چکیده علوم معانی، بیان، ادب، تفسیر و لغت از جمله علومی است مسلمانان از دیرباز به آنها توجه کرده‌اند و تألیفات و تصنیفات متعددی در این زمینه داشته‌اند. یکی از ادبایی که به علوم اسلامی خدمات شایانی ارزانی داشته ابو عبیده صاحب کتاب مجاز القرآن است. این مقاله در پی آن است که ضمن بیان مختصری از حیات و ادب ابوعبیده و دیدگاه ادبا حول مجاز در قرآن و سبب و انگیزه تألیف مجاز القرا...

چکیده علوم معانی، بیان، ادب، تفسیر و لغت از جمله علومی است مسلمانان از دیرباز به آنها توجه کرده‌اند و تألیفات و تصنیفات متعددی در این زمینه داشته‌اند. یکی از ادبایی که به علوم اسلامی خدمات شایانی ارزانی داشته ابو عبیده صاحب کتاب مجاز القرآن است. این مقاله در پی آن است که ضمن بیان مختصری از حیات و ادب ابوعبیده و دیدگاه ادبا حول مجاز در قرآن و سبب و انگیزه تألیف مجاز القرا...

در زبان فارسی معیار، شناسه­ها، معیّن، قیاسی و قاعده­مندند؛ امّا در زبان تبری، شناسه­ها دارای گونه­های مختلفی است که در موقعیت­های واجی تغییر می­کنند و شناخت آنها دقّت بیشتری می­طلبد.  در زبان تبری هر شش شناسه، آشکار و تعداد آن در ماضی و مضارع یکسان است؛ به عبارتی در سوم شخص مفرد فعل ماضی، شناسۀ پنهان وجود ندارد. این نوشتار کوشیده­است تا شناسه­های تبری و گونه­های آن را در زمان­های مختلف با مثال­های...

با توّجه به اهمیّت افکار، اندیشه ها و آثار مرحوم دهخدا در بین طبقات مختلف اجتماعی از جمله آزادی خواهان، سیاسیون، ادیبان، فرهنگ نویسان، طنز پردازان، مصححین و ... در این اثر ظرایف و دقایق اندیشه های این مرد بزرگ در قالب صور خیال به کار رفته در اشعارش مورد بررسی قرار گرفته است. در مورد هر یک از صور خیال مقدمه ای نسبتاً جامع از آراء و افکار اندیشمندان به همراه شاهد مثالهای گوناگون از دیوان مرحوم دهخدا...

برخی از بلاغیون کنایه را جزء مجاز و برخی دیگر آن را تعریض می دانند و هیچ تفاوتی بین آن دو قائل نیستند. و اما در خصوص انواع کنایه می توان گفت سکاکی نسبت به بلاغیون دیگر اقسام دقیقتر و جامعتری را ارائه کرده است و به تعریف و اختلافات بین آنها پرداخته است و اکثر بلاغیون بعد از او از وی تقلید نموده اند. ابن رشیق در کتاب خود العمده به صراحت تعریفی ار کنایه ارائه نداده است بلکه در جایی آن را نوعی از ...

چکیده رساله ی حاضر با عنوان (بررسی صور خیال در غزلیّات اهلی شیرازی) به بررسی شیوه های تصویرپردازی دراشعـار این شاعر پرداخته است . بدین منظور صورخیالی که بسامد بیشتری دارند ، یعنی مجاز ، تشبیه ، استعاره و کنایه ازبین سیصد غزل از این شاعر استخراج شده و در فصول جداگانه بررسی شده اند. فصل اوّل شامل بررسی سبک دوره ی تیموری و فصل دوّم مختصری از شرح حال اهلی شیرازی و شیوهی شعرپردازی اوست . در فصل ها...

علم بلاغت در زبان عربی و فارسی از ایدئولوژی اسلامی تاثیر فراوانی پذیرفته است. سرآغاز بسیاری از مطالعات بلاغی، مجادلات ایدئولوژیک بوده است. بسیاری از نویسندگان تاریخ بلاغت از ابتدا به تقسیم دلالت های زبان به حقیقی و مجازی اشاره کرده اند؛ اما یادآور نشده اند که در تطور بلاغت اسلامی برخی نظریه پردازان از اصل، منکر کارکرد مجازی زبان بوده اند. پژوهشگران نظریه انکار مجاز را به برخی از پیشینیان چون اب...

چکیده الف)موضوع وطرح مسأله(اهمّیِت موضوع و هدف) : این پایان نامه شامل مباحث بیانی و بدیع معنوی و لفظی در پنجاه قصیده قاآنی است . ب)مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع چارچوب، نظری و پرسشها و فرضیه ها : در این قسمت لازم است موارد بدیع لفظی ، بدیع معنوی و بیان را در قصاید مورد نظر ، مورد مطالعه و بررسی قرار داد . پ) روش تحقیق : بر اساس کتب بدیعی دکتر شمیسا و دکتر کزّازی و همایی ؛ صنایع بدیع لفظ...

مجاز به معنای به ‌کارگیری کلمه و کلام در معنای غیرحقیقی، از جمله مقولاتی است که در زبان و ادبیات همه ملل دیده می‌شود؛ اما تمامی شیوه‌های به کارگیری واژه و سخن که در یک زبان و ادبیات به عنوان مجاز تلقی می‌گردند، در زبان و ادبیات دیگر الزاماً به عنوان مجاز شناخته نمی‌شوند و در مواردی میان مجاز‌های شناخته شده نیز شباهت‌ها و تفاوت‌هایی وجود دارد. در زبان و ادبیات آلمانی ?? گونه مجاز تمیز داده می‌شود...

مکالمه به مثابه ی قلب زندگی اجتماعی انسان مهمترین جنبه ی تعاملات زبانی می باشد. فراپیام روح جاری هر مکالمه می باشد که می تواند در درک و تبیین کارکرد نظام مند رخدادهای زبانی مانند هم پوشی، وقفه و جز آن نقش بسزایی داشته باشد. هدف این پژوهش اثبات ارتباط معنادار بین مشخصه های فراپیام یک مکالمه- درخواست، صمیمیت، شوخی و...- و نحوه ی برداشت طرفین مکالمه از این رخدادهای زبانی است. درگیری تنگاتنگی بین...