در فصل اول این نوشتار، به دو دسته از آیات قرآن پرداخته شده است. در دسته نخست، رأی اکثریت بنا بر مبنای کشف حقیقت، بی‏اعتبار شمرده شده است; و در دسته دوم، اعتبار رأی اکثریت بنا بر مبنای حق تعیین سرنوشت، به اثبات رسیده است. نویسنده از این دو دسته آیات، نتیجه می‏گیرد که قرآن کریم مخالف شدید دو آسیب مهم میان مسلمانان است: نخست، عوام‏زدگی و دنباله‏روی از جوّ غالب در جامعه; و دوم، استبداد، زورگویی و تح...

با نگاه روان شناختی، رأی دادن به عنوان یک رفتار سیاسی، همان ابراز نگرش اجتماعی در حوزه عمل سیاسی است. نگرش های سیاسی در سایه استدلال­هایی ابراز می­شوند که بیانگر نوع و سطح درگیری های برخاسته از نیازها و آرمان های مشارکت گنندگان است. در مباحث نگرش­ها در روان­شناسی اجتماعی دو گرایش ابزاری و ابرازگر- ارزشی مفهوم سازی شده است که به ترتیب دو نوع درگیری پیامدی و ارزشی را به بار می آورد. گرایش ارزشی ب...

تصمیمات دادگاه در هر یک از مقاطع دادرسی تا خاتمه آن تا حدودی نقطه نظرات دادگاه و نگرش او را نسبت به ادعاها و دفاعیات طرفین دعوا نشان می دهد. وقتی دادرسی به پایان می رسد، دادگاه تصمیم قاطع خویش را در قالب رأی صادر و به تناسب نوع خواسته و جریان دادرسی و اقدامات طرفین، یکی از دو عنوان قرار و حکم را بر آن می نشاند. هر یک از قرار و حکم دادگاه دارای موضوع و یا موضوعاتی است که باید در جای درست خود ...

قرارداد داوری مهم ترین معیار تعیین حدود قلمرو صلاحیت مرجع داوری و تجلی گاه مبنای مشروعیت داوری است و ممکن است تخطی مرجع داوری از آن، موجب ابطال و عدم شناسایی و اجرای رأی داوری گردد. نقض قلمرو قرارداد داوری را می توان به دو نوعِ نقض موضوعی و نقض شخصی تقسیم بندی نمود. توسعه قرارداد داوری درصورتی که در عمل، موجب نقض قلمرو قرارداد داوری نگردد و صرفاً در حیطه تفسیر قرارداد داوری و تشخیص موضوعات و طرف ...

نویسنده در این مقاله کوشیده است ضمن اشاره به برخی از مهمترین آرای قاضی سعید قمی در مسائل مربوط به اسماء و صفات باری‌تعالی و نسبت بین صفت و ذات از نظر این عارف گرانقدر و مبنای خاص او در این رأی، انتقادات امام خمینی بر او را ضمن چهار مسألة مطرح و مبنای مخالفت امام با رأی مورد نظر را بیان و در نهایت رأی ایشان را در این مسأله تقریر کند. در این مقاله همچنین به مسألة بروز و ظهور برخی آرای شاذ از ...

ممکن است شخصی حق داشته باشد از یک رأی به چند طریق شکایت کند. این طرق شکایت عادی و فوق‏العاده طی اصولی در کنار یا به دنبال هم هستند. اسقاط این حق شکایت بر اساس اصول شناخته‏شدة دادرسی میسر است. اما، دربارة نحوه و هنگامة اسقاط و برخورد آن با صلاحیت و اختیار توصیف دادگاه مرجوع‏الیه در تفسیر قوانین نزد دکترین و رویة دادگاه‏ها اختلاف‏هایی وجود دارد. برخی آن را ضمناً قابل اسقاط می‏دانند، برخی شعب فقط ب...

از دیرباز مراجع قضایی دادگستری در خصوص شمول ماده‌ی 1085 قانون مدنی از حیث دامنه‌ی حق حبس زوجه اختلاف داشتند؛ گروهی حق حبس را تنها به حق امتناع از تمکین خاص منحصر کرده و برخی، آن را مشتمل بر حق زوجه در خودداری از تمکین خاص و عام می‌دانستند. تفاوت دیدگاه‌ها و صدور برخی آراء متهافت در این خصوص، سرانجام به صدور رأی وحدت رویه از سوی هیأت عمومی دیوان عالی کشور منجر شد. به موجب این رأی، مراد از حق حبس...

در زمینه علل و دلایل مشارکت رأی دهی شهروندان، چگونگی و چرایی تغییرات در میزان رأی دهی و نیز بررسی تأثیر متغیرهای فردی و اجتماعی بر اشکال مشارکت در انتخابات در ایران تلاش های اندکی صورت پذیرفته است. جامعه شناسی سیاسی در ایران اسلامی از فقر مطالعات تجربی رنج می برد. این رنج، در مطالعات تجربی کیفی نمود بیشتری دارد. انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و پیروزی آقای روحانی برخلاف تصورات پیش از برگزاری انتخ...

رفتار یا مشارکت انتخاباتی یکی از انواع مشارکت سیاسی است که اشاره به فعالیت انتخاباتی رأی دهندگان و تاثیرات آن بر تصمیمات افراد دارد. در اینجا منظور ما از رفتار انتخاباتی فعالیت هایی است که فرد قبل از حضور در پای صندوق رأی در راستای حمایت از کاندیدای مورد نظر انجام می دهد و الگوهای رفتار انتخاباتی شامل الگوی رفتاری فعالانه، بینابین و منفعلانه می باشد. جامعه شناسان، روان شناسان، اقتصاد دانان و عا...