امام خمینی (ره) راهبری انقلاب اسلامی 1357 را به عهده داشت. او در بافت گفتمانیِ مواجهة تاریخی متجددین و متدینین با «سنت» با فراتر رفتن از جهت‌گیری‌های «نفی سنت» و «بازگشت به سنت» از یک سو و «تکرار سنت» از سوی دیگر، جهت‌گیری «احیای سنت» را پایه‌ریزی و تقویت کرد. وی همچنین از دوگانة توسعه‌ای «سنت-تجدد» فراتر رفته و ضمن «نادیده‌انگاری مثبت» غرب، منطق نقد درونی سنت را مورد توجه قرار داده است. بر اساس...

این مقاله، به بررسی و توصیف ساختار و نشانه‌های نمایشی منظومه‌ی درخت آسوریگ‌ می‌پردازد؛ مناظره‌‌ای منظوم میان یک بز و یک درخت خرما از اصل پارتی و به خط پهلوی کتابی که تنها نمونه‌ی فابل به شکل مناظره در زبان‌های ایرانی میانه غربی است. این متن، شباهت ساختاری انکارناپذیری با متن‌های مناظره‌ای بین‌النهرینی دارد که در جشن بهاری سال نو بین‌النهرین (اکیتو) به صورت نمایشی اجرا می‌شده‌اند. در این منظومه...

مِهر، میترا یا میثره از ایزدان باستانی آریایی یا هندوایرانی پیش از روزگار زرتشت است که معنی عهد و پیمان و محبت و خورشید نیز می‌دهد که پس از ظهور حضرت زرتشت و رواج دین زرتشتی، یکى از ایزدان یا فرشتگان دین مزدیسنا گردید. دین مهرپرستی یا میترائیسم و دین مسیحیت همانندی­های بسیاری دارند؛ امروزه محققان معتقدند که مسیحیتِ غرب چارچوب اصلی خود را که به این دین پایداری و شکل بخشیده، به ادیان پیش از مسیحیت ...

دولت مفهومی جدال برانگیز، دالی واحد با مدلول‌های متنوع و متکثر، و نیز پدیده‌ای مناقشه برانگیز با مشکلات بیشمار در معنا، مفهوم و کاربرد است. درحالیکه، برخی دولت را پدیده‌ای متأخر می‌دانند که پیشینه آن به قرن شانزدهم میلادی بازمی‌گردد، برخی دیگر دولت را گونهای ویژه از حکومت میدانند که هر نظم اجتماعی نیازمند آن است. در ایران باستان، مفهوم دولت و حکمرانی تنها با مفهوم نهاد شهریاری معنا و مفهوم می‌ی...

مقایسه های تطبیقی بین آموزه های مکاتب گوناگون همواره مهم و موردنیاز بوده است. خصوصاً اگر موضوع مورد مقایسه نیز دارای کاربرد و اهمیت خاصی باشد این ضرورت بیشتر جلوه می نماید. تحقیق حاضر به مقایسه تطبیقی فلسفه مراقبه در عرفان اسلامی با فلسفه یوگا و مدیتیشن در سنت عرفانی هند پرداخته است و نقاط اشتراک و افتراق را تا حد امکان روشن ساخته است. منظور از فلسفه در این تحقیق همانا معنای مضاف آن است که مبا...

اگر سهراب را در زمره شاعران عارف قلمداد کنیم و به بررسی عرفان او بپردازیم،خواهیم دید که او دراین زمینه مرزها را شکسته وبه واسطه سفرهای بسیار به نقاط مختلف دنیا و آشنایی با ادیان دیگر سرزمین ها ،نگرشی تقریبا متفاوت با عرفان کشورخود(عرفان اسلامی)پیدا کرده است.نگرشی که بیش از هر چیز دیگر،برخاسته از عرفان ادیان شرق دور است.سپهری به شدت سرسپرده مفاهیم عرفانی لطیف کشور های آسیایی بوده است،به همین خاط...

توحید ، مصدر و از ریشه ی « وَحَدَ ، یَحِدُ ، وَحدَهً ، حِدَهً » به معنای تنها ماند ، است و در اصطلاح آن را ایمان « بالله وَحدَهُ لا شریکَ لََهُ » معنا کرده اند . بنابراین توحید همان اعتقاد به یگانگی خداوند است . توحید یکی از اصول اساسی تمام ادیان است و دیگر اصول و عقاید به گونه ای مستقیم و غیر مستقیم با آن در ارتباط هستند . پس اگر ما بخواهیم به ارزش ها و مفاهیم حقیقی و ناب توحیدی ، دسترسی پیدا کنیم باید از زاویه ...

در قرون اولیه اسلامی در ایران، علی‌رغم تبدیل برخی از نیایشگاه‌های ادیان باستانی ایرانی به مسجد، هم چون مسجد جامع بروجرد، نیریز، یزدخواست و...، شیوه غالب بنای مساجد، با بهره‌گیری از الگویی که پیامبر گرامی اسلام در ساخت نخستین مسجد به کار برده، شبستانیِ ستون‌دار بوده است (شیوه خراسانی). در قرن پنجم هجری (دوره سلجوقی)، شاهد تغییر کالبدی برخی مساجد شبستانی (هم چون مسجد جامع اصفهان ) به مساجدی با ...

حقوق گیاهان از منظر فقه اسلام دکتر حسن موثقی[1] چکیده تاریخ گویای این حقیقت است که زمانی که امپراطوریهای باستانی درگیر جنگ، زیاده خواهی و تجاوز به دیگر کشورها و ملل بودند و حیات بشری برای سلاطین فاتح و کشورگشا ارزشی نداشت، اراده خداوند بر این قرار گرفت که بشریت بتواند با آغاز رسالت پیامبران الهی و ترویج ادیان توحیدی از زنجیرهای اسارت هم نوعان خود رهایی یابند و طعم شیرین صلح و ایمان را بچشند....