ادﺑﻴﺎت فارسی به ﺷﻜﻠﻲ اﻧﻜﺎرﻧﺎﭘﺬﻳﺮ، با حکایت‌های اﺧﻼﻗﻲ ﮔﺮه ﺧﻮرده ‌است. در این ﻣﻴﺎن، برخی ﭘﺪﻳﺪآورﻧﺪﮔﺎن آثار ﻣﻨﺜﻮر برای رﻫﺎﻳﻲ از ﻗﻴﺪ ﮔﺮاﻳﺶهای ﺷﻌﺮی، به اﺑﺪاع روش‌های ﺑﻴﺎﻧﻲ و ﻫﻨﺮی ﺧﻼﻗﻪای روی آورده‌اند که ﺳﺎﺧﺖ بیان آن‌ها را ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻌﺮ که در ﺑﺮاﺑﺮ سایر آثار ﻣﺸﺎبه، ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ میﺳﺎزد. کتاب کلیله ‌و دمنه، انشای نصرالله ‌منشی، ﻧﻤﻮﻧﻪای بارز از این‌گونه ﻫﻨﺮورزیﻫﺎ به ﺷﻤﺎر می‌رود. در این کتاب، اﻓﺰون ﺑﺮ ﺑ...

سابقه ی داستان نویسی در هند به دوران بسیار کهن بر می گردد. اغلب ایرانیان، هند را با داستان های کلیله و دمنه می شناسند، امّا این که از داستان نویسی امروز هند تا چه حد با خبرند سؤالی ست که نمی توان پاسخ درستی برای آن یافت. از یک سو می دانیم که در این زمینه کوشش چندانی صورت نگرفته است و از سوی دیگر در ایران با داستان        فیلم های تجاری و بازاری امروز هند آشنا هستیم که بیش تر بُعد رمانتیک و عاطفی ...

تحلیل مقایسه‌ای دو ترجمۀ فارسی کلیله و دمنه (مطالعۀ موردی: حکایت بوزنگان / حمدونگان) این نوشتار در صدد تطبیق حکایت بوزنگان کلیله و دمنه با دو ترجمۀ فارسی قرن ششم هجری، یعنی ترجمه‌های نصرالله منشی و محمد بن عبدالله بخاری است. نگارندگان تلاش کرده‌اند تا با روش توصیفی ـ تطبیقی به تحلیل ساختاری این دو ترجمه بپردازند و در ضمنِ آن به طور خاص به شیوۀ آنها در برابریابی واژگانی نیز توجّه دهند...

نویسندگان کتاب‌های «کلیله و دمنه عربی» و «گلستان» هر یک به گونه‌ای در طرح مسأله سیاست مُدُن و آیین حکومت‌داری تأکید ورزیده‌اند. رعایت اصول و موازین اخلاقی در سیاست مدن و آیین حکومت‌داری و کشورداری همچون عدالت، رعیّت‌پروری، رازداری، برقراری امنیت اجتماعی، خردورزی، مشورت و رایزنی در تدبیر مصالح مملکت، اتحاد و یکدلی، قناعت و خرسندی، توجه به قدرت اهورایی و اعتقاد به تقدیر و سرنوشت و ... پیوندی استوار ...

دو واقعۀ تاریخی متعلّق به روزگار فرمانروایی داریوش اوّل هخامنشی در تاریخ هردوت بیان شده است که شباهت بسیاری با دو داستان در کلیله و دمنه و مرزبان نامه دارد؛ یکی ماجرای تسخیر بایل توسط داریوش که با حیله و تدبیر زوپیر یکی از مشاوران برجستۀ وی به پیروزی ایرانیان و فتح بابل منجر شد که چندین ماجرا در تاریخ شبیه این واقعه تکرار شده است؛ امّا شبیه ترین داستان ها به واقعۀ مزبور، داستان نمادین «بومان و زاغ...

  ابوالمعالی نصرالله منشی و حکیم سنایی از نام‌آوران بزرگ ادب فارسی هستند که حدوداً معاصر یکدیگر زیست کرده­اند (با اندک تقدّم تاریخی که از حیث زندگی محتملاً برای سنایی قائلیم) و دو اثر سترگ «حدیقه الحقیقه» و «کلیله و دمنه» را به زبان و فرهنگ غنی فارسی ارزانی کرده­اند؛ دو اثری که چون دو ستاره رخشنده در فلک بهرامشاهی درخشیدن گرفته­اند. هرچند که ظاهراً ابوالمعالی به کار ترجمه «کلیله و دمنه» ابن مقفّع پ...

مرزبان نامه یکی از آثار تعلیمی ادب فارسی است که در آن پسندها و ناپسندهای اخلاقی به گونه¬ای غیر مستقیم و بیشتر در قالب گفتگوی میان شخصیّت¬ها بیان شده است. سعدالدّین وراوینی، نویسنده¬ی این اثر، سعی دارد با استفاده از آیات و احادیث و اشعار عربی و فارسی، تعالیم اخلاقی مورد نظر خود را برای بهترسازی اجتماع ارائه کند و بدین گونه در نقش یک مصلح اجتماعی ظاهر گردد. پژوهش حاضر با عنوان «نگاهی به آموزه های ا...