از مسائل مورد اختلاف در میان ادباء، روشنفکران ومورخان معاصر عرب چگونگی فرهنگ و تمدن عرب قبل از اسلام و از جمله موضوعات آن مسأله «بی‌سوادی» و گستره آن در عصر جاهلی است.تمسّک به روایات تاریخی که برخی متناقض با یکدیگر و در برخی دیگر شک و تردید رواست وصول به حقیقت را مشکل می‌نماید همچنانکه استدلال به شعر و ادب جاهلی با وجود نسبت جعل به بسیاری از آنها و عدم انعکاس برخی از واقعیتهای جامعه در آن از قضا...

دلالت مفردات نظم ونثر در ایفای معانی بر کسی پوشیده نیست تا انجا که گاهی بر اثر جهل به معنای یک کلمه و یا درک ناقص ان از بیان مفهوم جمله وکلام نیز در می مانیم .علت اصلی تدوین فرهنگ لغت در همه زبان های زنده دنیا نیز به این مهم بر می گردد . در متون نظم ونثر جاهلی ، فرهنگی که اختصاص به واژه ها و اصطلاحات ان دوره داشته باشد وجود ندارد . لذا برای رفع این مشکل به پیشنهاد گروه عربی بران شدیم که واژه ها...

بر اساس نظریه بینامتنیت، متون ادبی در تعامل طبیعی با دیگر متون هم زمان و پیش از خود هستند. در تحقیق حاضر تلاش شده است از این منظر به تبیین چگونگی ارتباط قرآن کریم – به عنوان یک متن ادبی مذهبی– با اشعار دوره پیش ازآن، پرداخته شود.   قرآن کریم خاستگاه الهی دارد، اما بنابر اقتضا و مکانیزم درک و دریافت مخاطبانش و طبق سنت الهی، به زبان بشری نازل شده است. از این روی در قرآن واژگان و ساختارهای مختلف ...

نظرﻳﮥ حجاب حداقلی ازجمله نظریه‌های ارائه‌شده دربارﺓ حجاب شرعی است. طرفداران این نظریه مدعی‌اند که در فرهنگ عمومی و رایج قبل از بعثت، برهنگی حتی در ناحیه شرمگاه وجود داشته است؛ به‌گونه‌ای‌که برای  مردان و زنان آن عصر، این مسئله امری عادی بوده است و احساس بدی نیز بدان نداشته‌اند. باوجود این وضعیت، شریعت مقدس اسلام تنها قادر بود که از آنها بخواهد برهنه راه نروند و الزام بانوان به پوشش موی سر و گرد...

از مسائل مورد اختلاف در میان ادباء، روشنفکران ومورخان معاصر عرب چگونگی فرهنگ و تمدن عرب قبل از اسلام و از جمله موضوعات آن مسأله «بی‌سوادی» و گستره آن در عصر جاهلی است.تمسّک به روایات تاریخی که برخی متناقض با یکدیگر و در برخی دیگر شک و تردید رواست وصول به حقیقت را مشکل می‌نماید همچنانکه استدلال به شعر و ادب جاهلی با وجود نسبت جعل به بسیاری از آنها و عدم انعکاس برخی از واقعیتهای جامعه در آن از قضا...

 نویسنده، پس از اشاره به اشتقاقات و ترکیبات واژه جهل در قرآن کریم، انواع جهل را از نظر راغب اصفهانى مطرح کرده و دیدگاه کلى محققان درباره عصر جاهلى را گزارش نموده است. محققان معتقدند در قرآن کریم، جاهلیّت به عنوان یک اصطلاح دینى به معناى منفى آن است که خود شالوده‌اى است که واژه کفر بر روى آن بنا مى‌شود. امّا به نظر مى‌رسد که پاره‌اى از صفات برجسته نیز در میان اعراب جاهلى متداول بوده است که بازتاب ...

آنچه که در پیش روی دارید، شرح و تحقیق و ترجمه، بخش دوم از کتاب نفیس و ارزشمند "الا تجاهات الادبیه فی الادب الحدیث " از استاد بنام ادبیات عرب "انیس المقدسی" است که با تحقیقات وسیع و پشتکار بی نظیر به بررسی جریانهای ادبی موجود در ادبیات معاصر عرب پرداخته و آنها را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده است . وی نه تنها هر کدام از این جریانها را در عصر حاضر عرضه می کند، بلکه در لابلای اوراق تاریخ اد...

امروزه علیرغم پیشرفتهای علم در شناسایی خواص ماده که موجب پیشرفت تکنولوژی و تسلط بشر بر طبیعت در قرون جدید شده، هنوز جاهلیت به شکل های مختلف ادامه دارد. این تحقیق در پی آن است که بر اساس تعالیم الهی، مبانی اصلی جاهلیت در دوره های مختلف را مورد بررسی قرار دهد و علل حیرت و سرگشتگی انسان و دوری او از اهداف اصلی خود را مشخص نماید با انطباق دوره های مختلف معلوم می شود که جاهلیت دوره خاصی نیست که تما...

امروزه در جوامع اسلامی گروهی از دگر اندیشان با استناد به تعابیر و اسلوب های بیانی قرآن تلاش می نمایند تا این کتاب مقدس را محدود به حصار زمان و مکان شبه جزیره زمان بعثت پیامبر اسلام(ص) نمایند، و در نتیجه مخاطبان اش را تنها اعراب بدوی دوران جاهلی بخوانند! غافل از اینکه آنچه این جماعت بدان استناد می کنند، خود یکی از وجوه اعجاز قرآن حکیم است. بدان سان که خداوند از همان تعابیر و گفتمان و واژه های اع...

امویان پس از فتح مکه، به ناچار اسلام را پذیرفتند. آنان با وجود سابقه ی دشمنی با اسلام، به تدریج جایگاه پیش از اسلام خود را بازیافتند و در نهایت پس از صلح امام حسن(ع) در سال 41(ه.ق) رسما ًقدرت را در قبضه ی خود درآوردند. این خاندان که وارث و احیاگر اندیشه های جاهلی بودند، با گسترش فتوحات، میراث خوار دو تمدن ایران و روم نیز شدند؛ به گونه ای که با تأثیرپذیری از این دو جریان فرهنگی، دگرگونی هایی در ...