توسعه و آبادانی شهر هرات، رواج شهر نشینی، آزادی اندیشه، تساهل و تسامح مذهبی و دوران صلح و آرامش حکومت سلطان حسین بایقرا تغییرات عمده ای را در ساختار فرهنگی و هنری جامعه شهری هرات بخصوص در نگارگری به وجود آورد. کمال الدین بهزاد هنرمند برجسته این دوره تحت تاثیر شهر هرات ارزش های مستقر در جامعه را در آثارش نمایان کرد و نگاهش را به شهر و مولفه های شهری و رفتارهای شکل گرفته در فضای کالبدی آن معطوف ک...

محمود دولت آبادی به شهادت آثارش از داستان نویسان توانایی است که در نقد فرهنگی اجتماعی جوامع روستایی ایران نگاهی ژرف دارد. وی که بیش از پنج دهه از انتشار نخستین اثرش می گذرد با انتشار رمان «کلیدر» و «جای خالی سلوچ» جای خود را در میان دیگر نویسندگان تثبیت کرد. یکی از نکات درخورتوجه در آثار دولت آبادی، رابط? میان آفرینش ادبی و اوضاع و احوال اجتماع نویسنده و همچنین دغدغه های انسانی و جامعه شناختی ا...

دو هدف در این مطالعه دنبال شده است: 1. بررسی وضعیت تمایل به برون کوچی اعضای بنیاد ملی نخبگانِ استان مازندران و 2. علل و زمینه های اجتماعی مؤثر بر گرایش به برون کوچی نخبگان علمی. نظریه «جاذبه و دافعه لی» چارچوب نظری این تحقیق بود. مبتنی بر این چارچوب و استفاده از تحقیقات تجربی موجود و نیز مشاوره با متخصصان، پرسشنامه این مطالعه ساخته شد (اعتبار سازه ای و صوری). پایایی مقیاس ها با استفاده از آلفای ...

بررسی جامعه شناختی آثار ادبی به عنوان یکی از روش های موجود در جامعه شناختی ادبیات است که در آن، به بررسی ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با ساختار و تحولات جامعه ای که اثر مولود آن است، پرداخته می شود. در این شیوه نقد که اجتماع و هنرمند و اثر او با یکدیگر رابطه ای زنده و جدایی ناپذیر دارند، مورد بحث و ارزیابی قرار می گیرند تا از این طریق، روابط بین آثار خلق شده در آن دوره زمانی و اوضاع اجت...

مدرنیسم نسبت انسان را با گذشته تغییر داد، انسانی که خود را حاصل فرایندی اسطوره ای و زمان را موجودیتی ازلی _ ابدی می دانست ناگاه با وجه مادی و شک برانگیز تاریخ مواجه شد، با پرسش ما از کجا آمده ایم؟ انسان مدرن گذشته را به مثابه ابژه ای در نظر می گیرد که باید مورد واکاوی قرار گیرد. از این رو او نخستین انسان تاریخی است که دست به کاوش در خود و بقایایش می زند. از این واکاوی مواد فرهنگی به دست می آیند...

شعر در یک دیدگاه کلی، به دو حوزه شکل(form) و محتوا (meaning) تقسیم می شود. آنچه شکل اثر را می سازد، زبان، صور خیال، موسیقی (وزن و قافیه) و ساختار بیرونی و درونی (پیوند پوشیده عناصر متن در محور عمودی) است؛ و محتوای اثر نیز بازتابی از جهان بینی، نگرش و تجارب وی‍‍ژۀ شاعر از دنیای پیرامون او است .در ادوار مختلف شعر فارسی، توجه شاعران و ادیبان یا بر جهان معنای اثر بوده و یا بر شکل بیان آن: برای شاعر...

تفسیر جهان و پدیده­های موجود در آن از زاویه یک گروه خاص (مانند مردان) نمی تواند تفسیر به راستی حقیقی از جهان و پدیده های آن باشد. چشم­انداز زنانه امکان دیدن و تفسیر کردن پدیده­های جدید، متفاوت یا مغفول مانده از نگاه مردان را فراهم می کند. در پژوهش حاضر چشم­اندازی زنانه را در راستای کشف خاستگاه مسئله دوسوگرایی، به عنوان یکی از مسائلی که امروزه در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، پزشکی و حت...

این مقاله با هدف زمینه سازی برای توسعة علوم اجتماعی اسلامی به طور عام و تأسیس الگویی برای جامعه شناسی اسلامی به طور خاص، به بررسی مهم ترین مبانی روش شناختی نظریه سازی در جامعه شناسی اسلامی با تطبیق بر حوزة جامعه شناسی خانواده می پردازد. محورهای مورد تأکید مقاله عبارتند از: بهره گیری نظریۀ اسلامی در الگوی مورد نظر از روش های اجتهادی، عقلی و تجربی به گونه ای هماهنگ، پیروی این نظریه از هر دو نوع ص...

جامعه شناسی ادبیات از سویی با علم جامعه شناسی و از سوی دیگر با ادبیات در ارتباط است. تمرکز اصلی این شیوه بر ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با جامعه است، که تأثیرات متقابل ادبیات و جامعه و چگونگی انعکاس مسائل اجتماعی از طریق دیدگاه فکری، اعتقادی و اجتماعی نویسنده را در اثر ادبی مورد بررسی قرار می دهد. این گفتار رمان «اوراق عصام عبدالعاطی» برگرفته از مجموعه ی داستان «نیران صدیقة» نوشته ی عل...

چکیده: نابرابری یکی از مشکلات عمده جوامع بشری در طول تاریخ بوده است و این مسئله از ابتدای خلقت بشر وجود داشته و همواره بحث هایی پیرامون اثرات، علل و نتایج آن مطرح بوده است. از نظر بعضی از جامعه شناسان نابرابری مهمترین متغیری است که برروی شرایط و ساختار اجتماعی تاثیر می گذارد و باعث مسائل اجتماعی متعددی می گردد. هدف این پژوهش تبیین جامعه شناختی نابرابریهای اجتماعی در شهر کازرون در سال 1391 می...