تتناول هذه الدراسه تأثیر النبی صلی‏الله‏علیه‏و‏آله علی واقع الشعر العربی فی القرن الاول الهجری سیّما فی غزواته وسرایاه ، وتسلیط الضوء علی المفرده الاسلامیه التی کانت نتاجاً عن ذلک التأثیر عند الشعراء المخضرمین بشکل عام وشعراء صدر الاسلام بشکل خاص ، ثم الوصول الی بعض التصورات فی التصعید والرقی والتدرج فی سلّم المجد والتکامل : بلغنا السماءَ مجدَنا وجدودَنا وإنّا لنرجو فوق ذلک مظهرا هذا فی و...

عالج الجاحظ قضیة الفصاحة بصورة واسعة فی کتابه البیان و التبیین و ربط بینها و بین مختلف المواضیع من الخطابة، و البیان، و البلاغة؛ وعدّ لها أنواعا من: فصاحة المتکلم و فصاحة الحروف و الکلمة و الکلام، کما ذکر معاییر للفصاحة لم یسبقه إلیها أحد والتی تستعمل إلی الیوم مقیاسا لتمییز الفصیح من غیره. یهدف هذا المقال إلی البحث عن مقاییس الفصاحة عند الجاحظ عن طریق استخراج و لمّ الأفکار المبعثرة فی ثنایا الکت...

تعد قضیة الاشتغال و التنازع واحدة من قضایا النحو الأکثر قدرة علی کشف منهج النحاة ، و خصوصاً مسأله المفارقة بین نظریتهم و الواقع اللغوی الذی اعتمدوا علیه و البابان من أکثر الأبواب النحویة اضطراباً و تعقیداً . یتفاوت أسلوب النحاة فی تعریف الاشتغال بین الاختصار و الشرح المطول . هذا وقد أرجعت فکرة العامل فی النحو عند الکثیرین إلی تأثر النحاة بأصول الفقه فقد ذهب الفقهاء إلی القول بالعامل و البحث عن ال...

تر سخت انظمة المعلومات الالکترونیة ، باتساع تکنولوجیا المعلومات و التبادلات الفکریة ( ict ) و یتطورّه ، ترسخا شاملا و مسرعا الی جمیع النشاطات البشریة و المکانیکیة فاثرت تأثیراً عظیماً فی ازدیاد التدقیق فی المعلومات و تأمینها و تسریعلا مبادلتها . الاتطبیقات المتنوعة سهّلت تبادل الانسان و الاجهزة المکانیکیة و هیأت ارضیة فهم اللغات الطبیعیة ( نطقاً و کتابة ) و ادراک الکامبیوتر ایاهاای معالجة اللغات ات...

إن الحضور البارز للتّراث بأشکاله المختلفه یُعتَبر من السّمات البارزه للقصیده العربیه الحدیثه، إلا أنه اکتسب نکهه خاصه فی القصائد التی تلتزم بقضیه القدس. ولسنا نبالغ إذا قلنا إن التّراث الدینی -من بین أنواع التّراث- مهیمن علی القصیده الفلسطینیه لمکانه القدس الدینیّه فی وجدان الشاعر العربی والفلسطینی بخاصه. وفی دیوان الشاعر الفلسطینی المسلم سمیح القاسم -باعتباره من أبرز أدباء المقاومه- رصید دینی متعدّد ت...

إن حجاب المرأه تشکل إحدی المواضیع الخلافیه علی مدی الازمنه حیث تناولتها دراسات واسعه فی شتی المجالات منها المجال الدینی. فإنّ المفسرین أکثر من غیرهم یسعون دائما فی تبیین الرویه الرئیسیه حوله فی الرویه الدینیه عامه و الرویه القرآنیه خاصه ، مع ذلک لا توجد وحده فی الآراء و المواقف لدیهم فی هذا المجال. هذا و لاتهتمّ التفاسیر القرآنیه بالجمالیه و اللطائف الأدبیه فی الآیات، بل تتجه العنایه دائماً إلی ...

پایان نامه ی حاضر تحقیقی است درباره ی سازوکارهایی که امام بیضاوی در راستای درک معانی متون قرآن در تفسیرش به کار گرفته است. در لابلای این تحقیق ثابت شده که بیضاوی در تفسیرش نگاه وسیعی به معنا در راستای فهم متون قرآنی داشته، به گونه ای که از کلیه ی علوم، اعم از علوم لغوی و غیر لغوی، در تبیین معانی گنجانده شده در زوایای متن قرآن بهره گرفته است. در علم آوا شناسی به نقش جانشین سازی واجی در معنای متن...

معنای هسته ای واژه «سیاق» تتابع و توالی است. بر این اساس تتابع سطوح زبانی و توالی هدفمند کلام، سیاق لغوی نامیده می شود و شامل سطوح واژگانی، صرفی، نحوی، و همچنین بافت متنی می باشد. مسائل برون زبانی یعنی مولفه های بافت موقعیت و بافت فرهنگی که همچون زنجیره ای، کلام را در بر گرفته اند سیاق غیرزبانی گفته می شوند. این اندیشه در مطالعات جدید در نظریه بافت تبلور می یابد، اما تنها به آن محدود نمی شود و ...