از جمله تحولات اجتماعی و فرهنگی در دورۀ قاجار گسترش شیوۀ نوین آموزشی در مدارس ابتدایی است. اساس شیوۀ آموزشی که در یک سدۀ گذشته در دبستان‌ها برای فراگیری خواندن و نوشتن به کودکان به کار رفته است، حاصل نظریه‌پردازی‌ها و استفاده از شیوه‌های نوین آموزشی در دورۀ قاجار است. مهم‌ترین تحول در آموزش ابتدایی با رواج شیوۀ آموزش الفبای صوتی پدید آمد. تنها پس از آنکه مدارس ابتدایی در ایران از این شیوۀ نوین ...

رابطة زبان فارسی و عربی را در سه سطح باید بررسی کرد: تأثیر عربی در فارسی، فارسی در عربی، ادبیات تطبیقی. در این مقاله که به مرحلة نخست می پردازد، نشان داده شده که از دوران ساسانی (= جاهلی عرب)، زبان عربی تعدادی واژة فارسی (105 واژه شناسائی شده) با مفاهیم آنها وام گرفته است. طی چهار قرن نخستین اسلامی، وام واژه های فارسی در عربی سخت کثرت یافت، چندان که تعداد آنها را می توان بین 2000 تا 2500 کلمه ب...

ولادیمیر مینورسکی از مهمترین ایران شناسان قرن بیستم است و آثار پژوهشی او از تنوع زیادی در مطالعات جغرافیایی، تاریخی و ادبیات ایران برخوردار است. مسئله این مقاله بررسی رویکرد و روایت ولادیمیر مینورسکی از چگونگی تحول و تکامل جامعه ایرانی است که تلاش شده با بررسی مهمترین آثار و ویژگی های مطالعاتی او به این پرسش اصلی پاسخ داده شود که از نظر وی چه عواملی باعث ماندگاری جامعه ایرانی و تحول در تاریخ ای...

فرهنگ مجموع های از اندیش هها، باورها، اعتقادات و آداب و رسومی است که در یک ملت شکل م یگیرد تا پاسخگوی نیازهای درونی و معنوی آ نها باشد، از آن جایی که شادی در اندیشه ی انسان باستان جایگاه ویژ های داشت، جش نها را شکل داد تا با برگزاری شادمانه ی آ نها به این نیاز درونی خود پاسخ دهد. چگونگی برگزاری این جشن ها و آداب و رسوم مرتبط با آن ها ریشه ای کهن در فرهنگ ایران باستان دارد. ادبیات کهن فارسی ...

این مقاله به تحلیل محتوای کتاب‌های داستانی کودکان می‌پردازد و میزان پرداختن این کتاب‌ها را به مشکلات روانشناختی کودکان مورد بررسی قرار می‌دهد؛ مشکلاتی همچون پرخاشگری، کمی اعتماد به نفس، ترس و اندوه. این مقاله همچنین ضمن مقایسه این مبحث در کتاب‌های ایرانی و اروپایی به تعریف ادبیات کودکان اشاره می‌کند و اهداف و انواع آن‌ها را مورد تحلیل قرار می‌دهد. محیط مورد پژوهش در این مقاله، ٥١ کتاب داستانی م...

تاریخ ادبیات مانند علوم دیگر به بررسی و تحلیل نیاز دارد . این علم وابسته به سبک شناسی وجغرافیا و جامعه شناسی و.... وهریکی از این علوم در سیر وتحول تاریخ ادبی نقشی مهمی دارد . بعضی از منتقدان می گویند که اصلاً تاریخ ادبیات علم نیست وگروهی دیگر اشکالشان با تاریخ ادبیات در اینست که تاریخ ادبیات نه فقط ایران بلکه همه ملتهای دیگر مخصوصاً بررسی در تاریخ نوشته های که با اسلوب متعالی نوشته اند نیست بلکه ...

پیوند ادبی، به عنوان یکی از راه های دادوستد فرهنگی، میان نویسندگان و شاعران عرب و مغرب زمین به شمار می رود، برای این که بدانیم این دو ادبیات از چه زمانی این تبادل فرهنگی را آغاز کردند؟ و در چه زمینه هایی این تبادل صورت گرفت؟ و چه نتایجی به بار آورد؟ لازم است این دادوستد دو سویه را در دو مرحله ی متفاوت بررسی کرد: نخست مرحله ای که نویسندگان و شاعران مغرب زمین با استقبال از آثار ادبی مشرق زمین چون...

با بررسی ادبیات ایرانی و آلمانی دیده می شود که چارچوب داستان در داستان‘که روشی شرقی است و از راه ایران به ادبیات اروپایی راه یافته در ایران و اروپا با هدف های مختلفی به کار برده شده است. در اروپا روش داستان در داستان گونة جدیدی در ادبیات داستانی را پدید آورد که در آغاز به عنوان یکی از ویژگیهای گونة ادبی نوول (داستان کوتاه) شناخته شد. (تئوری) نظریة شهباز(سمبل نقطة عطف یا چرخش داستان) که برای نوو...

دربارۀ «چهار‌پاره» یا «دوبیتی‌های پیوسته» پیش از این به‌اجمال و اشاره، اینجا و آنجا سخن به میان آمده است، اما در مورد پیدایش، تحول و به‌ویژه تأثیر شعر نوگرای عثمانی بر رویکرد شاعران ایرانی به این قالب نوپدید بحث مستوفی و درخوراعتنایی صورت نگرفته است. نویسندۀ مقاله ضمن جست‌وجو در باب منشأ این قالب شعری، با اشاره به رواج آن در ادبیات فرانسه درصدد یافتن پاسخ سؤالات زیر است:1- آیا شاعران ایرانی تحت...

هدف:هدف پژوهش حاضر، سنتز ادبیات مربوط به دانشگاه تمدن‌ساز اسلامی- ایرانی در راستای شناسایی مؤلفه‌های دانشگاه تمدن‌ساز اسلامی- ایرانی در آموزش عالی کشور بود. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی؛ از لحاظ روش، کیفی فراترکیب و جامعه آماری آن، کلیه مطالعات انجام‌شده در بازه زمانی 1375 تا 1398 بود. در این راستا 42 پژوهش در زمینه موضوع مدّ نظر، ارزیابی و در نهایت 19 مقاله به‌ صورت هدفمند انتخاب شد و با ...