چکیده واژه ((یادمان)) به گونه ای به یادآوردن چیزی یا کسی را پیگیری می کند.این ((به یادآوردن)) در تبیین خاصش به شخصیت خاصی اشاره می کند که در تاریخ یک کشور بواسطه دانش، هنر و ...بارز گردیده است؛ که در اینجا آن شخصیت، جلال الدین محمد بلخی معروف به مولانا شاعر و عارف بزرگ ایرانی است. شهرت بی مانند مولوی بعنوان چهره ای درخشان وبرجسته درتاریخ مشاهیرعلم وادب جهان و میراث فرهنگی ایران زمین دلیلی است...

درآثار مولانا جلال‌الدین بلخی، تمثیل‌ها و تشبیه‌تمثیل‌های بسیاری به‌کار رفته است تا مفاهیم و آموزه‌های مورد نظر خالق آن را برای مخاطب بازگو کند. در برخی موارد، مطابقت زائدالوصف ممثل‌ها بررسی‌شدنی است؛ چراکه در همه آن‌ها شیری در وضعیتی قرار گرفته که به غلط گاو پنداشته یا دیده می‌شود. این ممثل، سمبل است؛ ترکیبی پنهان و پیدا از موجودی که اجزای سازنده آن، یعنی شیر و گاو، هریک نمادی مجزا هستند. آنچه...

انسان در جهان بینی اسلامی موجودی شگفت است او تنها این قالب ظاهری که در نگاه اول به نظر می آید نیست. موجودی مرموز تر از آن است که بتوان او را با الفاظ و کلماتی چند شناساند، شناخت راز هستی و حقیقت انسان جزو اساس تزین و اصلی ترین تعالیم بسیاری از ادیان و مکاتب فلسفی و عرفانی بشمار می آید. بنابراین وظیف? اصلی و مهم هر انسانی خود شناسی و آگاهی از ابعاد وجودی او است که می تواند او را به هدف اصلی خلق...

دیدار شمس‌الدّین تبریزی و مولانا جلال‌الدین محمّد بلخی یکی از پدیده‌های شگفت‌انگیز پربرکت در تاریخ عرفان اسلامی است که برکات آن در شخصیت و آثار جاودانه‌ی مولانا بر صحیفه‌ی روزگار ماندگار شده است. امّا این ارتباط انسان‌ساز در هاله‌ای از داستانی بی‌مایه پنهان شده است که در آن ضمن پرسشی پیامبر اکرم (ص) با بایزید مقایسه می‌شوند. در این جستار نگارنده کوشیده است تا با تکیه بر داستان کنیز و پادشاه که نق...

در دیدگاه پساساختارگرانه لاکان، سوژه پس از عبور از «سطح خیالی»، به «ساحت نمادین» قدم می‌گذارد و آنجاست که توهّم‌های کودکانه فرو می‌ریزد و فرد دچار فقدان می‌شود. کودک پیوسته میل دارد به عالم کودکانه سطح خیالی رجعت کند و می‌کوشد با «اُبژه‌های دیگریِ کوچک» به آن عالم یگانگی و اتّحاد تقرّب جوید. امّا از آنجا که در ساحت نمادین، زبان بر انسان مسلّط است و گریز از آن امکان‌پذیر نیست، چنین تقرّبی فقط تقرّبی نسبی...

اخلاق یکی از سه قسم حکمت عملی است. متکلّمان اسلامی به اقتضای مباحثی چون عدل الهی، وعد و وعید، جبر و اختیار و... به نحوی درگیر این مسأله شده‌اند وحتی وجه فارق دو نحله کلامی معتزلی و اشعری را می توان در این موضوع دانست. مولانا جلال‌الدین محمّد بلخی نیز به دلیل آن که یک سنّی حنفی اشعری است؛ قاعدتاً می‌بایست از دیدگاه متکلمان اشعری در این باب پیروی کند. در این مقاله با ذکر مواضعی از مثنوی معنوی که در آ...

عنوان پایان نامه حاضر «باورهای عامیانه در غزلیات شمس» می باشد. با توجه به اینکه باورهای عامیانه و فرهنگ عامه از اساسی ترین جلوه های فرهنگ هر ملت است، پرداختن به این شاخه از فرهنگ ملی، از اهمیت خاصی برخوردار است؛ همچنین تحقیقات بسیار اندک در این زمینه، انجام پژوهش های جدید در حوزه باورهای عامیانه را ضروری می سازد. جلال الدین محمد مولوی به عنوان یک شاعر مشهور مردمی که دغدغه های خاص مردم را نیز...

مولانا جلال­الدین محمدبن سلطان العلما بهاء­الدین محمدبن حسین­بن احمد خطیبی بکری بلخی، که در کتاب­ها از او به نام­های «مولانای روم» و «مولوی» و «ملای روم» یاد کرده­اند، یکی از بزرگ­ترین و تواناترین گویندگان متصوفه و از عارفان نام­آور و ستاره درخشنده و آفتاب فروزنده آسمان ادب فارسی، شاعر حساس، صاحب اندیشه و از متفکران بلامنازع عالم اسلام است. در این نوشتار سعی بر آن است که علاوه بر بیان اندیشه­ها...

مولانا در مثنوی برای انتقال وتفهیم معانی وموضوعات فلسفی ، عرفانی ، کلامی و...از شگردها ، فنون وشیوه های خاصی استفاده می کند . یکی از این فنون وشگردها ، کاربرد تصاویر حیوانی جهت تبیین مطالب وموضوعات مورد نظرش است .به طور کلّی ، منظور از تصویر ، تمام تصوّرات وسوابق ذهنی جامعه ی انسانی نسبت به شکل ورفتار وسایر خصوصیات حیوانات است که هر حیوان بدان متّصف ومعروف است . دراین پژوهش تلاش برآن بوده است که ت...

درحوزه ی تحلیل های ادبی، از ابتدای قرن نوزدهم رویکردهای متفاوتی در میان تحلیلگران و ناقدین ادبی شکل گرفت که خوانش تطبیقی از مهمترین آن رویکردها می باشد. این روش تحلیل مبتنی بر دو خاستگاه اصلی، به شیوه ی نقد تطبیقی فرانسوی و آمریکایی تقسیم می شود که در این تحقیق، شیوه ی تحلیل تطبیقی با روش آمریکایی مورد استفاده قرار می گیرد. زبان عرفان به واسطه ی ارتباط با ابعاد معرفتی و اساطیری خاص و غیرمتعارف...