چکیده محوطه باستانی آوه در دشت ساوه یکی از محوطه های کمتر شناخته شده فلات مرکزی ایران است که پس از شناسایی و ثبت، بستر مناسبی برای پژوهش های باستان شناختی ایجاد نموده است. تسلسل زمانی این محوطه از اعصار پیش ار تاریخ تا اوایل دوره تیموری است که به جز استقرارهای دوره اسلامی، سایر استقرار های پیش از تاریخی و تاریخی آن استقرارهایی کوچک بوده اند این استقرار در دوره اسلامی به شکلی گسترده تر نمود می ...

شباهت سفالینه‌های کوباچۀ تبریز دورۀ صفویه با سفالینۀ ایزنیک ترکیه در دورۀ عثمانی این سؤال را پدید می‌آورد که علل تشابه این دو گونه سفالینه چه بوده و کدام‌یک بر دیگری تأثیر گذاشته است؟ شیوۀ ساخت این ظروف، تزئینات ظروف سفالی ایران و ایزنیک و رنگ‌های مشترک، حکایت از تأثیر متقابل آنها در دوره‌های زمانی خاص دارد. هدف تحقیق، شناسایی نمونه‌های مشابه در ایران و ترکیه و بررسی علل احتمالی تأثیر‌پذیری این...

از جمله شواهد موجود برای بررسی فرایندهای تکنولوژیک در دورانهای پیش از تاریخ، سفال است که به فراوانی از بقایای باستانی، کشف و ضبط می‌شود. سفال به عنوان کهن‌ترین صنعت مردمان ساکن در فلات ایران، جایگاه ویژه‌ای در مطالعات باستان شناختی دارد. امّا بیشتر مطالعات انجام شده بر اساس توصیف ظاهری و الگوهای هنری انجام شده است چرا که در چند دهة گذشته، ابزارها و فنون پیشرفتة مطالعاتی در دسترس باستان شناسان نب...

بررسی ها و کاوشهای باستان شناختی متعددی در حوضه شمال کشور و سواحل جنوبی دریای مازندران انجام گرفته که مبنای توالی زمانی مازندران-گرگان از دوره نوسنگی تا اواخر عصر آهن بوده اند. علیرغم انجام این مطالعات، کاوش ها و بررسی های باستان شناسی در منطقه، باید اذعان داشت که اطلاعات موجود از باستان شناسی پیش از تاریخ نواحی جنوبی این دریا، بسیار ناچیز است. این منطقه در یک چشم انداز کلی از شرق به دشت دامغان...

شاهنشاهی هخامنشی که بخشهایی از آسیای مرکزی تا خاورمیانه را شامل میشد، از مهمترین سلسلههای تاریخ ایران به شمار میرود. این دوره بیشتر با آثار سلطنتی شناخته شده است. شناخت صنعت سفالگری به عنوان مبحث کلیدی در باستانشناسی به معنای مطالعهی روزمرهترین شئ برای ساکنین باستانی هر منطقه است. در این نوشتار، حوزهی فرهنگی فارس که از کانونهای مطالعاتی مهم دورهی هخامنشی است با حوزهی شرقی ایران، از ...

قیر طبیعی ماده ای است که در خاور نزدیک بویژه در جنوب غربی ایران بوفور یافت می شود. مردم این ناحیه از دوره نوسنگی به شیوه های گوناگون همچون اندود کردن ظروف، کف و دیوار خانه ها و در ساخت ابزارهایی چون داس های ترکیبی ، کج بیلها و حتی درامور پزشکی جهت درمان بسیاری ازامراض عفونی و دردهای رماتیسمی استفاده می کردند. قیر طبیعی بعنوان یک ماده معدنی ، همانند ایسیدین و فیروزه سهم مهمی را در تجارت منطقه ای...

چکیده ری از مناطق مهم باستانی است که از جهات مختلف بویژه از لحاظ ترانزیتی، همواره از پیش از تاریخ تاکنون، مورد توجه و محل استقرار مردمان و فرهنگ ها بوده است. این شهر در دوران اسلامی از جهات مختلف سیاسی، اقتصادی، صنعتی و هنری به آن درجه از اهمیت می رسد که آن را " ام البلاد " و " عروس شهرها " می نامند. از آنجا که سفالینه ها همواره بسیاری از نیازهای بشر را برآورده می کرده اند، سفالگری در دوره ا...

از جمله شواهد موجود برای بررسی فرایندهای تکنولوژیک در دورانهای پیش از تاریخ، سفال است که به فراوانی از بقایای باستانی، کشف و ضبط می شود. سفال به عنوان کهن ترین صنعت مردمان ساکن در فلات ایران، جایگاه ویژه ای در مطالعات باستان شناختی دارد. امّا بیشتر مطالعات انجام شده بر اساس توصیف ظاهری و الگوهای هنری انجام شده است چرا که در چند دهة گذشته، ابزارها و فنون پیشرفتة مطالعاتی در دسترس باستان شناسان نب...

سفال گری ایران در دوره اسلامی، سرشار از گوناگونی در تزئین و تکنیک است. هنرمند ایرانی از روش های گوناگون تزیین بهره می گرفت تا ذهنیت خلاقش را در قالب تولید سفالینه های زیبا و متنوع، به تصویر کشد. استفاده از قالب و نیز مهرهای فشاری، از جمله تکنیک های فرم دهی و تزئین بدنه است که با کمک آن، آثاری زیبا در سفال گری ایرانی-اسلامی خلق شده است. اوج استفاده از قالب در ایران، در دوره های میانی اسلامی رخ د...

با توجه به شواهد جانور- باستان­شناسی، زاگرس مرکزی ایران همواره یکی از مناطق ابتدایی و مهم اهلی­سازی گونه­های مختلف جانوری، به عنوان یک مرکز مستقل اهلی­سازی بوده است. کاپرا هیرکس یکی از نخستین گونه‌هایی بوده که به نظر می‌رسد در حدود 10 هزار و 500 سال قبل، مراحل ابتدایی اهلی­سازی را در زاگرس ایران گذرانده و از آن زمان نقش مهمی در اقتصاد معیشتی انسان ایفا کرده است. پیشرفت چشمگیر علم ژنتیک افق‌های ...