوره قاجاریه با اینکه شاهد برخی رویکردهای باست...

چکیده ایران در عصر قاجار به دلیل موقعیت استراتژیکی و نزدیکی به هند در معرض نفوذ کشورهای استعماری به ویژه انگلستان قرار گرفت. حفاظت از هند در برابر تهدیدات دیگر کشورهای اروپایی از جمله روسیه و فرانسه برای انگلستان امری حیاتی بود و این خود بر مناسبات سیاسی ایران و انگلیس تاثیر بسزایی داشت. یکی از راهکارهای انگلیس برای تحقق منافع سیاسی خویش، اعزام پزشکانی متبحر به ایران بود. دغدغه اصلی این مقاله ن...

هورامان با جغرافیای کوهستانی و صعب العبور و با مردمانی که طریقۀ زندگی آن ها همواره همچون راز بوده، در مطالعات تاریخ محلی، تاریخ اجتماعی، قوم نگاری و مردم شناسی محل توجه پژوهشگران قرار گرفته است. هر گاه سخن از زندگی اجتماعی قومی به میان می آید تقریباً هیچ داده تاریخی از وضع زیست آن ها در دست نیست، ادبیات مکتوب و شفاهی می‎تواند رهیافتی برای بررسی و تحلیل تاریخ اجتماعی و واکاوی زندگی اجتماعی ارائه ...

حمل و نقل ریلی یکی از ابزارهای مهم و حیاتی برای اقتصاد ایران و از عوامل توسعه نظام اجتماعی بوده است. راه آهن به دلیل برخورداری از ویژگی های ایمنی حمل و صرفه اقتصادی، جایگاه خاصی در میان روش های حمل و نقل دارد. راه آهن در ایران نیز با توجه به تنوع سیمای ظاهری زمین، وسعت ارضی زیاد، نواحی مختلف الاقلیم و تراکم و تفرق مراکز تجمع انسانی و موقعیت خاصی که ایران از نظر استراتژیکی در بین سه قاره آسیا، ا...

نراق شهر نسبتاً کوچکی دراستان مرکزی اراک است که درسیزده کلیلومتری شرق شهرستان دلیجان واقع شده این شهر ازجمله مناطقی است که میراث تاریخی ارزشمندش با عنایت به مستندات موجود ( متون تاریخی وغیره ) گواهی از قدمت وسابقه بسیاری طولانی وجایگاه مهم آن در علم ، تجارت، اقتصاد، کشاورزی ، صنعت ومذهب می دهدتالیفاتی که دانشمندان والامقام چون ملا احمد وملامهدی نراقی برجای مانده این حقیقت را آشکار می سازد .منطقه...