سوررئالیسم از جمله مکتب­های غربی است که بر شعر معاصر ایران، تأثیر فراوان نهاده است. جریان های «موج نو» و «حجم­گرا»، بیش از سایر جریان­های شعر معاصر از این مکتب تأثیر پذیرفته اند. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر سوررئالیسم بر جریان­های شعری موج نو و حجم­گرا در ایران است. این مقاله می­کوشد اثبات کند که این جریان­ها از نظر تصویر، زبان، موسیقی و تفکر، کاملاً تحت تأثیر مکتب سوررئالیسم بوده­اند. نگارنده د...

احمد شوقی (1868–1932م) ملقّب به امیرالشعرا، از برجسته‎ترین شاعران پیشگام در ادبیات معاصر عربی است که آثار شاعرانۀ عظیمی از خود به یادگار گذاشته است. وی در شعر خود توجه و اهتمام زیادی به مسائل ملی، میهنی، اصلاح و تمجید اسلام دارد. شاعر در این‎ زمینه دست به تجدید و نوگرایی زده و قصۀ شعری به زبان جانوران مختلف از جمله پرندگان یا همان فابل را سروده است. او با پرداختن به این فن شعری، تصویری زنده را ا...

در ادوار شعر فارسی شاعرانی مکتب نرفته و خط ننوشته اما دارای قریحه شعری وجود داشته‌اند که بندرت در تذکره‌ها از آنان سخنی رفته است. در مقاله حاضر به بررسی اشعار یکی از این شاعران در دوره معاصر با نام «حیدر یغما» (1302-1366)می‌پردازیم. این پژوهش در سه محور اصلی اشعار یغما را می‌کاود: اول مختصات شاخص ادبی شعر یغما: در این مبحث سعی شده است نوآوریهای شاعر در علوم بلاغی ذکر شود و سپس مضامین شعری او بر...

شفیعی کدکنی و ادونیس از شاعران معاصر نوگرا هستند که روحیات مشابه و زبان شعری نزدیک به یکدیگر دارند؛ هر دو در روستا و دامان طبعیت بزرگ شده‌اند. هر دو درآغاز به شعر و ادبیات کلاسیک دلبستگی عمیق داشتند و به همان سبک شعر می‌سرودند و بعدها به شعر نو گرایش پیدا کردند. شفیعی شاعر معاصر ایران و ادونیس شاعر معاصر عرب از قریحه و فطرت شاعری، در شعر خویش از دیدگاهی انسان...

یکی از ویژگی‌های زبان شعر، استفاده از ظرفیت نمادهاست که در شعر معاصر عربی به ویژه شعر مقاومت فلسطین نیز تبلور یافته است. عزالدین مناصره، شاعر معاصر فلسطینی از این ظرفیت زبان شعری به خوبی استفاده کرده و با کاربست رمزها، اشغال و پلیدی اشغالگران سرزمین فلسطین را به رشته نظم در آورده تا از این رهگذر جنایت‌های صهیونیست‌ها در فلسطین را به چالش بکشد.پژوهش پیش‌رو، با روش توصیفی و تحلیلی، می‌کوشد نمادها...

هنر فراخوانی ادبای گذشته از جمله مسائل مهمی است که مورد توجه شاعران معاصر عربی قرار گرفته و بازتاب بسیاری در آثارشان داشته است. شاعر معاصر می خواهد از این رهگذر اهداف خود را بیان داشته و تجربه های نوین شعری اش را به تصویر بکشد. آنچه وی را به این امر وا می دارد، جدای از توجه به آثار گذشتگان، علل متفاوت دیگری چون مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، هنری و ملی است. هنر فراخوانی، در غنای زبان شعری و شکوف...

یکی از اشکال شعر از دیرباز تاکنون شکل کوتاه آن است. این فرم که در دوره ی معاصر به یکی از گونه های شعر فارسی تبدیل شده، در سال های اخیر بیشتر موردتوجه قرار گرفته و در حال استقلال است. صرف نظر از نام هایی که پیش از دوره ی معاصر بر این شکل شعری نهاده اند، در عصر حاضر از نیما تاکنون عناوینی چون طرح، شعرک، هایکو، فرانو، آنک، شعر پیامکی و... بر نوع خاص آن اطلاق می شود؛ ولی گاه این مفاهیم خاص با مفهوم...

شعر معاصر، توجّه به مسائل اجتماعی را سرلوحه مضامین خویش قرار داده و شاعرانی را به تاریخ معرفی کرده است که در راستای تصویر مفاهیم اجتماعی و حلّ مشکلات جامعه کوشیده‌اند. بدر شاکر سیّاب شاعر معاصر عراقی و قیصر امین پور شاعر معاصر ایرانی ازجمله ادیبانی هستند که تعهّد به مسائل اجتماعی، بخش بزرگی از دغدغه‌های ذهنی آن‌ها بوده و آثار شعری فراوانی در این موضوع از خود برجای گذاشته‌اند. انعکاس ظلم و فساد جامع...

علی اصغر باباصفری دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان نرگس نصری کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی چکیده یکی از انواع ادبی، ادبیات غنایی است که بیان کننده احساسات شاعر است. مرثیه گونه ای از گونه های ادبیات غنایی است شاعر به وسیله آن از احساسات خود نسبت به از دست دادن امور مطلوبش سخن می گوید که مرثیه اجتماعی یکی از انواع مراثی است .هدف از این پژوهش شناخت جایگاه مرثیه اجتماعی در شعر مع...

نظریه های اجتماعی و سیاسی بر پایه مبادی فرانظری خود که دلالت بر هستی شناسی اجتماعی و نتایج معرفت ـ روش شناختی حاصل از آن دارد، بویژه در تاریخ معاصر به اردوگاههای مختلف عینیّت گرایانه و ذهنیت گرایانه تقسیم شده و بدین ترتیب، قرائتهای مختلف از رابطة فرد ـ جامعه و ساختار و کارگزار را عرضه کرده اند. درمقابل فرانظریه های انتقادی که درصدد فرارفتن از تقابل عینیت گرایی ـ ذهنیت گرایی در مورد رابطة فرد ـ ج...