رساله ذیل در چهار فصل به رشته تحریر درآمده است ؛در ابتدا بعد از تبیین فرشتگان از نظر لغت و اصطلاح به ماهیت فرشتگان از دیدگاه قرآن و روایات پرداخته ،به این نکته اشاره می کنیم که قرآن کریم به طور صریح درباره ی ماهیت فرشتگان سخنی نیاورده ،وآنچه مسلم است فرشتگان ماهیتی مغایر با انسان و دیگر مخلوقات ذی شعور دارند.و بعد از بیان مطالبی کلی پیرامون فرشتگان به سراغ فرشتگان از دیدگاه نهج البلاغه رفته و ب...

پژوهش حاضر در خصوص بررسی آثار و شواهد تاریخی حضور ساسانیان در کرمانشاه از اردشیر دوم تا خسروپرویز (379 تا 628. م) با تأکید بر نقوش برجسته این دوره در تاق بستان می باشد. لذا سئوالات عمده ای که در این پژوهش نگارنده به دنبال دریافت پاسخی برای آنها بوده عبارتند از اینکه دلایل انتقال مرکزیت از پارس به ایالات غربی در نیمه دوم دوران حکومت ساسانیان چیست و چه عوامل داخلی یا خارجی در این مسئله نقش داشته ...

در اوستا جامعۀ ایرانی به سه طبقۀ روحانی، جنگاور و کشاورز تقسیم شده است. ساسانیان نیز تشکیلات جامعۀ خویش را مبتنی بر اوستا طبقه بندی کردند، با این تفاوت که طبقۀ جدیدی به نام دبیران به این تشکیلات اضافه شد که در مرتبۀ سوم و قبل از کشاورزان قرار گرفت. در پادشاهی ساسانی که توسط اردشیر بابکان پی ریزی شد و به مدت چهار قرن و نیم دوام یافت، شرایط زندگانی عمومی و اداری کشور دستخوش تغیرات مختلف شد، اما ک...

بازشناسی واژه ها و مفاهیم اوستایی، بویژه گاهان، احتیاج به دانستن قانون های تحول زبان و تخصص در زبان های هم ریشه و هم عرض دارد. از آنجایی که بینش حاکم بر گاهان نوعی تفکر و نگرش به جهان هستی و راه های رسیدن به کمال آدمیت و آرامش و آسایش است و این مفاهیم با زبانی استعاری بیان شده است، استفاده از مکتب های فلسفی هم دوره و مقایسه آنها با کتاب های متاخر در شرق و شمال شرقی ایران ضروری است. در این گفتا...

اگرچه آیین زرتشتی زمانی دین اصلی ایرانیان به شمار می آید، بعد از اینکه اعراب بر ایران مسلط شده و دین و آیین جدید اسلام را وارد ایران کردند، آیین سابق به تدریج رو به زوال و افول گذاشت و همچنین انحلال خلافت اسلامی به دولت های کوچک تر و به دنبال آن یورش و استیلای مغول، باقی مانده جامعه زرتشتی را در ایران بار دیگر در معرض تهدید قرار داد؛ در نتیجه تعدادی از آنان به اجبار جلای وطن کرده، رهسپار هندوست...

ترس از مرگ، چون کابوسی وحشتناک، همیشه لذت و آرامش بشر را مکدر و خواب خوش وی را پریشان کرده است و شاید بتوان از آن به عنوان کهن‌ترین ترس بشر یاد کرد که خود منشأ پیدایش دیدگاه‌های فلسفی و اسطوره‌ای فراوانی در طول تاریخ بشریت شده است. از جمله تلاش‌های مهم، اما گذرای انسان در طول تاریخ برای کاستن از تلخی این حقیقت مهلک، پردازش داستان‌هایی بوده است که امروزه از آن به عنوان اساطیر جاودانگی نام می‌بری...

فارسی نو بازمانده فارسی دری، فارسی دری بازمانده فارسی میانه زرتشتی است و از جهت آوایی و واژگانی و صرف و نحو شباهت بسیاری به آن دارد. در واقع می توانیم انعکاس این زبان را درزبان فارسی نو مشاهده کنیم. اهمیت فارسی میانه زرتشتی در تنوع زیاد آثار باقی مانده است؛ از دیرباز متون پهلوی همواره به عنوان منابع بسیار مهم و ارزنده برجای مانده ایرانی مورد توجه زبانشناسان و تاریخ نویسان و محققان در زمینه ادبی...

دراین رساله ، اندیشه نجات بخشی و پایان کار جهان و مطالب مربوط بدان از دیدگاه آئین زردشتی و با استناد به متون دینی: کتاب اوستا، متون فارسی میانه و متون روایتی زردشتی بررسی شده است. در لابلای متون بررسی شده سعی برآنست که چهره نجات بخشان، ویژگیهای آنان و نشانه های ظهور ، قیام، حرکت ، پایان کار آنها، به انجام رسانیدن رستاخیز و تن پسین و تصویری از جهان آرمانی پایانی که با آمدن آخرین موعود (سوشیانس) ...

دهقانان (دیهگانان) به عنوان نمایندگان طبقه متوسط در ایران پیش از اسلام ، درتحولات درونی جامعه همواره حضوری فعال داشتند و خصوصا در عصر ساسانی بهعنوان حلقه ارتباطی میان حکومت مرکزی، اشراف آریائی تبار، موبدان زرتشتی و تودهمردم به شمار می رفتند. از آغاز فتوح اسلامی و سپس در طول سده های اول و دومهجری نقش آنهادر تحولات ایران بارزتر گردید، به گونه ای که دهقانان، بخش عمده ایاز تحولات اقتصادی و اجتماعی ...

«دهر» معّرب کلمۀ زمان و معادل روزگار است. اصطلاح دهریون در اواخر دوره­ی ساسانی، ازسوی اعراب مسلمان به پیروان آیین زروانیسم (zorvanism)1 اطلاق شده است. این تفکر اعتقادی، کیشی انحرافی از دین زرتشتی بوده که با پیراستن عناصر اسطوره ای و ماورائی، به مبدأیی مطلق به نام زُروان (zorvan)2 قائل شده است. دراین دیدگاه وحدت انگار، زروان همان زمان مطلق و ازلی است که به عنوان خالق همه­ی پدیدارهای عالم به شمار م...