امروزه مهم ترین نیاز جوامع برای تحقق اهداف و بازنماندن از قافله جهانی، توسعه علم و فناوری است؛ شناسایی و تعیین اولویت های پژوهش و فناوری نیز به نوبه خود، از مهم ترین پیش نیازهای توسعه علم و فناوری به شمار می آید. در این مقاله برآنیم تا ضمن برشمردن مهم ترین عوامل دخیل در تعیین اولویت های پژوهش و فناوری، اصول و نمایی کلی از روش(های) تعیین این اولویت ها را مناسب حال ایران امروز ارائه نماییم.

مقاله ای که بوریس هسن در 1931 منتشر کرد، توجه مورخین علم را به عوامل اجتماعی و ایدئولوژیک در شکل دهی تاریخ علم جلب کرد. این مقاله نوع جدیدی از تاریخ نگاری علم را ایجاد نمود که تاریخ نگاری برون گرا نامیده می شود. مدتی بعد یک ریاضی دان مارکسیست دیگر به نام هنریک گروسمان بی خبر از مقالة هسن، دو مقاله با دیدگاهی مشابه و مکمل دیدگاه وی ارائه داد. مقالة هسن دربارة عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر در پژوه...

اخلاق در آموزش به‌مثابه بخشی از اخلاق حرفه‌ای آکادمیک، مجموعه‌ای از قواعد و ضوابط ایجابی و سلبی حرفه‌ای مورد توافق اجتماع علمی است که کنش‌گران حوزه‌ی آموزش را ملزم به رعایت اخلاق و پرهیز از بی‌اخلاقی در فرآیند آموزش علم می‌نماید. اعضای هیات علمی، دانشجویان و مدیران سه دسته از کنش‌گران اصلی در فضای آموزش هستند که متناسب با نقش و انتظارات نقش خود ملزم به رعایت اخلاق حرفه‌ای و حفظ شرافت دانشگاهی ه...

مواجهه ما با غرب مدرن به عنوان مهمترین مسئله هویتی و تاریخی از دوره صفویه تا کنون همواره محل تأمل متفکران بوده است. یکی از عرصه های قابل توجه این مواجهه، ورود علوم مدرن به ایران است که به خصوص به مظاهر تکنولوژیک آن فروکاسته شد. در جریان این مواجهه تاریخی، جریان های فکری ایران نسبت به توصیف و تبیین این علوم و فنون و نسبت آن ها با علوم سنتی، مواضع مختلفی اتخاذ کردند که متناسب با میزان اثر گذاری ا...

قرن هفتم هجری/ سیزدهم میلادی از جمله ادوار تاریخی است که به دلیل یکی از حوادث سرنوشت ساز تاریخ ایران یعنی هجوم مغولان حائز اهمیت و بررسی است. ایلغار مغول به سال 616 هـ .ق به سرکردگی چنگیزخان اثرات منفی درحیات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران به جا نهاد؛ از جمله این اثرات تزلزل در ارکان سیاسی، افول اقتصادی، دگرگونی اجتماعی و تخریب مراکز فرهنگی و تمدنی بود. اما پس از یک دوره فترت با تأسیس ح...

مقدمه: قدرت ملی هر کشور برگرفته از منابع متعددی است که به‌صورت هم‌افزا و در پیوند با یکدیگر، شاکله قدرت یک کشور را می‌سازند؛ علی‌رغم اینکه هر یک از مؤلفه‌های قدرت، نقش مهم و مجزایی در تولید قدرت ملی دارند. اما به نظر می‌رسد؛ در بین آن‌ها، علم و فن‌آوری از جایگاه و نقش برتری برخوردار است؛ به‌طوری‌که، این عنصر قدرت ضمن داشتن کارکرد مستقل، در تقویت سایر ابعاد قدرت ملی نیز مؤثر است. اهداف: هدف این ...

هدف اصلی این مقاله، ارائهٔ یک تحلیل ساختاریافته و منظومه­وار از نظریات پراکندهٔ استاد مطهری دربارهٔ «هستی­شناسی اجتماعی» است. هستی­شناسی اجتماعی (بحث فلسفی در قلمرو مبادی و مبانی هستی­شناختی علم اجتماعی)، یکی از موضوعات عمدهٔ فلسفهٔ علم اجتماعی است. به این ترتیب، پرسش اصلی مقالهٔ پیش رو این است که آیت­الله مطهری چه پاسخ­هایی به مسائل هستی­شناختی «فلسفهٔ علم اجتماعی» داده است؟ از میان مباحث مربوط به بح...

شاید بتوان گورستان را نمونه و برشی از تفاوت های اجتماعی دانست که پژوهش گر اجتماعی را به نوعی سنخ شناسی و دسته بندی رهنمون می کند. بخش عمده ای از تفاوت های قومی، نژادی و طبقه ای را می توان در تعامل افراد و گروه های مختلف با فضایی به نام گورستان دریافت. اگر چه این تفاوت ها رفته رفته طی فرآیند های مدرن شدن و صنعتی شدن و به تبع آن همسان شدن رفتارهای اجتماعی کمرنگ شده، اما در کشوری مثل ایران که هنوز...

مقالۀ حاضر به نقد و بررسی کتاب «روش شناسی تحقیق و نگارش پایان نامه در علوم اجتماعی، رفتاری و مدیریت» می پردازد. کتاب با ساختاری مناسب و منطقی روش پژوهش را در حوزۀ علوم اجتماعی ارائه کرده است. این کتاب می تواند برای دانشجویان دورۀ کارشناسی ارشد و دکتری علوم اجتماعی و حتی دیگر رشته های علوم انسانی مفید باشد. کتاب دارای مزایایی نظیر یکدستی و یکپارچگی محتوا و کاربردی بودن است؛ ولی در مقابل، مسائل و...

هدف این مقاله تحلیل انگیزه های وبلاگ نویسان وبلاگ های حوزه علوم اجتماعی از استناد به مقاله های مجلات است تا از این طریق مشخص شود که آیا استنادهای وبلاگی به مقاله های علمی شاخص خوبی از تأثیر اجتماعی پژوهش هستند یا خیر. نمونه ای تصادفی ۳۰۰ تایی (از میان ۱۲۳۳ پست) از پست های وبلاگ های علوم اجتماعی از وبگاه ریسرچ بلاگینگ که در فاصله زمانی ۱ ژانویه ۲۰۱۲ تا ۱۸ جولای ۲۰۱۴ گردآوری و تحلیل محتوا شد. مقو...