جست­وجوی زمینه ها و عوامل دخیل در تکوین عهدین (کتاب مقدس) خود موضوعی است که هم از جنبه های تاریخی ـ فرهنگی و هم از جهت الهیاتی ـ کلامی، در فهم روح حاکم بر این اثر بسیار موثر است. فرض بر آن است که دو سنت «عبرانی ـ یهودی» و «یونانی ـ یونانی مآبی»، سرچشمه های اصلی شکل گیری کتاب مقدس و البته خود مسیحیّت بوده اند. امّا تحلیل تاریخی و ریشه شناسانة دو سنت مذکور، از یک سو عوامل و مؤلفه های کمتر شناخته شد...

علم کلام از علومی است که تاریخی به بلندای تاریخ بشریت دارد؛ امّا بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) رونق و گسترش فوق العاده زیادی درعرصه ی سرزمین های اسلامی پیدا کرد؛ این گسترش تا به حدّی سریع پیش رفت که در همان سده های اوّل هجرت، فِرَق و مذاهب گوناگون با اندیشه های متفاوتی پدید آمد. علم کلام از بخشی از اختلافات انسان ها سخن می گوید که منبعث از اصول ایمانی و اعتقادی است و درباره ی اعتقادات دینی به شیوه ی ع...

دانش اعتقادات متکفّل استنباط، تبیین، اثبات و تنظیم آموزه های اعتقادی و نیز رد شبهات و رد مکاتب دیگر است. در این میان، تبیین اعتقادات از اصول ویژه ای پیروی می کند و بر روش هایی استوار است. اصول حاکم بر تبیین خود به چهار دسته تقسیم می شوند و ذیل هر دسته، چند اصل کلی مورد بررسی قرار می گیرند. سپس، روش های تبیین اعتقادات در پنج دسته طرح و بررسی می شوند. در نهایت، نتیجه گیری کلّی و مختصری از مجموعه...

قصص الانبیاء نویسی یکی از شعبه های مهم در ادبیات فارسی می باشد. مهم ترین منبع نویسندگان برای نوشتن قصص الانبیاء قرآن کریم بوده است امّا چون قرآن به بیشتر داستان های انبیاء به جز چند مورد به طور خلاصه پرداخته است، نویسندگان ناچار بودند به تفسیرهای قرآن هم مراجعه نمایند امّا اطّلاعات آورده شده در این تفسیرها همیشه درست و مورد تأیید نبوده اند بلکه مواردی پیش می آمد که این اخبار و اطّلاعات در مورد پیام...

چکیده ندارد.

کلام اجتماعی را می¬توان شاخه ای از الهیات اجتماعی دانست که هدف آن ساختن نظام واره¬ای از اعتقادات برای خصوصیت در یک جامعه مومنانه پویاست.بررسی نظرات آیت الله بهشتی در بحث آراء کلام اجتماعی با تحلیل آثار ایشان محور اصلی این پژوهش است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی می¬باشد.مهمترین مسائل مورد پژوهش در این تحقیق نبوت، امامت، حکومت، وحدت و عدالت در اسلام از جمله مباحث کلامی بررسی شده در آراء ا...

این مقاله سخن منثور صوفیانه را در دو گونۀ متقابل رده بندی می کند: یکی سخن مغلوب و دیگری سخن متمکّن. دو اصطلاح مغلوب و متمکّن را برخی از صوفیان در آثارشان به کار برده اند. بنیاد تفاوت های این دو گروه از متن ها عبارت اند از: خاستگاه معرفتی، منبع آگاهی، محتوای متن و نقش و کارکرد زبان در گفتمان نثر عرفانی. متن های متمکّن حاوی مفاهیم اجتماعی و برآمده از آگاهی ایدئولوژیک و عقاید گروه صوفیان اند، آن ها و...

این مقاله سخن منثور صوفیانه را در دو گونۀ متقابل رده بندی می کند: یکی سخن مغلوب و دیگری سخن متمکّن. دو اصطلاح مغلوب و متمکّن را برخی از صوفیان در آثارشان به کار برده اند. بنیاد تفاوت های این دو گروه از متن ها عبارت اند از: خاستگاه معرفتی، منبع آگاهی، محتوای متن و نقش و کارکرد زبان در گفتمان نثر عرفانی. متن های متمکّن حاوی مفاهیم اجتماعی و برآمده از آگاهی ایدئولوژیک و عقاید گروه صوفیان اند، آن ها و...

در خصوص نسبت عقل و وحی و به عبارت دیگر، فلسفه و دین مطالب بسیاری گفته شده است تا جایی که برخی آن را بحث محوری قرون وسطی دانسته اند. اندیشمندان ادیان ابراهیمی با توجه به نسبتی که میان عقل و وحی قائل شده اند، در خصوص وجود یا عدم فلسفه دینی به طور عام و فلسفه ی یهودی، مسیحی یا اسلامی به طور خاص نظرات گوناگونی ابراز داشته اند. برخی به تمایز کامل عقل و وحی حکم رانده اند و هیچ گونه ربط و نسبتی میان آ...

قرآن تصویر شگفت تقابل کفر و ایمان اصحاب اخدود را طی پنج آیه سوره بروج (چهار تا هشت) آورده است. از زمان و مکان وقوع این حادثه شگفت و عاملان انسانی آن سخنی به میان نیامده است. از دهه های آغازین اسلام، مفسرین و اندیشمندان علوم قرآنی، در مجالس تفسیر قرآن مساجد، به بررسی اصحاب اخدود می پرداختند. اولین گزارشها، از طریق مسیحیانی که از نجران به کوفه و مراکز علمی مسلمانان مهاجرت کرده بودند، میان مسلمین ...