جامعه‌شناسی ادبیات،(1) بررسی و تحلیل علمی یک اثر ادبی است. بررسی و تحلیلی که رویدادها، روابط و پدیده‎های اثر ادبی را بر مبنای اصول جامعه‎شناسی می‎سنجد. رمان "پرندة من" اثر فریبا وفی، یکی از آثار داستانی معاصر است که بخشی از اجتماع، با انواع ریزه‌کاری‎هایش در آن منعکس شده است. پی‎یر بوردیو یکی از مطرح‎ترین جامعه‎شناسان معاصر فرانسوی است که با ارائة "نظریة عمل" بر مبنای "میدان" و "منش"، به تحلیل ...

میخاییل باختین از بزرگترین نظریه پردازان در حوزهء نقد ادبی به ویژه در زمینه رمان به شمار می آید. وی با معرفی مفاهیمی همچون منطق مکالمه چند صدایی و عنصر کارناوالی د ر نظریه ادبی خود، توانست از منظری کاملاً نو به رمان بنگرد. آراء و عقاید وی در باب رمان چندآوای- که از مشخصه های اصلی آن تعدد صداها و آگایی های شخصیت ها است- و دیدگاه ویژهء او در مورد کارناوال، و عنصرخنده و نیروی زایدهء نهفته در این پد...

نمایش­نامه­ی «ندبه» از جمله نمایش­نامه­های بهرام بیضایی است که در آن، نقش زن به گونه­ای آشکار، برجسته شده است. رویدادهای این نمایش­نامه به سال­های انقلاب مشروطه مربوط می شود و به گونه­ای تلخ و رقت انگیز، نابسامانی­های اجتماعی و فرهنگی ایران را در آن زمان نشان می­دهد. با نگاهی گذرا به متن این اثر و بررسی گفتار و رفتار شخصیت­های نمایش­نامه، موقعیت تاسف بار زن و تحقیر بی وقفه­ی او در نظام مردسالار...

واژه ((تخلص)) یکی از واژگانی است که در ادب فارسی به معانی مختلفی به کار می رود. در این مقاله کاربرد آن در معنی اسم ‘ یعنی : نام شعری شاعر:مورد توجه می باشد . مولوی واژه ((خاموش)) را به عنوان تخلص برگزیده است و به دو صورت ((خامش و خمش )) نیز به کار برده است . اما از آثار او به ویژه غزلیات شمی برمی آید که برخلاف حافظ و سعدی که در بیت های پایانی تمامی و یا اکثر غزلها تخلص آورده اند ‘ ایشان در بس...

این مقاله با اتکاء به برگه هایی از اسناد دفتر مخصوص شاهنشاهی در اوایل دورۀ سلطنت رضاشاه، اسناد آرشیو ملی بریتانیا در لندن و اسنادی از آرشیو ملی امریکا در مریلند، موضوع گسترش موازنۀ تجاری و سیاسی ایران با شوروی را به بحث می گذارد و نقش عبدالحسین تیمورتاش، وزیر دربار رضاشاه را در این زمینه بررسی می کند. این اسناد علل و عواملی را که بعدها باعث فروگرفتن تیمورتاش شد، در روندی تاریخی به بحث می گذارند...

تجزیۀ هویت یک اختلال کمیاب شخصیتی است و اغلب نتیجۀ صدمات روحیناشی از تعرض جنسی در کودکی م یباشد. رمان سرخی تو از من، با تکیه بر اینبیماری، ساخته و پرداخته شده است و م یکوشد تا با یاری گرفتن از تکنی کهایداستا نپردازی )تداعی، تعلیق، توصیف، نمادپردازی و...( و متدهای روا نکاوی)هیپنوتیزم، مشاوره، پالایش ذهن و...(، از طریق حرکت در زمان برای رجعتبه گذشته، و سیر در ناخودآگاه بیمار، عل تالعلل ناهنجار یه...

هدف این تحقیق، تبیین عیار واقع گرایی رمان رازهای سرزمین من، در چارچوب الگوی سیمپسون است. حوزه ی اصلی مطالعات سیمپسون، سبک شناسی و زبان شناسی انتقادی است. او در کتاب خود با عنوان زبان، ایدئولوژی و دیدگاه، با در نظر گرفتن پنج عنصرِ زمان روایت، موقعیت مکانی راوی، وجهیت، شیوه های بازنمایی گفتار و شیوه های بازنمایی اندیشه، نه نوع دیدگاه روایی مختلف را معرّفی می کند. از میان این دیدگاه های نه گانه، سه ...

در طی نیمه دوم قرن 20 ساختار سرگذشت نامه نویسی در فرانسه متحمل تغییرات گوناگونی شد و درست در این جریان ادبی آنی ارنو نویسنده معاصر فرانسوی در اثرش به نام جایگاه از استفاده متداول و معمول از ضمیر کاربردی اول شخص مفرد در نگارش سرگذشت نامه نویسی امتناع کرد و این ویژگی را به عنوان مشخصه منحصر به فرد نوشتار ونگارش خود در رسیدن به یک صیغه روایتی جمعی ,که نمایانگر سیری تکاملی از یک داستان انفرادی به س...

نظریه و نقد پسااستعماری هرچند در حیطة نظریه، گام های درخور توجهی را در کشورمان برداشته است، در میدان کاربرد و تطبیق هنوز هم رهیافتی بیگانه و مهجور به شمار می رود. جلوة بارز این بیگانگی، رمان کوتاه موسم هجرت به شمال اثر طیب صالح (نویسندة سرشناس سودانی) است که علی رغم یدک کشیدن عنوانِ بزرگ ترین رمان عربی قرن بیستم از سوی آکادمی ادبیات عربی و بسیاری از محافل ادبی دیگر، و به تبع آن توجه ویژة ناقدان ...