سیاست همسایگی اتحادیه اروپا بدنبال طراحی استراتژیک میان مدت جهت ترسیم نوع  مناسبات با همسایگان خویش است که چشم انداز روابط این اتحادیه را با این مناطق به تصویر می کشد. در این راستا عدم امکان عضویت این همسایگان در اتحادیه اروپا بدلیل معضلات عمیق داخلی و خارجی و از سویی دیگر منافع و علایق امنیتی، سیاسی و اقتصادی اتحادیه در این کشورها موجب طرح سیاست همسایگی اتحادیه گردیده است. بطوری که اتحادیه ارو...

منازعات فلسطین و اسرائیل، در منطقۀ استراتژیک خاورمیانه، از زمانی شکل گرفت که پس از تجزیه امپراتوری عثمانی، متعاقب جنگ جهانی اول در سال 1918م.، سرزمین استقلال یافتۀ فلسطین، به تحت‌الحمایگی انگلیس درآمد و متعاقب آن به تدریج انتقال یهودیان سراسر جهان به این سرزمین گسترش یافت. در نتیجه سیاست‌های حساب شدۀ انگلیس و صهیونیست‌ها، روز به روز یهودیان فلسطینی پرشمارتر، سازمان‌یافته‌تر و نیرومندتر شدند و ا...

ایران در قرون سوم تا پنجم هجری، شاهدیکی از دوره‌های رونق شهرنشینیاست. شهر این دوره شهر تجاری، دارای قابلیت تولید صنعتی و فضای شهر تبلور حضور فعال گروه‌های زنده‌اندیش است. در خصوص چگونگی روند و تشکل فضایی آن، مباحثات فراوانی بوده و هست. هدف این مقاله تبیین آن از طریق تحلیل پویش‌های عمومی توسعه شهرنشینی و شهرگرایی و تبیین ساختار و مفهوم شهر است. روش این بررسی روش تحلیل سیستمی‌ ـ‌ تاریخی است.   م...

مدعای این نوشتار آن است که فراز و فرود تمدن اسلامی بیش از هر امری بسته منازعات قدرت و مسئله مشروعیت سیاسی دولت‌های اسلامی بوده است. در حالی که اوج تمدن اسلامی در دولت عباسیان ظهور می‌یابد، در همان دولت نیز فرود عصر زرین تمدن اسلامی نمود می‌یابد. اما ریشه‌های این فراز و فرود در فرهنگ سیاسی و تحولات سیاسی ـ اجتماعی دولت‌های نبوی و اموی پیشین شکل می‌گیرد. دولت عباسیان بیش از هر چیز با در اختیارگرف...

قدمت اختلافات شیعه و سنی در عراق و رقابت های مذهبی میان دو مذهب که گاه به نبردهای خونین نیز منجر می شده است به سال های بسیار دور بازمی گردد. در دوره حاکمیت عثمانی بر عراق و ظهور قدرت صفوی در مرزهای شرقی این سرزمین اختلافات مزبور وارد مرحله جدیدی شد و علاوه بر ماهیت مذهبی، ماهیت سیاسی نیز به خود گرفت. با ورود به قرن نوزدهم و ارتقای روابط دولت ها در چارچوب دیپلماتیک و پایبندی آنها به حفظ حقوق اقل...

مطالعه و شناسایی عوامل تأثیر‌گذار بر روابط ژئوپلیتیکی(‌همگرایی و واگرایی) از اولویت‌های اصلی جهت برقراری روابط خارجی مطلوب با همسایگان و دیگر کشورهای جهان است. روابط منطقه‌ای دو کشور همسایه و دوست- ایران و پاکستان، با وجود زمینه‌های متعدد همگرایی، در حال حاضر از جنبه‌های گوناگون واگرایانه است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است که در آن با مراجعه به منابع معتبر کتابخانه‌ای‌، علل و زمینه‌های ا...

حیدریان و نعمتیان ازجمله گروه‌های مذهبی با گرایش‌های صوفیانه به‌حساب می‌آمدند که سده های هشتم و نهم هجری در ایران شکل گرفتند. این دو گروه بنا به دلایلی مذهبی- سیاسی باهم در رقابت بودندبه‌طوری‌که تمامی شهرهای بزرگ ایران (دوره صفویه و قاجاریه) به دو قطب حیدری و نعمتی تقسیم می‌شد و دائماً میان این‌ها جنگ و جدال بود چنانکه از منابع تاریخی مستفاد می‌شود این است که شدیدترین درگیری‌ها در ایام مذهبی بخص...

کوه‌نشینان کمیجی در ناحیه کوهستانیِ اطرافِ سرچشمه جیحون، پیرامون ختلان و چغانیان می‌زیستند. آنان از بازماندگان اقوام ایرانی، در آن منطقه بودند که به علت مقاومت در برابر نفوذ اسلام، در قرون نخستین هجری، از تحولات سیاسی جامعه به دور بودند؛ اما از قرن چهارم و به‌دنبال گرایش به اسلام، از حالت انزوا خارج شدند و در تحوّلات سیاسی منطقه، به ایفاء نقش پرداختند. این‌ درحالی بود که ایلات و عناصر ترک، در قالب...

ماهیت و ریشه‌های همگرایی اروپایی به‌عنوان یکی از بی‌بدیل‌ترین مدل‌های همگرایی بعد از جنگ جهانی دوم، هم به‌دلیل نقشی که در کاهش منازعات و گسترش صلح میان کشورهای اروپایی داشت و هم به‌دلیل اهمیت و نقش اتحادیۀ اروپا در نظام بین‌الملل کنونی، همواره مورد توجه محققان و اندیشمندان سیاسی بوده است. عوامل و متغیرهای ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی مختلفی در همگرایی اروپای پس از جنگ مؤثر بودند، اما متغیری که در...

امروزه نگرانی‌های زیست محیطی به یک مسئله جدی امنیتی در مناسبات بین المللی تبدیل گردیده و دغدغه های مهمی را برای دولتمردان ایجاد نموده است. از آنجا که مشکلات زیست محیطی ناشی از تغییرات آب و هوایی در حال جدی تر شدن است، این امر می تواند بعنوان متغیری تاثیر گذار در منازعات داخلی، یا بین المللی قلمداد شود. تغییرات آب و هوایی نه تنها زیست گاه های طبیعی بلکه ترتیبات اجتماعی جوامع را مختل می سازند و ا...