نمادگرایی (symbolism) انگیزة اصلی هنرمندان عرصة ادیبات است که معتقدند برای بیان عقاید واحساسات، استفاده از رمز همواره از بیان مستقیم ارزشمند تر و کاملتر است. بر این اساس ادیبان و شاعران عربی در دوره های مختلف ادبی از جمله دورة انحطاط (که به دورة رکود نیز مشهور است) برای بیان اندیشه های خود به اشاره های سمبولیک روی آورده اند. لفظ «طبیب» نزد شاعران این دوره دارای معانی و کاربردهای نمادین متفاوتی ...

شاعران فارسی‌زبان همواره طبیعت و پدیده‌های آن را در سخن خود به کار گرفته‌اند. گاه این کاربرد با رویکردی توصیفی بوده است و گاه رویکردی استعاری و سمبلیک. فریدون مشیری از شاعرانی است که هم طبیعت به عنوان محور کلامی او قرار گرفته، هم از پدیده‌های طبیعت به صورت ابزاری با نگاهی استعاری بهره برده و طبیعت را دستاویزی برای تصاویر شعری قرار داده است. یکی از ابزار مهم کلامی وی با توجه به دیدگاه رمانتیسم، ...

     هدف این پژوهش، بیان نشانه­ شناسانه عنصر آب در آثار آندری تارکوفسکی و ایجاد مفهومی جدید در ذهن مخاطب می ­باشد. به طور کلی نظریات تارکوفسکی، نوع سینما و فیلم سازی او دارای ویژگی­ های سمبلیک و شاعرانه می­ باشد. همچنین با بررسی آثار وی می ­توان دریافت که عناصر چهارگانه در فیلم ­های او از جایگاه ویژه ­ای برخوردار است. سؤالی که در این پژوهش مطرح می شود، این است که نشانه ­شناسی آب به عنوان یکی از...

از آنجا که اسطوره­های باستانی با ظهورشان در شعر معاصر، جنبه­ای جامعه شناختی به ادبیات داده­اند؛ لذا خفقان سیاسی حاکم بر عراق، موجب شد تا اسطوره در شعر سیاب و بیاتی، از بسامد بالایی برخوردار باشد، چراکه آنان در سروده­هایشان با زدن نقاب اسطوره­های مختلف و دادن مضمون­های جدید به آن‌ها، در پی آن بودند تا به صورت رمزی و سمبلیک، ایده­ها و آرمان‌های خویش را ابراز نمایند و با آشنایی ز...

   کهن الگوی سفر، همواره، بن­مایه­ای سمبلیک داشته، به عنوان نمودی از سرنوشت انسان­ تلقی می­شود. اسطوره شناس آمریکایی «جوزف کمپبل» با بررسی نمونه­های فراوانی از سفرهای اسطوره­ای، موفق به طرح الگویی گشت که تا امروز، خط سیر قهرمانان اسطوره­ای بر مبنای آن قابل واکاوی است. در دیدگاه وی، سفر قهرمان همان ماجرای زندگی بشر است که در قالبی نمادین عرضه می­گردد. شاعر لبنانی، «خلیل حاوی» در قصیدة «السندباد ...

تمثیل و کاربرد آن در ادب پارسی سابقه‌ای دیرینه‌ای دارد و یکی از کسانی که از این توانمندی ادب پارسی توانمندانه استفاده کرده است مولانا جلال الدین محمد بلخی است. او با شوقی وافر و شوری عارفانه می‌خواهد عرفان عملی را به مریدان و شیفتگان راه طریقت و حقیقت آموزش دهد و در این رسالت خطیر خویش برای بیان مفاهیم والا از تمثیل بهره جسته است. وی مفاهیم ژرف و عمیق عرفانی را درقالب قصه‌ها و حکایات شیرین بیان...

چکیده یکی از راه‌های ارتباط با فرهنگ و هنر اقوام مختلف، شناخت باورها و اعتقادات آنهاست. در بسیاری از موارد، این باورها در قالب نقش بر روی آثار هنری و اشیاء تاریخی فرهنگی ظاهر می‌شوند. از این رو، شناخت این نقوش اهمیت به سزایی پیدا می‌کند. نقش زنجیره‌ی خمپا یکی از نقوشی است که در بین فرهنگ‌ها و تمدن‌ها در طول تاریخ بر روی آثار به عنوان یک آرایه‌ی تزیینی و نمادین به‌کاررفته است. هدف کلی این پژوهش،...

چکیده هنگامی که در نیمه نخست قرن بیستم بحث از لغزش عقل مدرن شد، اسطوره­شناسی به شکلی جدّی مورد توجه قرار گرفت. تعاریف متنوعی برای اسطوره از سوی اسطوره­شناسان و حتی برخی فلاسفه مطرح شد. دامنه­ی این اسطوره­شناسی­ها در سال­های پس از آن، به گستره­ی نقد ادبی نیز کشیده شد و ترجیحات کارکردگرایانه­ی متفاوتی در هنرها پدیدار شدند که از همین جریانات نشأت می­گرفتند. ازجمله برخی از اعضای مکتب «فرانکفورت» همچ...

قرآن کتاب هدایت بشر در تمام اعصار است وخداوند متعال به‌منظور ایضاح معانی، جلب نظر و توجه مخاطبان و انتقال مفاهیم والای معنوی و تعلیم دستورات اخلاقی و معارف دینی و تسریع در فهم و آسان‌سازی مطالب و تنزّل مفاهیم عمیق معنوی در روح و جان آدمی، از قالب قصه و در قصص از سبک‌های مختلف ادبی و داستان‌گوئی استفاده کرده است.در این میان، تمثیل و تشبیه و ایجاز و اطناب و سایر سبک‌های ادبی از شیوه‌های پیام‌رسانی...

استاد مطهری، اسلام شناس و متأله معاصر، از جمله متفکران و محققانی است که با رویکرد «گزینشی» به مسأله «علم» و «دین» پرداخته (همانند بحث از نظریه تبدّل انواع) و سعی کرده با رویکردی متفاوت و متعادل، با روش عقلانی – فلسفی و با وضوح بخشیدن به مسائل و موضوعات دینی به داوری و بررسی ارتباط این دو بپردازد، چرا که معتقد بود مشکلات جامعه بشری نو می شود و مشکلات نو، راه حل نو می خواهد .هرچند تعاریف مخت...