در 31 شهریورماه 1359، جنگ ایران و عراق با هجوم سراسری ارتش عراق به استان های غربی ایران و حملات هوایی گسترده این کشور به مراکز مهم نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران آغاز شد و تا برقراری آتش بس مؤثر در 29 مرداد ماه 1367 ادامه یافت. در طول هشت سال جنگ، دو طرف درگیر با توجه به این اصل روابط بین الملل که اتحاد و ائتلاف یکی از منابع قدرت است کوشیدند تا با جلب حمایت کشورهای دیگر بر توان خود بیفزایند و از ...

ناهمگونی قومی، دینی و اقتصادی، ویژگی ساختی عموم کشورهای جهان سوم، بخصوص خاورمیانه می‌باشد. جنگ قومیت­ها و استفاده از خرده فرهنگ­ها در جهان سوم بویژه خاورمیانه فصل مهمی از تاریخ درگیری‌ها این ملت‌ها را نشان می‌دهد. واقعیت موجود با فرایند نوین غلبه گفتمان خودگردانی و با استقلال‌جویی همه اقوام به‌جای استیلا جویی یک قوم، عملاً به مسئله‌ای هویتی و امنیتی تبدیل گردیده و در بسیاری از موارد تمامیت اراضی...

هدف اصلی این مقاله بررسی حافظۀ جمعی نسل‌ها از جنگ هشت سالۀ ایران و عراق به‌مثابه یک واقعیت اجتماعی در جامعۀ معاصر ایران است. از آنجا که نسل، به‌عنوان چارچوب اجتماعی اصلی، خاطرات طیف‌های مختلف کنشگران اجتماعی از واقعه جنگ را تحت تأثیر قرار می‌‌دهد، برای مفهوم‌سازی از واقعیت اجتماعی حافظۀ جمعی جنگ، صورت‌بندی‌های مختلف و ممکن آن در میان گروه‌های مختلف سنی بررسی می‌‌گردد. در این راستا، بر مبنای مفا...

بحث مقولهی «جنگ نرم» این روزها بیشتر از گذشته در محافل رسانهای و سیاسی کشور مطرح است؛ اما بهراستی حقیقت جنگ نرم چیست؟ چه کسانی و با چه اهدافی به دنبال تحقق آن هستند و به آتش آن دامن میزنند و سرانجام این که تاریخچهی این مسئله به چه زمانی بازمیگردد. برای تبیین پاسخ این پرسش باید مفاهیم زیر ابتدا تعریف گردد. تهدید نرم (soft threat): تهدیدی است نامحسوس، بدون ابزار فیزیکی و منازعهی مستقیم، اما تأثیر...

بررسی جنبه های مختلف جنگ هشت ساله ایران و عراق، دلایل وقوع آن و مواضع سایر قدرت ها در قبال این جنگ از اهمیت بسیاری برخوردار است. بررسی عوامل و مواضع دولت ها به خصوص قدرت های بزرگ میتواند در تعیین نوع جهت گیری سیاست خارجی کشورمان در آینده موثر باشد. جدا کردن عراق از اردوگاه شرق و تسلط بر سیاست های آن و کاهش نفوذ شوروی در این کشور، محور سیاست خارجی آمریکا در دوره جنگ سرد بود که عمدتاً توسط فرانسوی...

این مقاله ضمن اشاره به شرایط ایران در آخرین سال های جنگ، در پی پاسخ به این سؤال است عوامل اقتصادی پذیرش قطعنامه 598 توسط ایران چه بودند. نکته مفروض مقاله این است که تنگناها و نابسامانی های اقتصادی بنیادی ترین عامل تحریک تصمیم گیران جمهوری اسلامی به پذیرش گزینه توقف جنگ بودند. در اواخل جنگ معضلات مختلفی از جمله تشدید رشد جمعیت، تخریب زیرساخت های راهبردی اقتصاد کشور، رشد سریع تورم و بیکاری، و کسر...