دریای مازندران بزرگ ترین دریاچۀ روی زمین است و به دلیل بسته بودن حوضۀ آبریز، در طول زمان نوسانات زیادی داشته است. از بدو شکل گیری این دریا تا کنون، کمینۀ سطح آب آن به 113- متر و بیشینۀ آن به 50+ متر رسیده است. در خلال هر پیش روی و پس روی، اراضی زیادی از آب خارج شده و منابع جدیدی اضافه شده یا منابعی به زیر آب می روند. پس روی و پیش روی آب دریای مازندران در پژوهش های متعددی بررسی شده که بیشتر بر م...

این مقاله بدین موضوع پرداخته است که چگونه بکارگیری نمادهای شیعه در مقابل نمادهای باستانی و غربگرایانۀ رژیم پهلوی سبب پیروزی انقلاب شده است. از الگوی نظری جامعه شناس فرانسوی پیر بوردیو در خصوص نمادها بهره برده و نشان دادیم که هیات های تولید کنندۀ نماد یعنی روحانیان و روشنفکران در دهۀ 40 و 50 شمسی با کمترین خشونت فیزیکی زمینه های پیروزی انقلاب اسلامی را فراهم نمودند. از آنجا که رژیم پهلوی با بی ...

زورخانه مکانی است که ارتباط تنگاتنگی با پهلوانی دارد و از ایام کهن محلی برای پرورش مردانی بوده است که در هنگام حمله متجاوزین به کشور در برابر دشمنان ایستادگی نمایند. حضور در زورخانه و شرکت در مراسم آن آداب خاصی دارد و اجرای حرکات ورزشی توسط پهلوانان مستلزم پوشیدن لباس ویژه‌ای است. این لباس که به تنبان یا تنکه معروف است ویژگی‌های خاصی دارد و ورزشکاران جهت دریافت آن، باید سلسله مراتبی را طی کنند....

این مقاله، به بررسی و توصیف ساختار و نشانه‌های نمایشی منظومه‌ی درخت آسوریگ‌ می‌پردازد؛ مناظره‌‌ای منظوم میان یک بز و یک درخت خرما از اصل پارتی و به خط پهلوی کتابی که تنها نمونه‌ی فابل به شکل مناظره در زبان‌های ایرانی میانه غربی است. این متن، شباهت ساختاری انکارناپذیری با متن‌های مناظره‌ای بین‌النهرینی دارد که در جشن بهاری سال نو بین‌النهرین (اکیتو) به صورت نمایشی اجرا می‌شده‌اند. در این منظومه...

داستان هایی که دارای قدرت تاثیریِ جهانی هستند، برخوردار از عناصر ساختاری مشترک و جهان شمولی تحت عنوان کهن الگوی سفر قهرمان می باشند که در آنها به مضامینی از جمله مضمون کودکان اسطوره ای (رها شده) پرداخته شده است. مؤید این مطلب کتاب شاهنامه فردوسی است. متنی جامع و سرچشمه ‌ای که بارها و بارها مورد استفاده یِ هنرمندان مختلف از جمله نگارگران قرار گرفته است. بررسی موفقیت نگارگرانِ این نگاره ها در بازنما...

چکیده: شاید بتوان گفت اولین مسئله زندگی بشر، بیماری ودرد ورنج حاصل از آن بوده است .سعی در دور ساختن بیماری ومرگ وبدست آوردن سلامتی از نخستین تکاپوهای اولیه بشر بوده که برای به دست آوردن آن تلاش فراوان نموده است . ایرانیان باستان چون دیگر اقوام وملل با تاثیرگیری از باورهای دینی و آموزه های مذهبی و با تاثیر پذیری از دانش دیگر اقوام به تلاش برای غلبه بر بیماریها پرداخته و با گذر ایام در این دانش...

سه حوزه تمدنی مارلیک‏‏‏‏ حسنلو و زیویه از مناطق باستانی در محدوده شمال غربی ایران هستند که به دوران ماد پیش از قرن هفتم قبل از میلاد مربوط و متعلق به عصر آهن 2 می باشند. این مناطق تحت تإثیر مهاجرت های اقوام آریایی در این زمان قرار گرفتند. از آنجا که این محدوده پس از قرن هفتم قبل از میلاد به یکی از مراکز مقتدر حکومت ماد تبدیل شد‏ احتمال تأثیر فراوان هنر و تمدن این سه حوزه در تمدن ماد مفروض است. ...

نمونه های متعددی از موجودات ترکیبی در آثار مکشوفه متعلق به نواحی جنوب غرب و جنوب شرق ایران در هزاره های چهارم تا دوم قبل از میلاد وجود دارند. بدون تردید چنین مخلوقاتی زاییده ی اعتقادات و باورهای انسان های آن دوره هستند. (دفع شر و بدی و حفاظت و نگاهبانی از جمله کارکردهایی می باشند که برای این موجودات قایل بودند.) می توان گفت؛ اقوام باستانی در تقابل با دنیای پُر مخاطره ای که پیش رو داشتند، به مدد ...

لابیرنت، سمبلی که دارای قدمتی بیش از 5000 سال می باشددر اکثر مناطق دنیا و در کشورهای مختلف،در سنگ نگاره ها، نقاشی ها ، موزاییک ها و معماری معابد و دیگر بسترهای بیانی حضور یافته است این فرم پیچیده به دلیل ویژگی خاص و در عین حال قابلیت پذیرا بودن معانی گسترده، در بیشتر فرهنگ ها راه یافته و در هر فرهنگ با توجه به مسائل اعتقادی و طرز تفکر مردم، جنبه های مختلف وجودی خودش را آشکار کرده است و در عین ح...

دوره تیموری یکی از دوره های تاریخی ایران است که در سایه هنر دوستی خاندان تیموری و حمایت دربار شاهد رشد انواع هنرها، از جمله نگارگری و معماری هستیم.اما از سفال آن دوره اطلاع زیادی در دست نیست و نمونه های عینی چندانی وجود ندارد. در این پایان نامه سعی شده است تا با استفاده از مطالعه تطبیقی بین هنر های رایج این دوره و بررسی ظروف سفالین موجود در نگارگری ها، جستجوی سفال در معماری و نیز خواندن متون ب...